روند افزایشی قیمت دلار از زمانی شدت گرفت که طرح تکنرخی کردن دلار از سوی مسئولان مطرح شد.
این سیاست اگرچه در نگاه اول میتواند باعث افزایش قدرت رقابت محصولات صادراتی کشورمان در بازارهای هدف باشد اما واقعبینانه این گونه است که متناسب با بازار سنتی کشورمان هنوز اقتصاد ایران به میزان قابل توجهی به واردات وابسته است و این وابستگی میتواند روند صعودی قیمت کالاهای اساسی را تشدید کند.
در این زمینه بسیاری از فعالان بازار و البته کارشناسان اقتصادی بر این باورند که روند سنتی بازار ایران نشان داده گرانی دلار بهترین بهانه برای افزایش قیمتها در بازار بوده که معمولا روند صعودی آن بسیار سریعتر از نزول قیمتها شکل گرفته و اجرایی شده است.
به همین دلیل آغاز افزایش قیمتها در برخی بازارها مثل لوازم خانگی میتواند زنگ خطری برای دیگر بازارها باشد که باید چند ماه آینده افزایش قیمتهای قابل توجهی را بخصوص در بخش کالاهای اساسی تجربه کند.
افزایش قیمت یعنی رکود بیشتر
محمد طحانپور، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با اشاره به افزایش قیمت لوازم خانگی طی یک هفته اخیر به خبرنگار ما گفت: با انتشار خبر تک نرخی شدن قیمت ارز در آینده نزدیک قیمت دلار وارد کانال 3900 تومان شد و در این محدوده نوسان جزئی داشت که این گرانی، پیامی برای بازار میدهد.
طحانپور در ادامه افزود: افزایش قیمتها پس از صعود قیمت دلار، سنتی است که در بازار ایران کاملا شناختهشده است و حکایت از وابستگی بازار به واردات کالاها و دلارهای نفتی دارد به صورتی که هرگاه دلار در بازار کم باشد قیمتها روند صعودی به خود میگیرد اما وقتی در خزانه باز شود همه چیز آرام میشود.
این مقام صنفی معتقد است ادامه این روند میتواند باعث افزایش رکود در بازار شده و تولیدکنندگان داخلی را با چالشی جدی مواجه کرده و عاملی در افزایش نرخ بیکاری باشد.
دومینوی گرانیها
از سوی دیگر محمد آقاطاهر، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی درباره تأثیر افزایش نرخ دلار در قیمت کالاهای وارداتی به جامجم گفت: در صنف بنکداری برخی اقلام که بعضا در بخش کالاهای اساسی قرار میگیرند وارداتی هستند، بنابر این هرگونه تغییر در نرخ دلار میتواند تأثیر مستقیم در قیمت این کالاها داشته باشد.
آقاطاهر با اشاره به افزایش قیمت حبوبات در بازار طی هفتههای گذشته افزود: از آنجا که دلار روند صعودی به خود گرفته واردکنندگان نیز قیمتهای خود را افزایش دادهاند که این روند دومینویی برای گرانی دیگر اقلام خواهد بود.
این مقام صنفی تاکید کرد در بخش دیگر اقلام مثل صنایع روغن و شکر نیز میتوانیم در این باره احساس نگرانی کنیم چون این بخش هم وابستگی قابل توجهی به واردات داشته و افزایش قیمتها میتواند علیرغم کاهش توان خرید مردم باعث صعودی شدن قیمتها شود.
لبنیات هم گران میشود
در همین حال رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی به خبرنگار ما گفت: بر اساس محاسباتی که انجامشده با توجه به وابستگی صنعت لبنیات به واردات برخی از کالاهای خارجی پیشبینی میکنیم این صنعت هم متأثر از افزایش قیمت دلار باشد.
باکری در ادامه میزان تاثیرگذاری قیمت دلار در قیمت تمامشده لبنیات را 20 درصد عنوان کرد و افزود: برخی مواد اولیه، مواد بستهبندی و همچنین ماشینآلات در این بخش قرار میگیرند و هرقدر قیمت دلار صعود داشته باشد به میزان 20 درصد در کل قیمت تمامشده لبنیات تولیدی ایران تأثیر خواهد داشت.
دبیر انجمن صنایع لبنی با اشاره به این که صنعت لبنیات از دیگر صنایع مستثنا نیست به خبرنگار ما گفت: در صورت ادامه روند افزایشی قیمت دلار بناچار این صنعت هم باید افزایش قیمت را در نظر بگیرد و افزایش قیمت را اعمال نماید.
کاهش عرضه داخلی مواد پلاستیکی
از سوی دیگر رحیم مقیمی، رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان پلاستیک و نایلون با اشاره به تجارب گذشته صنف پس از افزایش نرخ دلار به جامجم گفت: اگرچه صنعت تولید پلاستیک به برخی از اقلام وارداتی وابسته است اما نکته مهمتر، کمیاب شدن مواد اولیه داخلی است.
مقیمی افزود: تجربه نشان داده با افزایش قیمت دلار، پتروشیمیها منافع بیشتری برای صادرات به دست میآورند و بدون این که به فکر تولیدکننده داخلی باشند محصولات خود را در بازارهای بینالمللی به فروش میرسانند لذا این نگرانی وجود دارد که این روند به نایاب شدن مواد اولیه در داخل بازار منجر شود.
رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان پلاستیک و نایلون تاکید کرد: کاهش عرضه مواد اولیه پلاستیک در بازار ناخواسته تأثیر دوچندانی بر افزایش قیمت تمامشده خواهد داشت و دور از ذهن نیست اگر در آینده نزدیک افزایش قابل توجه قیمت مصنوعات پلاستیکی را در بازار تجربه کنیم که البته این ضربهای به اشتغال خواهد بود.
افزایش قیمت برنج در راه است
در همین حال مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج، با اشاره به قیمت تمامشده دلار برای واردکنندگان برنج به خبرنگار ما گفت: براساس سیاستهای فعلی دولت، واردکنندگان برنج باید ارز آزاد استفاده کنند. بنابراین هرگونه تغییر در قیمت دلار، تأثیر مستقیم در افزایش قیمت این کالای اساسی خواهد داشت.
کشاورز تاکید کرد: البته این پایان کار نیست چون همه فکر میکنند قیمت دلار تابلوی صرافیها مبنای تعیین قیمت خواهد بود ولی امروز قیمت تمامشده دلار برای واردکنندگان برنج 4080 تومان است چون حواله دلار به کشورهای فروشنده هزینه بالایی برای واردکنندگان دارد، پس هرچه قیمت دلار افزایش یابد به ناچار قیمت برنج وارداتی نیز افزایش خواهد داشت.
این مقام صنفی پیشبینی کرد حداقل افزایش هزار تومانی برای بازار شب عید خواهیم داشت. اگر مسئولان دولتی بموقع وارد عمل نشده و با تنظیم تعرفههای اصولی این اثر نگرانکننده را کاهش ندهند در بازار شب عید افزایش بیشتری را تجربه میکنیم.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج با اشاره به افزایش 26 درصدی قیمت دلار برای واردات برنج خارجی از ابتدای سال تاکنون تاکید کرد از آنجا که مسئولان معمولا نظر بخش خصوصی را نمیگیرند، معمولا دیر وارد عمل شده و بازار را بیشتر ملتهب میکنند. به همین دلیل تصمیم گرفتهایم هیچ اطلاعاتی به دولت ندهیم مگر رسما از ما درخواست شود.
اوجگیری دوباره دلار در بازار
گزارشهای میدانی از صرافیهای سطح شهر تهران نشان میدهد که نرخ دلار چهارشنبه به 3940 تومان رسید و اغلب صرافیها علت آن را افزایش قیمت دلار از سوی بانک مرکزی میدانند.
اغلب صرافیها پیشبینی میکنند قیمت دلار به بالای 4هزار تومان هم خواهد رسید.
عماد عزتی - اقتصاد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد