داروخانه‌های گیاهی جایگزین عطاری‌های غیرمجاز

برای کشوری که تا چند سده به عنوان سرآمد طب سنتی در عالم شناخته می‌شد، فعالیت‌های کم رمق یا غیرمجاز در حوزه طب سنتی، گواه این حقیقت است که طب سنتی ایرانی به حاشیه نظام سلامت رانده شده است.

حال در چنین اوضاع نابسامانی، وزارت بهداشت دست به کار شده و برای احیای طب سنتی در ایران، آیین‌نامه تاسیس داروخانه‌‌های گیاهی را ابلاغ کرده است. قرار است که تا حدود سه ماه دیگر، این داروخانه‌های طب سنتی، فعالیت رسمی خود را آغاز کنند.

به گفته رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو «این آیین‌نامه مصوبه ستاد توسعه طب سنتی وزارت بهداشت را دارد. این داروخانه‌های سنتی طبق آیین‌نامه‌ ابلاغی، فقط توسط داروسازان قابل تاسیس است و فقط این افراد باید داروخانه‌های گیاهی را اداره کنند.»

وزارت بهداشت بسیار امیدوار است که با توسعه این داروخانه‌های سنتی، بساط فعالیت عطاری‌های غیرمجاز هم برچیده و ارائه خدمات طب سنتی در ایران، صرفا به دست متخصص‌اش سپرده شود.

چندی قبل هم حسن هاشمی، وزیر بهداشت ضمن حمایت قاطع از تاسیس داروخانه‌های گیاهی، تاکید کرد: «ایران از نظر اقلیمی و گیاهان دارویی و نیروی انسانی، ظرفیت بسیار بالایی دارد و مردم نیز اعتقاد ویژه‌ای به طب سنتی دارند و امیدوارم که در بازه زمانی چند ده ساله به موفقیت‌های گذشته ملی خود در حوزه طب سنتی دست یابیم.»

دعوا بر سر چیست؟

با وجود حمایت وزارت بهداشت و استقبال متخصصان طب سنتی از راه اندازی داروخانه‌های گیاهی، بسیاری از داروسازان نسبت به افتتاح این داروخانه‌ها اعتراض جدی دارند.

دکتر شهاب‌الدین جنیدی‌جعفری، عضو هیات مدیره انجمن داروسازان کشور در گفت‌وگو با جام‌جم، مخالف راه‌اندازی داروخانه‌های گیاهی است و گلایه می‌کند: «آیین نامه راه‌اندازی داروخانه‌های گیاهی، شتاب‌زده و بدون کار کارشناسی ابلاغ شده است. وقتی در آیین‌نامه فعلی وزارت بهداشت، قید شده است که داروخانه‌ها می‌توانند کالاهای سلامت‌محور را هم به فروش برسانند، با این وجود دیگر چه نیازی به تاسیس داروخانه‌های جدید است؟»

به اعتقاد جنیدی‌جعفری «تاسیس داروخانه‌های گیاهی در شرایط فعلی ضرورت ندارد، زیرا رقابتی ناسالم بین داروخانه‌ها ایجاد کرده و بیماران را هم برای دریافت خدمات دارویی، دچار سردرگمی می‌کند.»

اما دکتر مهدی میرغضنفری، عضو هیات مدیره انجمن علمی طب سنتی، موافق راه‌اندازی طب سنتی است و در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند: «تعداد داروخانه‌هایی که داروی گیاهی را به فروش می‌رسانند، بسیار محدود است و به همین علت، بیمار برای دریافت داروهای گیاهی دچار سردرگمی است و این داروها عمدتا در مراکز دانشگاهی عرضه می‌شود.»

مدیر گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ارتش یادآوری می‌کند: «مبحث داروسازی سنتی کاملا تخصصی است و مباحث آن کاملا با داروسازی شیمیایی فرق دارد. به همین علت فقط متخصصان فعال در حوزه طب سنتی می‌توانند به شکل اصولی و علمی، خدمات طب سنتی را به بیماران ارائه دهند. به همین علت، راه‌اندازی داروخانه‌های گیاهی با مدیریت متخصصان فعال در حوزه طب سنتی، یک ضرورت است.»

دست‌اندازهای بیمه و عطاری‌های غیرمجاز

نباید از خاطر برد که هنوز این داروهای گیاهی و سنتی، تحت‌پوشش بیمه نیست و بیماران برای تهیه این داروها باید فقط روی جیب خود حساب باز کنند بنابراین طبیعی است که تا وقتی بیمه‌ها پای کار نیایند و برای حمایت بیمه‌ای از خدمات طب سنتی و داروهای گیاهی پیشقدم نشوند، نمی‌توان به همه‌گیر شدن طب سنتی در کشور، امید چندانی بست.

گرچه آمار دقیقی از عطاری‌های غیرمجاز در دست نیست، اما کارشناسان معتقدند که حداقل 15 هزار عطاری غیرمجاز در کشور فعالیت می‌کنند. متخصصان طب سنتی عقیده دارند که گسترش داروخانه‌های گیاهی تحت‌نظارت وزارت بهداشت، هم موجب کسادشدن بازار بی‌ضابطه این عطاری‌ها می‌شود و هم موجب می‌شود که بیماران به خدمات علمی و مطمئن طب سنتی دسترسی داشته باشند.

تاسیس داروخانه‌های گیاهی در بوته نقد کارشناسی

چند روز قبل شبکه خبر سیما به بررسی طرح تاسیس داروخانه‌های گیاهی پرداخت.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر، امیرحسین جمشیدی، مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در این برنامه تاکید کرد: وزارت بهداشت به دنبال ارائه راهکاری برای دسترسی سریع مردم به فرآورده‌های دارویی است. تاسیس داروخانه‌های عرضه‌کننده داروهای طبیعی و گیاهی اقدامی برای سامان بخشیدن به این بخش از فعالیت‌های دارویی، افزایش اطلاعات مردم و ارتقای خدمات‌رسانی در این زمینه انجام می‌شود.

امین جلالوند - جامعه