ساز ناکـوک

اما می‌دانید اپل در چه زمینه‌ای آن‌قدر ضعیف عمل کرده که بسیاری حتی نمی‌دانند اصلا در آن فعالیت داشته است؟ شبکه‌های اجتماعی! بله، اپل شبکه‌ای اجتماعی به نام پینگ (Ping) راه‌اندازی کرده بود و نتیجه‌اش به هیچ عنوان چیزی نبود که اپل به آن افتخار کند!

معرفی پینگ

سرویس اجتماعی آی‌تیونز پینگ (iTunes Ping) در زمان استیو جابز و در اول سپتامبر سال 2010 معرفی شد. طی مراسم سالانه اپل، جابز پینگ را این‌گونه معرفی کرد: «تقریبا مثل ملاقات فیسبوک و توییتر با آی‌تیونز...» و توضیح داد که «پینگ فیسبوک نیست، توییتر هم نیست، بلکه چیز دیگری است که فقط درباره موسیقی است». پینگ عملا سرویسی اجتماعی بود که تمام هویتش حول موسیقی، آهنگسازان، خوانندگان و مخاطبان آنها می‌چرخید. کاربران می‌توانستند دوستان یا هنرمندان مورد علاقه‌شان را دنبال کنند و هنرمندان هم می‌توانستند پیام بنویسند و دموهایی از آهنگ‌هایی را پیش از عرضه برای دنبال‌کنندگان
در پینگ بگذارند.

آغاز به کار پینگ مثل دیگر سرویس‌های اپل با تبلیغات و حواشی فراوان صورت گرفت. چند خواننده مشهور در مراسم معرفی آهنگ‌هایی را اجرا کردند و اپل از حضور موسیقیدان‌های معروف در ویدئوهای تبلیغاتی استفاده کرده بود. جالب اینجا بود که یکی از آهنگ‌های یک خواننده بسیار معروف که ضمن تبلیغ برای پینگ، حاوی پیام خاصی هم بود، توسط اپل از ویدئوی تبلیغاتی سانسور شد! با این‌که اپل می‌توانست پینگ را به صورت یک محصول نرم‌افزاری جداگانه برای رایانه‌ها و iOS ارائه کند، اما تصمیم گرفت سرویس را داخل آی‌تیونز تعبیه کند. پینگ حتی سرویس وب هم نداشت و بر این اساس، کاربران مجبور بودند برای استفاده از پینگ حتما آی‌تیونز را نصب داشته باشند. زمان معرفی پینگ، آی‌تیونز حدود 160 میلیون کاربر داشت و اپل قصد داشت به پشتوانه این حجم کاربر، شبکه‌ای اجتماعی با حداقل صد میلیون کاربر داشته باشد. اتفاقی که هرگز نیفتاد!

ایرادهای پینگ

پینگ در همان چند روز نخست توانست دو میلیون کاربر را جذب کند و نقدهای مثبتی هم از سوی رسانه‌های مختلف درباره سرویس نوشته شد. نشریه بیزینس اینسایدر (Business Insider) گزارش کرد «تحت تأثیر قرار گرفته است» و «این سرویس در آینده به‌صورت روزمره مورد استفاده قرار خواهد گرفت». منتقدان سایت وایرد (Wired) هم نظر مثبتی روی پینگ داشتند و بیان کردند «پینگ مزایای قابل‌توجهی نسبت به دیگر شبکه‌های اجتماعی موسیقی‌محور دارد». اما نکات مثبت پینگ تقریبا همین‌جا به پایان رسید! زیرا مشکلات اساسی سرویس از همان ابتدا خودش را نشان داد.

حواشی سرویس از همان اسمش آغاز شد! بلافاصله پس از معرفی سرویس توسط اپل، شرکت تولیدی کارستن (Karsten) که برند PING را در اختیار داشت، اعلام کرد با اپل توافق کرده تا این شرکت نام Ping را تنها همراه با نام آی‌تیونز به کار ببرد. بنابراین اپل حتی نامی انتخاب نکرده بود که بتواند آن را به تنهایی به کار ببرد و سرویس باید همه‌جا به‌عنوان آی‌تیونز پینگ معرفی می‌شد. علاوه بر این، شباهت اسمی با فعل «پینگ کردن» که با ابزار پینگ در شبکه انجام می‌شود، خود معضل دیگری از نظر بازاریابی به حساب می‌آمد.

دومین مساله و یکی از بنیادی‌ترین مشکلات پینگ،‌ نحوه ارتباط آن با فیسبوک بود. در مراسم معرفی این سرویس، جابز دمویی از پینگ و کارکردهای اصلی آن نشان داد،
از جمله ارتباط با فیسبوک. به این صورت که کاربران می‌توانستند دوستانشان را که کاربر پینگ بودند از طریق فهرست دوستانشان در فیسبوک پیدا کنند یا بقیه را به استفاده از این سرویس دعوت کنند، اما کمی پس از شروع به کار پینگ به‌صورت عمومی، کاربران متوجه شدند این امکان قابل استفاده نیست!

ماجرا از این قرار بود که اپل و فیسبوک سر استفاده از API فیسبوک به تفاهم نرسیده بودند و به گفته جابز، فیسبوک «شرایط سنگینی گذاشته بود که اپل نمی‌توانست بپذیرد». اما اپل با علم به این مساله، پینگ را همراه با ارتباط با فیسبوک بدون مجوز عرضه کرده بود! فیسبوک هم سدی در مقابل درخواست‌هایی که از پینگ می‌آمد پیاده‌سازی کرده بود. نتیجه این شد که قابلیت جست‌وجو برای دوستان کاربر پینگ در این شبکه اجتماعی به بن‌بست خورد.

مشکلات پینگ فقط به نام و ارتباط آن با فیسبوک محدود نمی‌شد. هنوز 24 ساعت از شروع به کار سرویس نگذشته بود که گزارش‌هایی مبنی بر حجم زیادی از اسپم در پینگ منتشر شد! اسپمرها با درست کردن پروفایل آی‌تیونز، زیر اکانت خواننده‌های مشهور در شبکه کامنت‌های «آیفون و آیپد رایگان» می‌گذاشتند! بررسی‌های امنیتی دقیق‌تر نشان داد اپل هیچ فیلتر نشانی اینترنتی با اسپم برای کامنت‌ها قرار نداده است! نکته‌ای که از شرکتی مانند اپل واقعا عجیب بود.

پایان پینگ

پینگ هیچ‌وقت به جایی که باید نرسید و اپل هم تلاش چندانی برای بهبود آن انجام نداد. علاوه بر مسائل بنیادینی که از ابتدا گریبانگیر این سرویس بود، محدود بودن آن به 23 کشور که فروشگاه آی‌تیونز در آنها فعال بود هم یکی از نکات عجیب سرویسی بود که می‌خواست یک شبکه اجتماعی بزرگ باشد. این محدودیت در کنار دیگر مشکلات باعث شد تعداد کاربران سرویس در حد همان دو سه میلیون نفر باقی بماند. اپل در پایان سپتامبر سال 2012 و دقیقا دو سال پس از آغاز به کار پینگ، این سرویس را جمع کرد و ارتباط با فیسبوک و توییتر را در آی‌تیونز جایگزین آن کرد. البته این اتفاق پس از مرگ استیو جابز رخ داد، وگرنه بعید بود مدیر عامل مغرور اپل به این زودی‌ها اشتباهش را در راه‌اندازی چنین سرویسی بپذیرد!

محمود صادقی

ضمیمه کلیک جام‌جم