فکر میکنید، موشها چگونه دچار استرس میشوند؟ دانشمندان، موشها را روی یک صفحه میگذارند و شوک الکتریکی خفیفی به کف پایشان وارد میکنند. از آنجا که موش نمیداند کی و چه زمانی شوک وارد میشود، دچار استرس میشود. در واقع ترس و درد ناشی از کنترل نکردن شرایط است که موش را دچار استرس میکند. اثر استرس روی مغز موشها بررسی شده و نتایج نشان میدهد این اثرات کاملا شبیه اثراتی است که استرس بر مغز انسانها میگذارد.
بررسیها نشان داده است، هر استرسی که تجربه میکنیم، میتواند اثر بلند مدتی روی مغز ما بگذارد و ساختارهای خاص مغز و عملکرد نواحی خاص آن را دچار تغییر کند. برای این که موشها دچار استرس شوند، آنها را به مدت 40 دقیقه و در فواصل نامرتب با شوک الکتریکی دچار تحریک میکنند. این کار باعث میشود، هورمونی به نام کورتیکسترون در مغز آزاد شود. آزاد شدن کورتیکسترون روی بخش پیش پیشانی مغز اثر میگذارد؛ یعنی درست جایی که کمک میکند تا ما بتوانیم بهطور منطقی فکر کنیم یا تصمیمی بگیریم. هورمون کورتیکسترون باعث میشود تا مادهای به اسم گلوتامات آزاد شود. گلوتامات مادهای تحریک کننده است، یعنی باعث تشدید فعالیت نرونها در زمان حضورش میشود. این ماده تا 24 ساعت پس از استرس نیز در مغز باقی میماند و این یعنی فعالیت بیشتر و بیشتر نرونها.
فعالیت طولانی مدت نرونها بر اثر این ماده، باعث ضعف و مرگ آنها شده و همین عامل به تغییر در ساختارهای مغز و عملکرد مناطق خاص مغز منجر میشود. در شرایط عادی پس از 24 ساعت مقدار گلوتامات به سطح نرمال خود برمیگردد شرایط عادی مثل یک استرس کوتاهمدت 40 دقیقهای. حالا به استرسهای طولانیمدتی فکر کنید که در زندگی تجربه میکنیم؛ استرس کنکور، طلاق، تنهایی و جدایی از والدین. اثر بلندمدت آنها در مغز و بخصوص بخش پیش پیشانی مغز را با همین بررسی 40 دقیقهای روی موشها میتوان برآورد کرد.
برگرفته از : iflscience.com
فاطمه موسوی بصیرت
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد