پشت صحنه تجهیزات زمینی پرواز

خودروی مارشالر (فالو می)

وقتی هواپیما روی باند پرواز فرود آمده و از آن خارج می‌شود، برای رسیدن به محل اصلی پارک کردن آن، باید مسافتی را روی زمین حرکت کند. که به این حرکت اصطلاحا «خزش» گفته می‌شود. دستورالعمل‌های متفاوتی بسته به سیستم‌های کنترل زمینی فرودگاه‌های مختلف تهیه و تدوین می‌شوند.

علامتگذاری‌ها و چراغ‌های راهنمایی خاص برای نشان دادن مسیر حرکت هواپیما روی زمین وجود دارد که خلبان را قادر می‌کند حتی در تاریکی شب نیز مسیر گفته شده از سوی مسئول کنترل زمینی فرودگاه را روی زمین شناسایی کند. در برخی موارد برای خلبانانی که آشنایی با فرودگاه جدید ندارند، به منظور افزایش ضریب ایمنی و پارک کردن دقیق هواپیما در محل‌های از پیش تعیین شده، خودروهایی با رنگ زرد و شطرنجی در مقابل هواپیما قرار گرفته و خلبان فقط مسیر طی شده توسط راننده خودرو ـ که متخصص این کار است ـ را دنبال می‌کند.

برق خارجی!

برق مورد نیاز برای روشنایی و کار کردن سیستم‌های الکتریکی هواپیما از ژنراتورهای نصب شده روی موتورهای هواپیما تأمین می‌شود. زمانی که هواپیما به محل پارک می‌رسد، برای پیاده کردن مسافران، حتما باید موتورها را خاموش کند؛ که در این صورت سیستم‌های الکتریکی از کار می‌افتد. برق خارجی، ترجمه ساده‌ای از یک ژنراتور تولید برق است که با مصرف سوخت‌های فسیلی، برق مورد نیاز هواپیما را روی زمین تأمین می‌کند. قبل از خاموش کردن همه موتورها برای باز کردن درهای خروج، از نخستین خودروهایی که به هواپیما نزدیک شده و کابل برق را به آن وصل می‌کند، کمک گرفته می‌شود. همین خودرو، خودروی برق خارجی است.

پله‌ها

برخی هواپیماهای کوتاه و میان‌برد، برای این که معمولا در فرودگاه‌های کوچک و با امکانات کم فعالیت دارند، دارای پله ورود و خروج مسافر روی خود هواپیما هستند.

در این حالت، دیگر نیازی به پله‌های قابل حمل و امکانات زمینی نیست. اما اگر این امکان وجود نداشته باشد، خودروهای پله، برای پیاده و سوار شدن خدمه و مسافران کنار هواپیماها می‌ایستند.

ماشین سوخت

برای انجام پرواز بعدی حتما نیاز به سوختگیری خواهیم داشت. پس از پیاده شدن کامل مسافران و قبل از این که مسافران پرواز بعدی به سمت هواپیما حرکت کنند، کامیون حامل سوخت و پمپ مخصوص، درکنار هواپیما و زیر بال آن قرار گرفته و عملیات سوختگیری را انجام می‌دهد. کامیون حامل سوخت جزو خودروهایی است که مسافران فقط در صورت حضور خودروی آتش‌نشان در کنار هواپیما می‌توانند از پنجره مشاهده کنند.

خودروهای ریز و درشت زیادی نیز می‌توانند دور هواپیما قرار گیرند. خودروی حامل آب، که با نصب نازل به بدنه هواپیما، آب مورد نیاز در سرویس بهداشتی هواپیما را به داخل مخازن آب تزریق کرده و خودروی دیگری که با مکش از بخش خروجی مخازن مخصوص جمع‌آوری آب‌های زاید، آنها را تخلیه می‌کند. در فصول گرم و سرد سال نیز، یک خودروی حامل دستگاه هواساز، دمای کابین مسافران و خدمه پرواز را در دامنه مطلوب نگاه می‌دارد تا آرامش مسافران را فراهم کند.

خلبان محمدتقی امیرسام