سعید موتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو در گفتوگو با خبرنگار جامجم آنلاین در خصوص وضعیت صنعت خودرو کشور با تاکید بر اینکه بررسی سیاستهای خودرویی سه دهه گذشته نشان میدهد تا زمانی که انحصار در خودروسازی داریم پیشرفت نخواهیم داشت، خاطرنشان کرد: اکنون در شرایطی خودروسازها بحث افزایش قیمتها را مطرح میکنند که بازار آزاد باید قیمت را تعیین کند.
موتمنی با بیان اینکه بازار زمانی قیمت را تعیین میکند که فضا رقابتی باشد، خاطرنشان کرد: الان متاسفانه بازار ما انحصاری است و این انحصارگر است که قیمت خودرو را مشخص میکند، مثلا اگر بخواهید خودرو زیر 30 میلیون تومان بخرید تنها شرکت سایپا است که آن را ارائه میکند و اگر همین 4 روز خودرو خود را هم عرضه نکند خودرو 22 میلیون تومانی 38 میلیون تومان میشود.
وی با تاکید براینکه خودروسازان نژاد برتر نیستند که به آنها بیش از دیگران بها داده شود، خاطرنشان کرد: 10 هزار واحد صنعتی در کشور داریم که در هر کدام حداقل 5 نفر کار میکنند اما سیاستها غلط خودروسازان موجب شده بیکار شوند.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو در تحلیلی در خصوص دلایلی که موجب شد مثلا پراید 111 از 24.5 میلیون تومان 3 تیر به 27.5 در 15 مرداد برسد خاطرنشان کرد: خودرسازان اول سال ساز گرانی 20 درصدی افزایش قیمت را کوک کردند که شورای رقابت با افزایش 7 درصد موافقت کرد، بعد از آن چند صباحی بازار آرام بود و تفاوت قیمت بازار و کارخانه در خودروهای زیر 30 میلیون تومان تقریبا فقط به 1 میلیون تومان میرسید، خرداد ماه دوباره خودروسازان گفتند این قیمتها برای ما صرف نمیکند و دوباره یک افزایش قیمتی را شروع کردند تا در بازار به خواسته خودشان برسند.
وی ادامه داد: بعد از اینکه نوسانات قیمت ارز پیش آمد خودروسازان که از سال 91 تجربه افزایش 100 درصدی قیمتها را داشتند میدانستند با قیمتهای آن هم بالا خواهد رفت برای همین در خرداد ماه که مثلا اختلاف قیمت پراید 131 در بازار با کارخانه حدود 4 میلیون تومان بود با پیشنهاد ملاک قرار گرفتن 5 درصد حاشیه بازار برای تعیین قیمتها موافقت نکردند و وقتی که اختلاف قیمت به 60 درصد رسید موضوع 5 درصد حاشیه بازار را پیش کشیدند.
موتمنی با بیان اینکه در شرایط فعلی اگر با درخواست خودروسازان برای تعیین قیمت براساس 5 درصد حاشیه بازار موافقت شود قیمت همه کالا و خدمات بالا میرود خاطرنشان کرد: به هرحال این فقط خودروسازان نیستند که میگوید کالا برای من صرف نمیکند و بقیه هم به همین ادعا را دارند و اگر این قیمت مورد انتظار آنها مورد توافق قرار گیرد نظم بازار به هم میخورد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از مرداد ماه که این آقایان قیمت 5 درصد حاشیه بازار را برای تعیین قیمت خودرو مطرح کردند و یک موافقتهایی را از جاهایی گرفتند ورودی خود به بازار را مسدود کردند حال در شرایطی که فقط دو خودروساز نیاز بازار زیر 45 میلیون و زیر 30 میلیون را تامین میکنند وقتی این دو شرکت خودسرانه ورودی خود به بازار را میبندند نظم بازار برهم میخورد.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو با تاکید براینکه در شرایط فعلی وقتی ورودی بازار توسط دو خودروساز انحصاری کم باشد بازار سیاه ایجاد میشود خاطرنشان کرد: آنها این کار را کردند تا به خواسته خودشان برسند یعنی میخواستند بگذارند بازار 100 درصد افزایش قیمت پیدا کند و همان تراژدی سال 91 را تکرار کنند.
وی در خصوص افزایش قیمت خودسرانه خودروسازان در چند روز گذشته هم گفت: مشخص است که آنها میتوانند در بازار انحصاری امروز ماشین را 83 میلیون تومان قیمت گذاری کنند و ماه بعد آن را به 93 میلیون برسانند و همینطور هم بالا روند.
موتمنی تاکید کرد: فقط زمانی میتوانیم بازار خودرو را کنترل کنیم که بازار از فضای انحصاری خارج شود و اگر بیرون نیاید نه در خودروسازی پیشرفت خواهیم کرد و نه بازار خودرو متعادل میشود.
وی در ادامه در خصوص واردات خودرو با بیان اینکه خودروسازان از ترس بفروش نرفتن محصولات خود تا به حال نگذاشتهاند خودرو زیر 14 هزار دلار وارد کشور شود اظهار کرد: زمانی که مجوز واردات خودرو وجود داشت خودروهایی بالای 18 هزار دلار وارد کشور میشد ولی اگر اجازه دهند خودروهای زیر 14 یا 10 هزار دلار با تعرفه پائین وارد کشور شود خواهیم دید بازار چگونه متعادل میشود.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو با بیان اینکه 30 سال است جلوی واردات خودرو را با این استدلال که صنایع ما ضربه میبیند گرفتهایم اظهار کرد: اما در طی این زمان چیزی عاید کشور ما نشده است و نه پیشرفت صنعتی داشتهایم و نه توانستهایم قیمتها را کنترل کنیم.
وی با تاکید براینکه تا قبل از تحریمها مطرح میشود که خودرو ملی تولید میکنند اظهار کرد: اکنون بعد از مطرح شدن قیمتگذاری براساس 5 درصد حاشیه بازار خودروسازان در حالی که تا دیروز میگفتند ما خودکفا هستیم اعلام میکنند قطعه نداریم، تحریم هستیم و غیره.
وی ادامه داد: خودروسازان تا یک ماه پیش میگفتند 93 درصد قطعات داخلسازی است و فقط 7 درصد آنها ارز بری دارد مدتی است که میگویند 80 درصد داخلسازی داریم و 20 درصد ارز بری دارد، الان هم آرام آرام در صحبتهای خود حرف از 50 درصد وارداتی میزنند.
موتمنی با تاکید براینکه باید آدرس غلطی که خودرسازان در مورد خودکفایی به دولتیها دادهاند مورد بررسی قرار گیرد اظهار کرد: چگونه ممکن است ما بعد از 25 سال که از ورود پراید به کشور میگذرد هنوز نتوانسته باشیم خط تولید قطعات آن را در کشور ایجاد کنیم؟ واقعیت این است که همیشه به خودروسازها بها داده شده، از آنها بازخواست نکردند یا هزینههای آنها را کنترل نکردند تا این اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به اینکه الان هزینه خودروسازهای ما بالاست خاطرنشان کرد: خودروسازی که بخواهد 27 درصد سود بدهد در دراز مدت نمیتواند دوام بیاورد و اصلا کارخانهای در جهان نیست که 30 درصد سود داشته باشد و بتواند مثلا 27 درصد آن را به متقاضیان ثبتنام خودرو سود دهد.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو با اشاره به اینکه در چند ماهه گذشته سایپا 270 هزار خودرو و ایرانخودرو 57 هزار تا پیشفروش کرده است خاطرنشان کرد: اگر هرکدام از آنها 10 میلیون تومان گرفته باشند هم رقم بسیار زیادی میشود اما این شرکتها وقتی این پول را میگیرند فکر میکنند دیگر پول خودشان شده و نمیگویند باید به موقع تعهدات خود را انجام دهند، به جای تولید خودرو میروند در جاهایی سرمایهگذاریهایی میکنند که برگشتی ندارد و وقتی ضرر کردند دوباره میخواهند از جیب مردم هزینه آن را پرداخت کنند.
وی با تاکید براینکه وقتی خودروسازان یک شبه این همه پول جمع میکنند دیگر احتیاجی به گرفتن تسهیلات بانکی با بهره سنگین هم ندارند گفت: خودروسازان میتوانند به جای اینکه افراد ثبتنام کننده را شش ماه خودرو نگهدارند و به آنها سود بدهند خودرو را دو ماهه بدون سود تحویل دهند.
موتمنی با تاکید براینکه باید از تجریه 35 سال و مخصوصا 3 سال گذشته درس بگیریم اظهار کرد: در نابسامانی ارزی که در کشور پیش آمد حتی خودروسازان چینی که به صورت مونتاژی خودرو وارد میکردند هم سوءاستفاده خود را انجام دادند و وقتی دیدند اوضاع آشفته است با بستن جلوی واردات قیمتها را 55 الی 60 افزایش دادند و شروع به پیش فروش کرد، اینها همه به این مساله برمیگردد که از تجارب استفاده نمیکنیم.
وی در پایان یادآورد شد: اگر آرشیو قیمتهای سال 91 را دنبال کنید همین صحبتهای امروز را کسی دیگر هم مطرح کرده بود، ما در سال 91 که تحریم هم بودیم حداقل مسیر را جلو رفتیم ولی اگر نخواهیم روش خودر را عوض کنیم همین میشود که ماههاست کیفیت و تغییرات در خودرو فراموش میشود و فقط افزایش قیمت مطرح میشود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