هزینه عهدشکنی آمریکا را به خودشان بازگردانیم/ با کشورهای مقابل آمریکا ارتباط بیشتری داشته باشیم

محمدعلی خطیبی، نماینده اسبق ایران در اوپک و کارشناس بازار نفت در این زمینه به جام جم آنلاین گفت: با توجه به انگیز‌ه‌هایی که اروپاییان در حفظ برجام دارند، قطعا فرصت مناسبی در اختیار کشورمان است که بتواند نسبت به کارشکنی‌های آمریکا علیه اقتصاد ایران واکنش منطقی و متناسب با منافع ملی کشورمان داشته باشد.

خطیبی در ادامه افزود: البته مهمترین نکته‌ای که لازم است مدنظر داشته باشیم چگونگی تعامل سیاسیون با تیم اقتصادی است. به این ترتیب که سیاسیون با توجه به ارتباطات اصولی خود با جامعه‌‌های هدف می‌توانند سازوکار مناسبی برای اقتصاد ارایه شود نه اینکه دائم بخواهیم آن نفعی کنیم.

وی تاکید کرد: انگیزه اتحادیه اروپا برای حفظ برجام کاملا مشهود است چون غیر این صورت همان روزی که آمریکا اعلام کرد قصد دارد از این توافق‌نامه خارج شود؛ اروپایی‌ها نیز همراه آمریکا از توافق یاد شده خارج می‌شدند و مشکلات بزرگی برای ایران ایجاد می‌کرد، اما دیدیم که واقعیت امر علی‌رغم خروج آمریکا، اروپایی‌ها هنوز به دنبال دستیابی به راهکاری برای حضورشان در ایران و ادامه برجام هستند.

نماینده اسبق اوپک در ایران با اشاره به صادرات 700 تا 800 هزار بشکه نفت خام ایران به اتحادیه اروپا گفت: ایران باید به گونه‌ای سرمیز مذاکره بنشیند که حداقل همین میزان خرید نفت اروپایی‌ها از ایران با اجرایی شدن تحریم‌های ثانویه تضمین شده باشد، تا به این ترتیب نیازهای مالی کشور تضمین شده باشد.
وی تاکید کرد: اگر این اتفاق عملی بشود در واقع آثار تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه اقتصاد ایران به خود آمریکا باز خواهد شد. چون براساس توافق‌های آتی که احتمال انجام شدن آن نیز دور از انتظار نیست، جریان پول در رگ‌های اقتصاد ایران به عنوان یک موتور محرک ادامه خواهد یافت و تحریم‌ها با شکست مواجه خواهد شد.
این کارشناس بازار و صنعت نفت معتقد است ایجاد یک صندوق مشترک میان دولت ایران و دولت‌های اروپایی برای جبران خسارات احتمالی شرکت‌های تجاری خارجی از کارشکنی‌های آمریکا با توجه به اغاز تحریم‌های ثانویه نکته دیگری است که باید مدنظر داشته باشیم.
خطیبی تصریح کرد: بهانه خروج شرکت‌های اروپایی از بازار ایران نگرانی این شرکت‌ها از خسارات مالی آتی به دلیل جریمه‌های آمریکا بعد از ماه نوامبر است درحالی که اگر ایران و دولت‌های اروپایی بتوانند جبران این خسارات را بیمه کنند، قطعا مانعی برای ادامه روند فعالیت شرکت‌های اروپایی در بازار ایران نخواهیم داشت.

به گفته وی اگر این اتفاق عملی بشود نه تنها شرکت‌هایی که از بازار ایران خارج شده‌اند دوباره به بازار ایران بازخواهند گشت بلکه شرکت‌های جدیدی به ایران خواهند آمد و روند کارشان را آغاز خواهند کرد. اما همانطور که قبلا اشاره کردم با تضمین اینکه اگر خسارتی را متحمل شدند، جبران خواهد شد.

نماینده اسبق ایران در اوپک گفت: سهم این صندوق برای طرفین می‌تواند به میزان مساوی 50 درصدی تعیین شود، تا طرفین فعالیت اقتصادی به میزان یکسان از کارشکنی آمریکا خسارت ببینند و در نهایت برای توسعه فعالیت‌های اقتصادی میان کشورها به یک میزان هزینه پرداخت کنند.

وی تاکید کرد: شرکت‌های اروپایی در این شرایط بدون نگرانی می‌توانند سهم بازار خودشان در آمریکا را مدیریت کنند و به حیات اقتصادی خود در بازار آمریکا نیز ادامه دهند درعین حال که مشغول فعالیت‌های تجاری و تولیدی در خاک جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند، بدون اینکه از تهدید‌های ترامپ نگرانی داشته باشند.

وی معتقد است اکنون آمریکا در چندین جبهه‌ مختلف – مکزیک، کانادا، اتحادیه اروپا و چین مشغول جنگ اقتصادی با دیگران است که همین روند علاوه بر اینکه هزینه بالایی را برای خود آمریکا خواهد داشت بلکه امتیاز غیرقابل انکار برای ایران در مذاکره با طرفین اروپایی برای دستیابی به منافع بیشتر است، درحالی که قبل از برجام چنین فرصتی در اختیار ایران نبود و کشورهای اروپایی در کنار آمریکا همسو در یک جهت حرکت می‌کردند.

این کارشناس بازار نفت تصریح کرد: نکته قابل توجه دیگر در شرایط فعلی این است که قبل از برجام همه کشورها از جمله اتحادیه اروپا همسو با سیاست‌های آمریکا وارد مذاکرات مختلف می‌شدند و در سطح جهانی اجماع بین المللی برای رسیدن به توافق هسته‌ای و حتی قبل از آن تحریم‌ها علیه ایران وجود داشت. درحالی که امروز این اتحاده نه تنها وجود ندارد؛ بلکه اروپایی‌ها به دنبال دستیابی به درآمدهای صادراتی بالاتر مشغول برنامه‌ریزی و مدیریت شرایط هستند.

خطیبی ضمن تاکید براینکه ترامپ تجارت جهانی را با چالشی جدی مواجه کرده است، افزود: مسایل اقتصادی و همچنین منافع اقتصادی اروپا با توجه به مشکلات مالی و اشتغالی که در قاره سبز روز به روز گسترده می‌شود اکنون کاتالیزور مذاکرات ایران با این منطقه اقتصادی است و باید به خوبی از این شرایط به نفع منافع ملی خود استفاده کنیم.

وی درباره سخنان رئیس جمهور نسبت به صادرات نفت دیگر کشورها نیز گفت: اگرچه چنین نکته‌ای از سوی ایران هنگام مذاکرات هسته‌ای مطرح شده بود، ولی سخنان آقای روحانی دقیقا واضح و روشن است. به این دلیل که اگر ایران نتواند نفت صادر کند یا اینکه به مبادلات تجاری خود از طریق دریا ادامه دهد اصولا نباید کشورهای منطقه تجارت از این منافع استفاده کنند، چون شریان حیاتی جابجایی کالا یعنی تنگه هرمز جزو خاک جمهوری اسلامی ایران است و مدیریت و حفاظت از آن نیز در اختیار کشور است.

خطیبی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران تاکنون براساس حس همزیستی مسالمت آمیز با همسایگان خود این آبراهه را برای عبور و مرور کشتی‌ها باز گذاشته است ولی اگر دیگران چنین حسی نسبت به ایران نداشته باشد قطعا منافع ملی ایران متفاوت خواهد شد و تصمیم‌گیری‌ها نیز به سمت دیگری هدایت می‌شود.

نماینده اسبق ایران در اوپک گفت: اگر طرف‌های مقابل ما از ابزارهای قدرت خود استفاده کردند که به ایران فشار وارد کنند ما هم حق داریم برای استفاده از اهرم‌های اقتصادی خودمان جهت دفاع از حقوق مشروع و قانونی خودمان استفاده کنیم.
عماد عزتی / جام جم آنلاین