در عصر حاضر با رشد و پیشرفت فناوری، علاقههای کودکان و حتی بزرگسالان هم تغییر کرده است، اما برای افرادی که در دهه 60 به دنیا آمدهاند هنوز هم بازیها و سرگرمیهای منحصر به زمان خودشان جذاب است؛ وسایل و سرگرمیهایی که با امکانات و شرایط آن دوران در دسترس افراد قرار میگرفت و روی شخصیت آنها هم تأثیرات مثبت و منفی میگذاشت.
یادآوری بازیها و سرگرمیها و وسایل آن روزها برای بسیاری خاطره بازی لذتبخشی است و نوعی نوستالژی به حساب میآید که از یاد کردنش حسی مخلوط از شادی و حسرت و افسوس از سالهای گذشته به جان میریزد.
نخ بازی
یکی از بازیهای سادهای که نیاز به هیچ ابزار خاصی نداشت و ساعتها افراد را سرگرم میکرد، نخ بازی است که در انگلیسی به آن «String figure» گفته میشود و تاریخچه مشخصی از آن وجود ندارد اما بر اساس شواهد در تمام دورانی که انسان روی این کره خاکی زندگی کرده این سرگرمی وجود داشته و مورد استفاده قرار میگرفته است.
منابع تاریخی مختلفی به این بازی اشاره کردهاند. در این بازی مهارتمحور دو نفری که به Cat’s cradle معروف هستند، از نخی که دو سرش گره خورده و یک منحنی بسته را بهوجود آورده است استفاده میکنند.
دو بازیکن باید به نوبت نخ را از دست یکدیگر بگیرند بدون اینکه در هم گره بخورد و در همان حال شکل جدیدی با آن بسازند.
نکته قابلتوجه در این بازی داشتن مهارت زیاد است که فقط با تمرین و دقت و تمرکز به دست میآید و برخی افراد چنان مهارتی در این بازی دارند که باعث شگفتی میشود.
آتاری دستی
برای بچههای دهه 60 بازیهای کامپیوتری محدود به کنسولهای ساده آتاری نمیشد و بعد از مدتی آتاریهای دستی با شکل و شمایلی عجیب به بازار آمد که در برخی مدلها تنوع بازیهایش به 999 بازی میرسید که در واقع سناریوی بازیها متفاوت میشد.
این آتاریها با داشتن صفحه ساده دوبعدی میتوانست ساعتها باعث سرگرمی شود و با داشتن باتریهای قلمی نیروی خود را تأمین میکرد.
دکمهها بهگونهای طراحیشده بودند که با دو دست امکان بازی وجود داشت. این بازیها در واقع نسخه ساده آتاریها بودند که بازیهای ابتدایی ولی هیجانانگیزی را در خود داشتند و با داشتن قیمت مناسب، بسیاری از کودکان و نوجوانان دهه 60 امکان خرید آن را داشتند. این نوع آتاریها عمر زیادی نداشتند و بهخاطر گرافیک ضعیفی که داشتند از رده خارج شدند.
پاک کنهای دورنگ
مشق نوشتن کابوس بسیاری از کودکان است و تا امروز هم ادامه پیداکرده، اما نسل امروز از پاککنهای دورنگ که گاهی تا مرز پاره کردن برگهها پیش میرفتند کمتر برخوردارند و شاید هم تا به حال ندیده باشند.
پاککنهای دورنگ که بخش آبیرنگ با درجه زبری بیشتری شبیه آسفالت کف خیابان بود وظیفهاش پاک کردن اشتباهات با خودکار بود.
اشتباهاتی که گاهی بهدلیل افراط در استفاده از پاککن باعث سوراخ شدن برگه مشق میشد و دانشآموز مجبور میشد این کار طاقتفرسا را از ابتدا انجام دهد.
بخش نرمتر که رنگ نارنجی داشت برای پاک کردن مداد بسیار کارآمد بود. در کنار این پاککنهای زمخت پاککنهای چندرنگ و لطیف هم وجود داشت که مورد استفاده دانشآموزانی قرار میگرفت که خوشسلیقهتر بودند.
بستنیهای زیزیگولو
تولید محصولات مختلف پس از پخش برنامههای تلویزیونی پرمخاطب در دوران کودکی متولدین دهه 60 متداول بود. یکی از این محصولات بستنیهایی بود که در ظروفی عروسکی مربوط به عروسک زیزیگولو فروخته میشد.
این برنامه تلویزیونی که با نام قصههای تابهتا پخش میشد، توسط مرضیه برومند کارگردانی و سال 73 در 30 قسمت، صبحهای جمعه از شبکه دو پخش میشد.
شخصیت اصلی این سریال عروسکی با نام زیزیگولو آسی پاسی دراکوتا تابهتا بود که از سیاره ناشناختهای به زمین آمده و مهمترین توانایی او این بود که با خواندن ورد زیزیگولو آسی پاسی دراکوتا کارهای خارقالعاده انجام میداد.
هنوز هم بسیاری از دهه شصتیها مزه بستنیهایی را که در ظرف پلاستیکی با شکل و شمایل این عروسک فروخته میشد به خاطر دارند.
دمپاییهای جلوبسته!
بدون شک یکی از پرکاربردترین و معروفترین دمپاییهای دهه شصتیها همان دمپاییهایی بود که بهاصطلاح به آنها جلوبسته گفته میشد.
این دمپاییهای پلاستیکی معمولا در سرویسهای بهداشتی استفاده میشد و به خاطر فیزیکی که داشت معمولا در صورت خیس شدن آب داخلش باقی میماند و البته یکی از تفریحها راه رفتن با دمپایی بود که داخلش به عمد پر از آبشده بود! ویژگی جلوبسته بودن باعث میشد تا همیشه افرادی که از سوسک و جانوران موزی واهمه داشتند با ترس و لرز آن را بلند کرده و داخلش را چک میکردند و بعد از اطمینان از خالی بودن میپوشیدند.
برخی دمپاییهای جلوبسته طرحها و برچسبهای کارتونهای روز را رویشان داشت که باعث میشد دوستداشتنیتر شوند، اما همچنان ماهیت ترسناک خود را حفظ میکردند.
ضمیمه چمدان جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد