نخستین دستیار مجازی مدرن سیری (Siri) اپل بود که 6 سال پیش عرضه شد و پس از آن غولهای دنیای تکنولوژی یکی پس از دیگری رقبای آن را معرفی کردند. الکسای آمازون، دستیار دیجیتال گوگل، کورتانای مایکروسافت و بیکسبی سامسونگ به همراه سیری، پنج دستیار دیجیتال اصلی دنیای امروز را تشکیل میدهند.
سیری (Siri)
سیری باسابقهترین دستیار هوشمند در میان رقبایش به شمار میآید که از زمان معرفی iOS5 در سال 2011 همراه با این سیستمعامل پیشرفت کرده و بهبود یافته است. تواناییهای سیری در اوایل کار محدود به موارد معمولی مانند آب و هوا و پیامها بود، اما اکنون با قرارگرفتن در کامپیوترها و ساعت اپل، کارکردهای آن گسترش و بهبود قابل ملاحظهای یافته است.
برخلاف برخی دستیاران دیحیتالی دیگر که ورودی متنی را هم میپذیرند، اپل تمرکز سیری را بر دستورات صوتی گذاشته و در این زمینه واقعا هم قوی عمل میکند. میتوانید از آن بخواهید تماس بگیرد، پیام بفرستد، قرار ملاقات تنظیم کرده، نرمافزار اجرا کند، سوال جواب دهد، آهنگ پخش کند و بسیاری عملکردهای دیگر که روز به روز در حال پیشرفت است. اخیرا نیز اپل با افزودن قابلیت اتصال نرمافزارها به سیری، فاز جدید و لازمی را به دستیار دیجیتالش افزود که به آن کمک میکند در حوزههای وسیعتری فعالیت کند.
در کنار تمام اینها، سیری دو نقطه ضعف بزرگ دارد: اول آنکه به نظر میرسد کندتر از رقبایش پیشرفت میکند و علاوه بر این، محدود بودن آن به محصولات و اکوسیستم اپل، کاربران دیگر سیستمعاملها، چه موبایل و چه دسکتاپ را بیرون در نگه میدارد.
کورتانا (Cortana)
هنگامی که مایکروسافت کورتانا را همراه با ویندوز 10 معرفی کرد، خیلی از کاربران فرض کردند این دستیار مجازی هم در زمره پروژههایی است که مایکروسافت صرفا برای عقب نماندن از دیگران ایجاد کرده و نمیتوان حساب چندانی روی آن باز کرد، اما با مرور زمان این نظر کمرنگتر شد. با افزایش محبوبیت ویندوز 10، ایکسباکس جدید و البته عرضه سری سرفیس، کورتانا گسترش فوقالعادهای داشته و چشمانداز مایکروسافت تبدیل آن به یک دستیار واقعی است.
بر اساس این نقش، کورتانا سعی میکند اطلاعات متنوعی مانند مخاطبان مهم، علاقهمندیها، ساعات عدم مزاحمت و مانند آن را از کاربرش جمعآوری و پردازش کند تا بتواند کارکرد مفیدتری برایش داشته باشد. این اطلاعات در قسمتی به نام «دفترچه» (Notebook) ذخیره میشود که کاربر میتواند به آن دسترسی داشته و حتی آن را ویرایش کند.
کورتانا از دیدگاه هوش مصنوعی هم در جایگاه خوبی قرار دارد و مکالمه با آن تجربه لذتبخشتری نسبت به سیری است، زیرا کاربر میتواند سؤال و جواب رفت و برگشتی شبیه به یک مکالمه واقعی با کورتانا داشته باشد. مایکروسافت همچنین با هوشمندی کورتانا را برای اندروید و iOS هم ارائه داد تا نشان دهد در این رقابت بسیار جدی است!
دستیار گوگل (Google Assistant)
دستیار گوگل همانطور که از بینامیاش پیداست، بیشتر از آنکه شخصیت داشته باشد، کارایی دارد! این دستیار ابتدا فقط روی اندروید اجرا میشد ولی کمی بعد، گوگل نسخه iOS آن را برای رقابت با سیری ارائه کرد و روی دسکتاپ هم امکان استفاده از آن از طریق مرورگر کروم وجود دارد.
همراهی دستیار گوگل با موتور جستوجوی این شرکت، آن را به یکی از قویترین دستیاران دیجیتال مبدل ساخته که به یمن اقیانوس پهناور اینترنت تقریبا سوالی نیست که از پاسخ آن دربماند! این دستیار هوشمند در تشخیص جملات و دستورات بسیار عالی عمل میکند و قدرت مکالمهای بالایی دارد. مثلا هنگامی که شما سوالی در مورد یک فرد مشهور بپرسید و پس از دریافت پاسخ، سن او را با بهکارگیری یک ضمیر بپرسید، دستیار گوگل این اشاره را تشخیص داده و
به درستی پاسخ خواهد داد.
با ورود گوگل هوم (Google Home) به خانهها، دستیار گوگل که در بازار رقابت روی دستگاههای همراه قرار داشت، بازار دستیار قدرتمند دیگری یعنی الکسا را هدفگیری کرده است. حالا باید منتظر ماند و دید برنده این بازار پرتلاطم کدامیک خواهند بود.
بیکسبی (Bixby)
مگر میشود بازاری در دنیای دیجیتال وجود داشته باشد و سامسونگ وارد آن نشود؟! بیکسبی تازهوارد، دستیار مجازی این شرکت است که اگر از گوشی جدیدش (یعنی گلکسی S8) استفاده کرده باشید، احتمالا با آن برخورد کردهاید. سامسونگ کارکرد بیکسبی را به سه بخش تقسیم کرده است: صوت، خانه و دید. صوت، بخش سوال و جواب و دستورات است که عملکردی شبیه به سیری یا کورتانا را ارائه میکند. خانه، اطلاعاتی است که بیکسبی از منابع متنوع برای شما جمعآوری و عرضه میکند. دید (Vision) هم که خاصترین سرویس این دستیار است، با تحلیل تصویر گرفته شده توسط دوربین به شما اجازه میدهد اعمال مختلفی را بر اساس محتوای داخل عکس انجام دهید! این ویژگی آنقدر ظرفیت دارد که به برگ برنده سامسونگ در این رقابت تبدیل شود.
بیکسبی خیلی جوان است و تا رفع ایرادات آن و پیشرفت سطح یادگیریاش هنوز راه زیادی را باید طی کند، اما با توجه به تنوع محصولات سامسونگ، تعجب نکنید اگر چند سال دیگر، با بیکسبی روی تلویزیون یا یخچالتان آشنا شدید!
الکسا (Alexa)
شاید تا به حال کمتر اسم دستیار دیجیتالی شرکت آمازون را شنیده باشید که به دلیل نبود محصولات آن در کشورمان تا حدی طبیعی است، اما الکسا در حال حاضر یکی از قویترین و جذابترین دستیاران مجازی دنیا به شمار میآید!
الکسا ابتدا فقط در داخل بلندگوهای هوشمند (اکو) آمازون عرضه شد و هنوز هم تا حد زیادی محدود به همین دستگاههاست، اما این محدودیت سبب نشده قدرتهای آن به چشم نیاید. الکسا ذاتا مکالمهای است و جملات و معانی را بسیار خوب تشخیص میدهد. از طرفی نبودن روی موبایلها و کامپیوترها هم مزیتی برای آن است که میتواند بدون مزاحمت در روند کار، یک همراه هوشمند در خانه باشد!
آمازون اخیرا به کمک یک نرمافزار کمکی امکان افزودن و تغییر قابلیتهای مختلف -که نام آنها را مهارت (skill) گذاشته- را برای الکسا در نظر گرفته که برای کسانی که علاقه به سفارشیسازی دستیارشان داشته باشند، بسیار جالب است.
ام مثل مسنجر
در دنیای دستیاران دیجیتالی یک نام بزرگ به اسم فیسبوک غایب بود که آن هم دست به کار شده و دستیارش به نام ام (M) را بتازگی معرفی کرده است. ام که فعلا به دو زبان انگلیسی و اسپانیایی و فقط در آمریکا عرضه شده است، به جای آنکه در موبایل یا کامپیوتر یا حتی وب حضور داشته باشد، در پیامرسان فیسبوک یعنی مسنجر فعالیت میکند! ام از هوش مصنوعی ساخت خود فیسبوک قدرت میگیرد و نحوه کارکرد آن به این صورت است که هنگامی که در میان مکالمه شما حس کند میتواند کمکی کند، میپرد وسط و پیشنهادهای مختلفی میدهد! مثلا شما در چت مینویسید که میخواهید فلان فیلم را ببینید یا به فلان مکان بروید، ام اطلاعاتی در آن فیلم و گزینه گرفتن ماشین با اوبر یا لیفت را در اختیارتان میگذارد. ام شاید در حال حاضر به اندازه دیگر دستیاران دیجیتال سر و صدا نداشته باشد، ولی با قدرت و اطلاعاتی که شرکت سازندهاش دارد، میتواند به یکی از هوشمندترین دستیاران مجازی دنیا تبدیل شود.
محمود صادقی
ضمیمه کلیک جامجم
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
گفتوگو با علی کاظمی، از ورودش به بازیگری تا نقشهای مورد علاقهاش
رضا جباری: درگفتوگو با «جام جم»: