تبعات یک قتل بر آینده خاندان شیرده

جام‌جم آنلاین: کم ‌اهمیت بودن این موضوع همان مطلبی است که به گفته پایگاه اکسیوس ترامپ هم بدان تاکید دارد. این پایگاه تحلیلی می‌گوید ترامپ با صدای بلند از دستیارانش پرسیده چرا آمریکا باید در ماجرای قتل خاشقجی به جانبداری از یک طرف بپردازد، حال آنکه او اصلا شهروند آمریکا نبوده و قتل هم در آمریکا اتفاق نیفتاده است.

با وجود این انتقادات ترامپ اما به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها هم آماده سوار شدن بر موجی هستند که ترکیه آن را ایجاد کرد و رسانه‌های جهانی و مخصوصا آمریکایی به آن دامن زده‌اند.

مهرماه گذشته در حالی خبر قتل و قطعه قطعه شدن خاشقجی توسط سعودی‌ها منتشر شد که همان زمان هر 10 دقیقه یک کودکی یمنی در اثر سوءتغذیه‌ ایجاد شده توسط سعودی‌ها جان خود را از دست می‌داد و البته الان هم می‌دهد؛ در این شرایط هرچند خیلی‌ها تصور می‌کردند خبر قتل فجیع یک روزنامه‌نگار عربستانی در سفارت سعودی‌ها در استانبول نمی‌تواند خیلی بیشتر از اتفاقی که اکنون در یمن در حال وقوع است وجهه سعودی‌ها را خراب کند اما موضوعی که اتفاق افتاد با این تصورات تفاوت داشت، به یکباره دولت، رسانه‌ها و رئیس‌جمهور ترکیه به شکل گسترده به این موضوع پرداختند و از سوی دیگر رسانه‌های جهانی از جمله اشپیگل، فایننشال‌تایمز و واشنگتن‌پست که این روزنامه‌نگار شناخته شده سعودی برای آنها کار می‌کرد قتل فجیع او را تبدیل به مهمترین خبر روز کردند. مدیریت قطره‌چکانی اخبار توسط ترکیه و گزارش رسانه‌های از پشت‌پرده این قتل در کنار تلاش عربستان برای انکار واقعیت همگی دست در دست هم داد تا این موضوع هنوز درصدر اخبار باشد.

در حالی که مقامات سعودی‌ تلاش داشتند نشانه‌های خون خاشقجی را از دستان محمد بن سلمان بشویند و حتی ولیعهد سعودی برای این منظور معاون وزارت اطلاعات عربستان و یکی از دستیاران نزدیک خود را هم فدا کرد اما با همه این تلاش‌ها، بیشتر از قبل نوک پیکان دستور قتل خاشقجی به سمت محمد بن سلمان نشانه گرفته شده است.

محمد بن سلمان بیش از یک سال است که به عنوان ولیعهد عربستان سعودی شناخته می‌شود، جوان 33 ساله امروز همراه با پادشاهی پدر به عنوان وزیر دفاع و جانشین ولیعهد کار خود را آغاز کرد و خیلی زود هم جنگ یمن را به راه انداخت؛ نبردی که وعده داده بود طی کمتر از یک ماه به سرانجام برسد امروز تبدیل به باتلاقی شده که هیچ راه نجات آبرومندی از آن برای سعودی‌ها قابل تصور نیست.

محمد بن سلمان که در ابتدای کار، خود را به عنوان اصلاح‌طلبی نشان می‌داد که قرار است سیستم عصر حجری سعودی‌ها را تبدیل به حکومتی مدرن کند در ادامه پسر عموی خود را از ولیعهدی پدر کنار زد و به جای او به عنوان ولیعهد سعودی‌ها معرفی شد؛ او که با برخی از رفتارها مانند اعطای حق رانندگی یا حضور زنان در ورزشگاه‌ها در کنار مجوز فروش مشروب در این کشور سعی می‌کرد وجه مردمی و بین‌المللی برای خود ایجاد کند با عنوان مبارزه با فساد اقتصادی، برخی از شاهزادگان سعودی را در یک هتل مجلل بازداشت کرد تا به این شکل از توطئه دیگر شاهزاده‌های سعودی که امکان داشت آرزوی کنار زدن او و نشستن بر صندلی پادشاهی عربستان را داشته باشند جلوگیری کند، خیال خامی که به یکباره برباد رفت.

بهار امسال بود که اخبار پراکنده‌ای از تیراندازی در اطراف کاخ خزامی جده منتشر شد و برخی منابع اعلام کردند محمد بن سلمان توسط مخالفان خود ترور شده است، خبری که با ظاهر نشدن بیش از یک ماهه او در رسانه‌ها به نظر می‌رسید واقعی باشد، با این حال آرام آرام محمد بن سلمان که در غرب به عنوان MBS شناخته می‌شود به صحنه بازگشت، حضوری که این بار کم فروغ‌تر از قبل بود؛ مدتی بعد برخی از منابع اعلام کردند محمد بن سلمان در کاخ خزامی زخمی شده بود و همین مساله موجب شد تا او بعد از بهبودی نسبی تمام تابستان را دور از دسترس باشد، همچنین در این مدت تمام محافظان شخصی خود را با برخی افراد اجیر شده خارجی عوض کرده است اقدامی که نشان از ترس زیاد بن سلمان از توطئه دیگر شاهزادگان سعودی داشت.

محمد بن سلمان در ادامه بیشتر از قبل تحت فشار رسانه‌ها و مجامع حقوق بشری قرار گرفت، جنگ یمن با هزینه و تلفات بسیار به ضرر سعودی‌ها ادامه داشت و تمام تلاش‌های او برای ایجاد طوفان‌های توئیتری به وسیله لشکری از سربازان فضای مجازی نمی‌توانست جنایات وحشتناکی که هر روز در یمن مرتکب می‌شد را از چشم جهانیان مخفی کند؛ آرام آرام صدای فعالان حقوق بشری از اطراف جهان به گوش می‌رسید که به یکباره خبری منتشر شد که نشان می‌داد یکی از روزنامه‌نگاران نزدیک به حکومت سعودی که اخیرا انتقادات نرمی در خصوص جنگ یمن از بن سلمان کرده بود پس از قتل تکه تکه شده است، موضوعی که با مدیریت مقامات استانبول به عنوان رقیبان منطقه‌ای ریاض به سرعت به صدر اخبار رفت.

محمد بن سلمان متهم اصلی قتل خاشقجی است و جهان فقط محاکمه او را برای بسته شدن این پرونده می‌پذیرد؛ بن سلمان سعودی‌ها را وارد باتلاق یمن کرده و از سوی دیگر نفرت زیادی در میان خاندان سعودی نسبت به او وجود دارد؛ موضوعاتی که به نظر می‌رسد نقشه آمریکایی‌ها برای دوشیدن عربستان در دوران بلند حکومت ملک MBS را به آب داده است و آنها اکنون به این فکر افتاده‌اند تا پلن بی خود را در مورد خاندان سعودی اجرا کنند.

مدتی قبل احمد بن عبدالعزیز آل‌سعود یکی دیگر از فرزندان ملک عبدالعزیز بنیان‌گذار پادشاهی عربستان سعودی که دقیقا قبل از بازداشت شاهزادگان سعودی توسط محمد بن سلمان توانسته بود از عربستان بگریزد با تضمین آمریکا‌یی‌ها به کشور بازگشت، او در مدت تبعید در آمریکا و انگلستان سعی می‌کرد تمام جنایاتی که این روزها توسط خاندان سعودی انجام می‌شود را متوجه ملک سلمان و پسرش کند و به نوعی خود را چهره‌ای مصلح نشان دهد که می‌تواند این افتضاح را به پایان برساند.

در شرایطی که پایین نگه داشتن قیمت نفت مهمترین خواسته ترامپ از سعودی‌هاست این روزها وزیر نفت سعودی‌ها همزمان با اعلام تحریم نفتی علیه ایران برخلاف سیاست آمریکایی‌ها در اقدامی بی‌سابقه اعلام می‌کند که اوپک باید تولید نفت خود را یک میلیون بشکه در روز کاهش دهد، کارشناسان معتقد هستند محمد بن سلمان به شکل واضح صدای توطئه غربی‌ها برای کنار گذاشتن خود را شنیده‌ و این اعلام وزیر نفت هم اولین هشدار ملک سلمان برای جلوگیری از دور زدن ولایت عهدی پسرش توسط آنهاست و همین مساله موجب شده تا ترامپ آشکار و نهان سعی کند انگشت اتهام قتل خاشقجی را رو به هرکسی به غیر از محمد بن سلمان بگیرد، با این حال واقعیت چیزی فراتر از خواسته رئیس‌جمهور فعلی آمریکاست.

آمریکایی‌ها بدنبال عربستانی آرام برای آینده هستند تا بتوانند به راحتی شیر آنها را تا آخرین قطره بدوشند، موضوعی که با هیاهوی ایجاد شده توسط محمد بن سلمان امکان تحقق آن وجود ندارد، نفرت از او آنقدر در خاندان سعودی ریشه دوانده که مطمئنا اگر پادشاه هم باشد هر روز باید انتظار یک توطئه مانند اتفاق کاخ خزامی را از طرف خاندان سعودی داشت از سوی دیگر با موضوع خاشقجی او هیچگاه نخواهد توانست وجه بین‌المللی که پیش از این داشت را بدست آورد و در پایان عربستان با حضور او نمی‌تواند از باتلاق یمن خارج شود. همه این‌ها نشان می‌دهد که ترامپ هم باید بپذیرد که پایانی تلخ برای بن سلمان بهتر از یک تلخی بی‌پایان است، با این وجود پیش‌بینی می‌شود محمد بن سلمان مانند تهدیدی که در موضوع نفت داشت به این راحتی حاضر نخواهد شد از ولایت عهدی پدر چشم بپوشاند اما مساله این است که خود او به خوبی می‌داند که بودن یا نبودنش وابسته به خواست آمریکایی‌هاست و اگر آنها اراده کنند حتی محافظان خارجی که برایش انتخاب کرده‌اند هم می‌توانند شر او را برای همیشه کم کنند به همین دلیل تصور نمی‌شود محمد بن سلمان مقاومت زیادی در برابر پلن بی آمریکایی‌ها یعنی احمد بن عبدالعزیز از خود نشان دهد.

از سوی دیگر اما حتی این هم پایان کشمکش در خاندان سعودی نخواهد بود و هرچند ممکن است محمد بن سلمان از ولایت عهدی کنار گذاشته شود اما تا زمانی که ملک سلمان در قدرت است او هم در پشت‌پرده قدرتمند باقی خواهد ماند و این می‌تواند خطری مداوم برای احمد بن عبدالعزیز 75 ساله باشد که طبیعا باید زودتر از بن سلمان از دنیا برود و حتی پس از او هم مشکل جانشینی در خاندان سعودی ادامه خواهد داشت.

همه این‌ها یعنی با وجود تمام تلاشی که آمریکایی‌ها برای ایجاد آرامش بلند مدت در میان خاندان شیرده سعودی کرده بودند قرار نیست شاهد این اتفاق باشیم و احتمالا ماه‌ها و سال‌های آینده اخبار بیشتری از کشمکش بین شاهزادگان سعودی خواهیم شنید.