نفت ایران در پسا برجام؛چرخش از آسیا به اروپا

سید‌محسن قمصری، مدیر امور بین‌الملل شرکت نفت با اعلام این خبر در هفته‌های گذشته تصریح می‌کند، مذاکرات با مشتریان سنتی که پیش از تحریم‌ها خریدار نفت ایران بوده‌اند، آغاز شده و این کشورها که عمدتا در آسیا هستند، واردات نفت‌خام خود را از ایران افزایش دادند.

در این میان، می‌توان به کشوهای چین، هند، کره جنوبی و ژاپن به عنوان بزرگ‌ترین واردکنندگان نفت‌خام ایران در آسیا اشاره کرد. با این حال برای این که صادرات نفت‌خام ایران به رقم‌های پیش از تحریم بازگردد، باید مذاکره با شرکت‌های اروپایی و آفریقایی نیز آغاز می‌شد.

مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر این که شرکت‌های شل و بریتیش پترولیوم انگلیس از مشتریان نفت ایران بوده‌اند، می‌گوید: گفت‌و‌گو برای فروش نفت با این شرکت‌ها آغاز شده و قرار است در صورت توافق، بخشی از نفت تحویلی به این دو شرکت در پالایشگاه‌های آفریقای جنوبی مورد مصرف قرار گیرد.

همچنین این روزها قرار است، یک محموله نفت‌خام ایران به شل فروخته شود و مذاکرات برای ادامه‌دار بودن صادرات نفت‌خام ایران به شل ادامه دارد.

شرکت‌های فرانسه، اسپانیا، مجارستان و سوئیس نیز مشتری نفت‌خام ایران شده‌اند که برخی از این شرکت‌ها به توافقات نهایی رسیده‌اند و قرار است نفت ایران را برای پالایش خریداری کنند.

براساس جدیدترین آمار و اطلاعات ارائه شده، در حال حاضر بین 500 تا 600 هزار بشکه از نفت‌خام ایران به صورت روزانه به اروپا صادر می‌شود که با نهایی شدن دیگر مذاکرات این آمار نیز افزایش یابد و حتی ممکن است با افزایش تولید نفت‌خام ایران، صادرات نفت‌خام ایران به اروپا به یک میلیون بشکه نیز برسد که این موضوع دور از دسترس نیست. افزایش صادرات نفت‌خام ایران گرچه می‌تواند یک موفقیت در ماه‌های اخیر به شمار رود اما نکته‌ای که نباید از آن غافل شد، حمل نفت ایران توسط نفتکش‌های اروپایی و آسیایی است.

آخرین وضعیت نفتکش‌های شرکت ملی نفتکش ایران

علی‌اکبر صفایی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران چندی قبل طی خبری اعلام کرده بود،‌ خوشبختانه هم‌اکنون تمام ظرفیت شرکت ملی نفتکش در حال استفاده است و در حال حاضر، نفتکش‌های ما براساس تعهدی که در گذشته به مشتریان سنتی داشت، در حال انتقال نفت‌خام این مشتریان است. وی با اشاره به این که سعی می‌کنیم مشتری‌های قبلی خود را راضی نگه داریم، می‌گوید پس از برطرف شدن مشکل بیمه‌ای که خوشبختانه این موضوع به طور کامل حل و فصل شد و همچنین بحث حل شدن پرچم معتبر و نرخ‌گذاری روی خدمات، امیدواریم بتوانیم نفتکش‌های ایرانی را به بازارهای اروپایی نیز گسیل کنیم.

به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفتکش، در حال حاضر بیمه‌های مورد استفاده برای حمل و نقل دریایی، ترکیبی از بیمه‌های داخلی و خارجی است که حداکثر استفاده از بیمه‌های داخلی را در این زمینه می‌کنیم.

وی با اشاره به این که 13 کلوب بیمه‌ای در جهان وجود دارد، تصریح می‌کند: خوشبختانه پس از رفع تحریم بیمه‌ای، این کلوب‌ها اعلام کرده‌اند حاضرند، بیمه نفتکش‌های ایرانی را نیز انجام دهند. بنابراین به‌طور قطع اعلام می‌کنم مشکل بیمه نفتکش‌ها کاملا برطرف شده است.

به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفتکش، بزرگ‌ترین ظرفیت را در میان شرکت‌های حمل و نقل دریایی داریم که البته سعی می‌کنیم این ظرفیت را افزایش ندهیم، زیرا اثر منفی در حمل و نقل دریایی نفت خواهد گذاشت، اما مذاکراتی را انجام می‌دهیم تا بهترین فاینانس را برای بازسازی و نوسازی نفتکش‌هایمان داشته باشیم.

اجاره نفتکش‌های ایرانی به شرکت‌های اروپایی

همان‌طور که در این گزارش مورد تاکید قرارگرفته است، ناوگان شرکت ملی نفتکش یکی از به‌روزترین ناوگان‌های حمل و نقل در دنیاست، به طوری که تا پیش از اعمال تحریم‌های بین‌المللی، ایران دست‌کم 10 فروند کشتی نفتکش غول‌پیکر را به شرکت‌های بزرگ نفتی جهان همچون شل انگلیس، توتال فرانسه و انی ایتالیا اجاره داده بود و تمام این نفتکش‌ها در بنادر و ترمینال‌های نفتی کشورهای عضو اتحادیه اروپا تردد می‌کردند.

به همین دلیل،‌ همزمان با اجرایی شدن برجام و لغو برخی تحریم‌های نفتی، شرکت ملی نفتکش ایران اولین قرارداد اجاره یک کشتی نفتکش ایران را با یک شرکت معتبر نفتی جهان امضا کرده و پیش‌بینی می‌شود، بزودی قراردادهای جدید اجاره نفتکش بین ایران و شرکت‌های شل و توتال امضا شود.

نصرت‌الله سردشتی، مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش با تائید امضای این قرارداد نفتی، می‌گوید ناوگان نفتکش ایران تا پیش از تحریم‌ها همواره مورد توجه شرکت‌های بزرگ نفتی جهان بوده است.

این مقام مسئول همچنین تاکید کرد: نخستین نفتکش ایران پس از لغو تحریم‌ها اسفندماه سال گذشته به اجاره یکی از شرکت‌های بزرگ نفتی جهان درآمد که البته ایران می‌تواند چهار فروند از نفتکش‌های خود را به شرکت‌های خارجی اجاره دهد که مذاکرات آن نهایی شده است.

علی‌اکبر صفایی، مدیرعامل شرکت نفتکش هم تاکید کرده است: از نفتکش ایران به‌عنوان نخستین شرکت کشتیرانی کشور نام برده می‌شود که توانسته کشتی‌های ناوگان خود را پس از لغو تحریم‌ها به شرکت‌های خارجی اجاره دهد.

برنامه شرکت ملی نفتکش برای آینده

علی شاه‌مرادی، رئیس منطقه عملیاتی خارک شرکت ملی نفتکش ایران، مهم‌ترین برنامه آینده منطقه عملیاتی شرکت ملی نفتکش ایران را در جزیره خارک، بهسازی و ارتقای امکانات آن می‌داند و درباره عملکرد این دفتر می‌گوید: از ابتدای آوریل سال گذشته میلادی تا پایان مارس امسال به حدود 586 فروند کشتی حمل نفت‌خام، فرآورده‌های نفتی و گاز از طریق دفتر منطقه خارک خدمات ارائه شده است.

وی در باره وضع اسکله‌های خارک نیز تصریح می‌کند، اسکله‌های خارک از سال 1339 به بهره‌برداری رسید و پس از آن نیز توسعه یافت به صورتی که هم اکنون اسکله ‌تی (جهت تخلیه و بارگیری نفت‌خام و فرآورده‌ها) و آذرپاد (بارگیری نفت‌خام) و اسکله‌های پتروشیمی (بارگیری محصولات پتروشیمی و گاز مایع) در حال بهره‌برداری هستند.

به گفته رئیس منطقه عملیاتی خارک شرکت ملی نفتکش ایران با اجرای برجام و لغو تحریم‌های ظالمانه، صادرات نفت ایران هم افزایش یافته است که با وجود این افزایش، اسکله‌های موجود این جزیره اکنون پاسخگوی نیازهاست و از این بابت نیز تاکنون مشکلی برای ناوگان شرکت ملی نفتکش ایران ایجاد نشده است.

وی با بیان این که کشتی‌هایی با ظرفیت 350 هزار تن در اسکله‌ها پهلودهی و بارگیری می‌شوند، اضافه می‌کند: در حال حاضر هشت فروند کشتی به‌طور همزمان قادر به پهلوگیری در اسکله‌های بارگیری نفت خام در خارک هستند و بدون شک برای بازگشت به بازارهای اروپا تمهیدات لازم از سوی مدیریت شرکت ملی نفتکش ایران اندیشیده شده که در این زمینه به‌روز کردن استانداردهای ایمنی و فنی ناوگان نیز مدنظر قرار داشته و این منطقه نیز همگام با دیگر بخش‌های این شرکت در انجام این مهم نقش دارد.

نفتکش‌های اروپایی در راه ایران

مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران چندی پیش گفته بود، نفت ایران از طریق نفتکش‌های اروپایی به اروپا صادر می‌شود، زیرا نفتکش‌های ایران تنها می‌توانند جوابگوی نیاز بازارهای آسیایی باشند. براساس جدیدترین آمارها، ظاهرا بیش از 25 سوپرتانکر اروپایی در حال حمل نفت ایران به بازارهای اروپا هستند که این موضوع می‌تواند کمک خوبی به افزایش صادرات نفت‌خام ایران کند. برخی رسانه‌های خارجی نیز اعلام کرده‌اند، ایران تا ماه آوریل برای یافتن شرکایی به منظور حمل نفت خود با مشکل مواجه بود، اما امضای موافقت نامه‌های بیمه موقت موجب شده تا بیش از یک‌سوم نفت‌خام صادراتی ایران را کشتی‌های خارجی حمل کنند. با این حال، برخی کشتی داران بین‌المللی همچنان به دلیل برخی محدودیت‌های دولت آمریکا از حمل نفت ایران امتناع می‌کنند.