صرفه‌جویی ملی گاز به نفع 3 استان شمالی

به گزارش جام‌جم، براساس قراردادی که از حدود 20سال پیش میان شرکت ملی گاز ایران و شرکت «ترکمن گاز» امضا شده است، بخشی از گاز مصرفی مناطق شمالی ایران شامل استان‌های مازندران، گیلان و گلستان با واردات از ترکمنستان تأمین می‎شود. البته میزان این گاز هم‌اکنون چندان زیاد نیست و حدود پنج میلیون مترمکعب است که بخش عمده آن یعنی حدود چهار میلیون مترمکعب به استان مازندران منتقل می‌شود و حدود یک میلیون مترمکعب هم در شهرستان کردکوی استان گلستان به مصرف می‌رسد.

زیاده‌خواهی وآغاز مشکل

اما این قرارداد هفته گذشته و برای چهارمین بار در 9 سال گذشته از سوی ترکمنستان به مشکل برخورد و این کشور تقاضای افزایش غیرمنطقی و غیرقانونی قیمت گاز را مطرح و به دنبال آن و با وجود مذاکرات متعدد و فراز و فرودهای بسیار با هیات اعزامی از ایران، جریان گاز را قطع کرد.

اختلافی که براساس آن ترکمنستان برخلاف حسن همجواری صادرات گاز به ایران را قطع کرد، به بحث دو میلیارد دلاری که ترکمنستان مدعی است از ایران طلبکار است، برمی‌گردد؛ ادعایی که سابقه آن مربوط به سال 1386 است . زمستان آن سال نیز ترکمنستان قیمت گاز را ناگهان تا 9 برابر بالا برد و درخواست پرداخت مابه‌التفاوت قیمت را داشت و برای فشار آوردن به ایران، شیرهای گاز صادراتی خود را به روی کشورمان بست. در آن زمان دولت وقت ایران به دلیل سرمای شدید آن سال و کمبود تولید گاز در داخل کشور، با این افزایش قیمت موافقت کرد، اما این روند تکرار شد و ترکمنستان برای بار دوم در هفته پایانی آبان سال 1391 و همزمان با سرمای پاییزی، به بهانه اختلاف در زمینه نحوه واریز بهای گاز، ارسال گاز به ایران را متوقف کرد. در سومین مورد نیز ترکمنستان بهمن سال گذشته (1394) هم صادرات گاز به ایران را 50 درصد کاهش داد و به این ترتیب قطعی دو روز پیش گاز چهارمین اقدام از این دست در 9 سال اخیر به شمار می‌رود.

شرایط متفاوت امروز

امروز اما شرایط متفاوت است، زیرا دولت با پیش‌بینی تهدیدات هرساله ترکمنستان در آغاز فصل سرما، از قبل تدابیر لازم را اندیشیده و با توسعه زیرساخت‌های انتقال گاز به شهرهای شمال و شمال شرق کشور از منابع داخلی و کاهش وابستگی به گاز ترکمنستان که کمتر از 3 درصد گاز مصرفی کشور است، زیر بار این تهدیدات نرفته، به طوری که شرکت ملی نفت در اطلاعیه‌ای از مردم خواسته تا در مصرف گاز صرفه‌جویی کنند، ولی در عین حال گفته است: «در سه سال اخیر میزان تولید گاز به حدی افزایش یافته که ایران دیگر نیازی به واردات نداشته و صرفا با صرفه‌جویی در نیروگاه‌ها، صنایع و بخش خانگی در فصل زمستان می‌توان آن را جبران کرد.» در همین راستا موجی در شبکه‌های اجتماعی در حمایت از استان های شمالی به راه افتاده که بر صرفه‌جویی مصرف گاز برای رفع مشکل این استان‌ها تاکید دارد.

