طی 40 سال گذشته ما اتفاقات تلخ و شیرینی بسیاری را پشت سر گذاشتهایم؛ اتفاقاتی که همهشان را دشمن رقم زده؛ دشمنی که نمیخواهد ما دو ملت همزبان همراه و همدل باشیم.
حالا این تلخیها و دشمنیها را چگونه رقم زده است؟ با رسانه! در همین چند ماه اخیر دو اتفاق تلخ را شاهد بودهایم که در میان مردم افغانستان تاثیرات منفی بسیاری داشته است. اتفاق اخیر که مرگ مهاجران غیرقانونی در سانحه آتشسوزی اتومبیل بود، هنوز هم واکنشهای بسیاری دارد و رسانههای معاند روی آن مانور میدهند؛ در حالی که رسانههای ایرانی میتوانند با توضیح کامل و دقیق ماجرا بگویند ایران هم مانند هر کشور دیگری حق محافظت از مرزهایش را دارد و در کارهای غیرقانونی ممکن است شاهد چنین اتفاقاتی در هر جای جهان باشیم.
حالا ماجرا تقصیر رسانههای ایران است؟ صدا و سیما کمکاری کرده است؟ واقعیت این است که در ایران هنوز در مقوله مهاجران با خلأهای قانونی روبهرو هستیم؛ خلأهایی که میتوانند اتفاقا به نقاط قوتی بدل شوند که هم برای مهاجران اتفاق خوبی محسوب شوند و هم به اقتصاد ایران کمک کنند. به تبع آن رسانهها هم نگاه متفاوت و بهتری به مهاجران پیدا کنند. هر چند این سالها خلأها و کمبودها بسیار بوده اما نسبت به گذشته شاهد اتفاقات بهتری هستیم، هر چند این بارقههای امید هنوز کم جان هستند و باید تقویت شوند اما نسبت به گذشته خیلی اوضاع بهتر است.
حالا اینکه چه چیزی میتواند به فرهنگسازی درباره مهاجران کمک کند، اتفاق مهمی است که رسانهها میتوانند آن را رقم بزنند و البته بیش از هر رسانهای، صدا و سیما میتواند تاثیرگذار باشد. میتواند مهاجران موفق افغانستانی را به مردم معرفی کند، آنها را که با تمام وجود برای اعتلای فرهنگ و زبان فارسی در ایران تلاش کردهاند حتی کارگرانی که کارهای سخت و دشواری را انجام میدهند که کارگران ایرانی هم از انجامشان ابا دارند. رسانهها میتوانند آنچه که رسانههای معاند انجام میدهند را خنثی کنند. ما آنقدر ریشه و دغدغه و قصه مشترک داریم که تلویزیون و رادیو با پرداختن به بخشی از آنها بتوانند تمام نقشههای شوم دشمنان را خنثی کنند.
خلاصه که رسانهها در ایران نسبت به مهاجران خنثی عمل کردهاند، رسانه ملی تلاشهایی داشته، اما این تلاشها مسلما برای ایجاد شناخت میان مهاجران و مردم ایران که سالهاست با بیگانگی کنار هم زیستهاند، کم است. با این همه امیدواریم و امیددار که اتفاقات بهتری در مسیر باشد برای دوستیهایی که میتوانند در سایه شناخت بیشتر و بهتر شکل بگیرند.
عبدالحکیم وفا - تهیهکننده رادیو / روزنامه جام جم