بحران تصمیمات زودهنگام کرونایی

این اشکالی است که اکنون در زمینه تصمیم‌گیری برای بازگشایی اصناف گوناگون در شرایط همه‌گیری ویروس کرونا در سطوح بالای مدیریتی کشور مشاهده می‌شود؛ زیرا می‌بینیم با این که برخی مسوولان ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا از حضور مردم در سطح جامعه گلایه می‌کنند، اما رئیس‌جمهور از همین دیروز برنامه بازگشایی مشاغل در هفته‌های آینده را اعلام می‌کند.

در این شرایط، دود این چندپارگی مدیریتی به چشم مردمی می‌رود که بسیاری از آنها به دلایل گوناگون روانی و اقتصادی به دنبال عادی شدن زودتر روال کسب‌وکارشان هستند.

این در حالی است که کرونا هنوز در جامعه ما حتی با شدتی بیشتر از گذشته قربانی می‌گیرد و دولت باید در این شرایط حتی اگر قصد بازگشایی اصناف گوناگون را به دلیل برخی ملاحظات اقتصادی دارد، حداقل تا زمان رسیدن به موعد مقرر بازگشایی، با تخصیص بسته‌های حمایتی بیشتر، اوضاع معیشتی مردم و فضای روانی جامعه را به نحوی مدیریت کند که بخش عمده مردم همچنان قرنطینه داوطلبانه خانگی را مثل ایام نوروز جدی بگیرند.

از سویی دیگر، در تحلیل شیوه تصمیم‌گیری دستگاه اجرایی در مواجهه با بحران کرونا، می‌توان گفت دولت از زمان شیوع این ویروس تا امروز نتوانسته است راهکاری اساسی برای حل این بحران ارائه کند و تلاش کرده با ارائه راهکارهای جسته گریخته به مدیریت جزیره‌ای این مساله بپردازد.

نکته اینجاست که دولت می‌خواهد با پرداخت حداقل هزینه‌ها، موضوع کرونا را مدیریت کند، در صورتی که تنها راه‌حل این بحران، تدوین و اجرای برنامه‌ای قاطع برای قطع زنجیره انتقال این ویروس است.

حال در راستای چنین برنامه‌ای، دولت می‌تواند برای بازگشایی مشاغل مختلف با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بازه‌های زمانی گوناگون تصمیم‌گیری کند و از داشتن عجله برای عادی کردن روال کسب‌وکارها بپرهیزد. اما دستگاه اجرایی نه تنها این کار را انجام نداده است، بلکه حتی در حالی که همچنان در اوج شیوع ویروس کرونا قرار گرفته‌ایم، به نحوی زودهنگام درباره بازگشایی مشاغل در روزهای آینده اطلاع‌رسانی می‌کند.

اتفاقی که باعث شد صاحبان برخی مشاغل حتی پیش از رسیدن به تاریخ‌های مقرر در صحبت‌های رئیس‌جمهور، به طور خودسرانه اقدام به بازگشایی واحدهای صنفی خود کنند.

در مجموع، می‌توان اعلام زودهنگام بازگشایی برخی مشاغل در هفته‌های آینده را تصمیمی اشتباه ارزیابی کرد و دولت به جای آن باید همچنان برنامه‌های قاطعی را برای ترغیب یا حتی اجبار مردم به ماندن در خانه اجرا می‌کرد بنابراین می‌توان این بازگشایی عجولانه مشاغل و اطلاع‌رسانی زودهنگام درباره آن را به نوعی سزارین اقتصادی تشبیه کرد که به نظر می‌رسد دولت می‌خواهد برای جبران مشکلات مالی خود انجام دهد.

در صورتی که فرزند متولدشده از این سزارین بدون شک ناقص خواهد بود، زیرا تا زمانی که هنوز سیر شیوع کرونا در کشور نزولی نشده است، هرگونه تصمیم برای عادی کردن کسب‌وکارها نه فقط منجر به بهبود شرایط کلان اقتصادی نخواهد شد، بلکه می‌تواند سبب راه افتادن موج جدیدی از شیوع بیماری کرونا در سطح کشور و بالا رفتن هزینه‌های اجتماعی و بهداشتی ناشی از این مساله شود.

غفور شیخی - جامعه‌شناس / روزنامه جام جم