مازندران: با صرفه‌جویی هیچ مشکلی نداریم

مهم‌ترین استانی که از قطع گاز ترکمنستان تاثیر می‌پذیرد، استان مازندران است که بیش از چهار میلیون مترمکعب از گاز وارداتی از ترکمنستان را دریافت می‌کند. با این حال محمداسماعیل ابراهیم‌زاده، رئیس اداره گاز استان مازندران دراین باره به جام‌جم می‌گوید: از ساعت 10 صبح روز یکشنبه که گاز ترکمنستان به ایران قطع شد، تا ساعت 14 دیروز دوشنبه (لحظه نگارش گزارش) هیچ مشکلی برای تامین گاز خانگی شهروندان این استان ایجاد نشده است و اگر مردم استان فقط کمی در مصرف خود صرفه‌جویی کنند، می‌توانیم بدون هیچ مشکل و کمبودی این زمستان را هم پشت سر بگذاریم.

وی می‌افزاید: از آنجا که بخش اعظم گاز مصرفی استان مربوط به بخش خانگی است، اگر فقط مردم مازندران مصرف خود را مدیریت و یک بخاری از چند بخاری خود را خاموش کنند، یا در صورت سرمای شدید از بخاری برقی و وسایل گرمایشی دیگر استفاده کنند، با هیچ کمبود و مشکلی مواجه نخواهیم شد. این مسئول البته به این نکته هم اشاره می‌کند که ما به دلیل آن که رفتار ترکمنستان را پیش‌بینی می‌کردیم، از قبل تدابیر و اقدامات لازم را در ستاد بحران استان و با حضور مسئولان همه ادارات اجرایی کردیم تا مشکلی برای شهروندانمان ایجاد نشود. ابراهیم‌زاده یادآور می‌شود که با این حال درصورت تداوم قطعی گاز ترکمنستان به کشور، و در صورت کاهش و احتمال قطع گاز شهروندان، از آنجا که تامین گاز خانگی در اولویت مسئولان شرکت ملی گاز است، برای جلوگیری از این امر، شاید مجبور به قطع گاز 118 سی‌ان‌جی و پس از آن صنایع و سپس هتل‌ها و... در استان شویم که البته این قطعی در همه استان‌های شمالی خواهد بود تا یک استان به تنهایی متضرر نشود.

پیش‌بینی سوخت دوم در گلستان

در همین حال صفرعلی جمال لیوانی، مدیرعامل شرکت گاز استان گلستان نیز می‌گوید: با مشارکت مردم و صرفه‌جویی حداکثری مشکلی در تامین گاز استان نخواهیم داشت.

وی با بیان این‌که هیچ‌گونه افت فشار در گاز خانگی و صنایع نداریم و گاز همه جایگاه‌های سی‌ان‌جی گلستان نیز وصل است، می‌افزاید: درحال حاضر اولویت اصلی این شرکت تامین گاز مستمر برای بخش خانگی است و به همین منظور با هماهنگی استانداری و دستگاه‌های مرتبط به واحدهای صنعتی استان اعلام شده که در طول فصل سرما در صورت بروز مشکل از سوخت دوم استفاده کنند.

نامه نمایندگان مازندران به وزیر نفت

جمعی از نمایندگان مازندران، طی نامه‌ای از وزیر نفت درخواست کردند، با توجه به قطع گاز توسط ترکمنستان نسبت به جلوگیری از پیامدهای احتمالی، اقدامات لازم را به عمل آورند.

به گزارش خانه ملت دربخشی از این نامه آمده است: با توجه به این‌که گاز استان مازندران از مسیر ترکمنستان تامین می‌شود و قطع گاز در فصل سرد سال (زمستان) آسیب‌ زیادی در استان ایجاد خواهد کرد، نمایندگان استان مازندران مراتب شدید نگرانی خود را نسبت به این موضوع ابراز داشته، درخواست دارند، هرچه سریع‌تر نسبت به رفع مشکل اقدام لازم را به عمل آورند و نتیجه را اعلام کنند.

فاطمه مرادزاده