نامگذاری سال 1396 به اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال بهانهای شد تا با در نظر گرفتن جایگاه صنعت پوشاک در اقتصاد کشورمان، سری به دفتر ابوالقاسم شیرازی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک بزنیم و از وی درباره آینده این صنعت در کشورمان بپرسیم.
اتحادیه پوشاک چند نفر را تحت پوشش قرار داده است؟
اگر بخواهیم صرفا واحدهای صنفی را درنظر داشته باشیم، با رقمی نزدیک به 6000 واحد صنفی ارتباط خواهیم داشت، اما اگر بخواهیم تعداد افراد مرتبط با این اتحادیه را درنظر داشته باشیم، به رقم 20 هزار نفر خواهیم رسید. در تمام صنایع تولید اولین اقدام است، اما اگر واحدهای خدماتی یا عوامل فروش و بازاریابی دخالت مناسبی نداشته باشند، تولید از نفس خواهد افتاد که این نکته در صنف پوشاک بسیار مهمتر و ملموستر است. به همین دلیل تاکید میکنیم، واحدهای خدماتی و تولیدی به صورت لازم و ملزوم باید فعالیت داشته باشند.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی درباره اهمیت صنعت پوشاک در اقتصاد کلان کشورمان تاکید دارند. شما هم با این افراد موافق هستید؟
به طور کلی، صنعت پوشاک با توجه به هزینه ایجاد شغل و همچنین تنوع و گردش مالی بالایی که دارد، جایگاه معمول یا عادی در اقتصاد کشورها نخواهد داشت و ایران هم از این قاعده مستثنا نیست. البته بنده با این نظر موافق هستم و قویا از آن دفاع میکنم، به صورتی که معتقدم برای اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی یعنی تاکید رهبر معظم انقلاب، لازم است این صنعت را جدی بگیریم و اجازه دهیم به فعالیت عادی خود ادامه دهد.
خواسته شما از مسئولان در این زمینه چیست؟
صنعت پوشاک و تولیدکنندگان پوشاک از دولت تقاضا دارند، موانع بازدارنده را از مقابل پایشان بردارد تا این افراد بتوانند به روند طبیعی تولید خود ادامه دهند.
منظور شما از موانع تولید چیست؟
بیمه تأمین اجتماعی، مالیات، دسترسی به مواد اولیه مناسب و بدون دردسر و مواردی از این نوع. فقط توجه داشته باشید که آخرین خواسته ما تسهیلات مالی است، به این دلیل که اگر موانع تولید برداشته شود، میتوانیم شرایط را مدیریت کنیم. من اعتقاد دارم، قوانین تأمین اجتماعی و قوانین مالیاتی در شرایط فعلی، ضدتولید است، نه حامی تولید.
به عنوان یکی از تهدیدهای اصلی میرسیم به بحث قاچاق. آیا رقم مشخصی از قاچاق پوشاک در اختیار دارید؟
براساس برآوردهایی که داریم، تقریبا 3 میلیارد دلار حجم پوشاک قاچاق وارداتی به کشورمان است که با توجه به مشاغلی که به ازای این حجم کالای قاچاق در کشورمان از بین میرود، میبینیم تقریبا 385 هزار فرصت شغلی از دست میدهیم.
از سال گذشته که طرحهای مختلفی برای مقابله با قاچاق صورت گرفته، آیا این طرحها موفق نبودهاند؟
بنده شخصا با این برنامه یعنی مقابله با قاچاق در سطح عرضه موافق نیستم، چون میتوانیم بسادگی جلوی مبادی ورودی را بگیریم ولی همین طرح هم توانست کمک قابل توجهی به تولید پوشاک در کشورمان داشته باشد. این در حالی است که اگر موانع تولید را از مقابل تولیدکنندگان برداریم و اجازه دهیم متناسب با نیازهای جامعه تولید کنند، نیازی به مقابله با قاچاق نداریم، چون قاچاق صورت نخواهد گرفت.
توانمندی تولید ایران در صنعت پوشاک را چگونه ارزیابی میکنید؟
ایران در زمینههای دانش فنی و همچنین نیروی متخصص هیچ کمبودی ندارد و میتواند در بهترین شرایط نیازهای بازار را تأمین کند. البته اگر شرایط تولید مهیا باشد. این در حالی است که طی دیدارهای اخیر در دوران پسابرجام با هیاتهای خارجی و جلسات متعددی که با کشورهای مطرح در صنعت پوشاک داشتهایم تفاهمنامههای قابل توجهی در زمینه انتقال تکنولوژیها و دستگاههای نوین به داخل کشورمان امضا شده است که کم کم اثرات مثبت آن در بازار ملموس خواهد شد.
یکی از مشکلات صنعت پوشاک، مربوط به برندهای خارجی فعال در بازار است. از تعداد برندهای موجود چند برند قانونی فعالیت میکنند؟
در مجموع، شاید برندهای فعال مجاز یا غیرمجاز در سطح کشور 100 برند باشد که از این تعداد در گذشته و با درنظر گرفتن قوانین آن دوره، 18 برند فعالیت قانونی و گسترده داشتند، اما با درنظر گرفتن تغییرات ایجاد شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت از این 100 برند فعال، تنها 30 برند تشکیل پرونده دادهاند که هنوز در مراحل تأیید است. در واقعیت امر هنوز هیچ برندی به صورت قانونی ـ با توجه به قانون جدید ـ در بازار ایران فعالیت ندارد.
مشکل کجاست که نمیتوانند قانونی فعالیت کنند؟
یکی از مهمترین بخشهای مورد نیاز، تولید 20 درصدی از برند مذکور در داخل خاک ایران و صادرات 50 درصدی از همان میزان تولید مشترک است؛ نکتهای که تا امروز امکان اجرایی شدن برای تولیدکنندگان نداشته. بنابراین روند بررسی مجوزها به ایجاد این شرایط موکول شده است.
درباره سهم پوشاک در اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی چه نظری دارید؟
20 هزار واحد صنفی در قالب بنگاههای کوچک و متوسط که در زمینه پوشاک فعالیت میکنند، آمادهاند که در بالاترین سطح و استاندارد، زمینه اجرایی شدن سیاست اقتصاد مقاومتی را فراهم کنند، به این دلیل که هم امکانات و هم تخصص داریم و تنها لازم است با کمی مدیریت منابع به جایگاه واقعی خود برسیم.
یکی از مهمترین سیاستهای اقتصاد مقاومتی مربوط به صادرات است. در این زمینه چه برنامهای دارید؟
با در نظر گرفتن نیازهای اصلی پوشاک در کشور و مدنظر داشتن سرانه مصرف پوشاک باید بگویم، همین که بتوانیم بازار داخلی را در یک برنامه میانمدت و به طور کلی از تولیدات ایرانی تأمین کنیم و واردات را کاهش دهیم، یک موفقیت بزرگ است. پس از این کار باید دنبال بازارهای صادراتی باشیم، اما در این زمینه هم فعالیتهای گستردهای انجام شده که به نفع صادرات پوشاک ایران است. صاحبان برند در ایران، ملزم به تولید 20 درصد از محصولات داخل ایران و صادرات 50 درصد از آن 20 درصد هستند تا بتوانند در بازار ایران فعالیت قانونی داشته باشند و این خود یعنی دستیابی به بازارهای بینالمللی و صادرات هدفمند. این برنامه نیازمند حمایت رسانههاست تا با فرهنگسازی و اجرای دقیق برنامه «ایرانی؛ ایرانی بپوش» زمینه را برای کاهش واردات و افزایش صادرات فراهم کند.
یکی از مشکلات تولید، دسترسی نداشتن به مواد اولیه مناسب و مداوم است. در این بخش برنامهای دارید؟
یکی از نیازهای تولید، دسترسی به مواد اولیه مناسب است. درباره پارچه امکانات مناسبی داریم و در بخشهایی نیز همکاریها و تفاهمنامههای مناسبی به امضا رسیده و برای اجرایی شدن سیاستهای اقتصاد مقاومتی و کاهش واردات پوشاک تقریبا هیچ نگرانی برای تأمین نیاز تولیدکنندگان نداریم.
درباره پارچه، برخی تولیدکنندگان نگران تأمین نیازهای خود هستند. چه توضیحی دارید؟
لازم است زمینه تحول در ارتباط تولیدیها با نساجیهای ایران فراهم شود، چون تولیدیها باید متناسب با نیاز جامعه تولید کنند. از این رو مواد اولیه آنها دائم متفاوت خواهد بود، در حالی که براساس عرفی اشتباه، نساجیهای ایران با خرید تجهیزاتی برای چند دهه و بدون توجه به نیاز بازار تولید میکنند. اتحادیه، با برگزاری کلاسهای مختلف و ایجاد نشستهای تخصصی در این بخش فعالیت گسترده دارد تا زمینه تولید تخصصی و متناسب با نیاز جامعه از سوی نساجیها ایجاد شود.
عماد عزتی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد