عوامل موثر در به وجود آمدن شکاف کام کدام هستند؟ / اختلال در یادگیری؛ نتیجه درمان نشدن عارضه لب شکری

به گزارش جام جم آنلاین ،  دکتر سمیرا آقادوست دکتری گفتار درمانی و عضو انجمن شکاف لب و کام در گفت و گویی در رابطه با عارضه دهانی برخی از نوزدان گفت:  به عارضه شکاف لب و کام  در قدیم «لب شکری» می گفتند. در این عارضه ضایعه ای روی لب و کام قرار دارد و این مشکلاتی را در گفتار فرد به وجود می آورد.

آقادوست درباره علل به وجود آمدن این بیماری گفت: عوامل زیادی روی به وجود آمدن این عارضه نقش دارند. ژنتیک 20 الی 30 درصد بر روی به وجود آمدن عارضه شکاف لب و کام تاثیر دارد.

این متخصص شکاف کام و لب افزود: سایر عوامل دیگر مثل محیطی، قند خون بالای مادر و مصرف برخی از داروها و همچنین استعمال سیگار و الکل در به وجود آمدن شکاف لب و کام نقش دارند و البته سن مادر در هنگام تولد کودک را نیز باید در نظر گرفت. هر چقدر سن مادر در هنگام بارداری بالاتر باشد به همان اندازه احتمال به وجود آمدن این مشکل ذهنی برای کودک وجود دارد.

این متخصص گفتار درمانی در رابطه با راه های درمان این عارضه ادامه داد:  پیش از هر چیزی تشخیص زودهنگام عارضه شکاف لب و کام تاثیر بسیار زیادی بر روی درمان آن دارد. اگر عارضه شدید نباشد کودک را در هنگام بارداری حفظ می کنند تا در آینده درمان شود.

آقادوست خاطرنشان کرد: تشخیص زودهنگام در فرآیند درمان اهمیت بسیار زیادی دارد. زمانی که کودک در حال رشد داخل است می توان این اختلال را تشخیص داد. اگر شدت عارضه زیاد نباشد ختم بارداری اعلام نمی شود و کودک به دنیا خواهد آمد. در مرحله نخست مراجعه به تیم شکاف لب و کام ضروری است. در این رابطه آموزش های متعددی به والدین کودک داده می شود. اقداماتی انجام می شود تا کودک بتواند از شیر مادر تغذیه کند.

وی گفت: بعد از این مرحله، گفتار درمانی از حوالی سه ماهگی آغاز می شود. این گفتاردرمانی در واقع تلاش برای ارتباط برقراری صحیح والدین با کودک است. پدر و مادر نوزاد باید در رابطه با بیماری فرزند خود مشاوره هایی را دریافت کنند و با روان شناس نیز گفت و گو کنند. از سویی دیگر باید مرتب به جراحان متخصص فک و دهان مراجعه کنند تا روند درمانی کودک خود را طبق یک نقشه پیش ببرند. دندانپزشکان ارتودنسی و جراحان پلاستیک نیز می توانند اطلاعات زیادی را در رابطه با روند درمان در اختیار والدین کودک بگذارند.

دکتر آقادوست بیان داشت: در هر دوره سنی یک سری از متخصصان فعالیت هایی را به پدر و مادر کودک یاد می دهند. خدماتی که در سه ماهگی به کودک ارائه می شود تفاوت زیادی با خدمات شش ماهگی دارد و این روند تا سنین بالاتر ادامه پیدا می کند.

عضو انجمن شکاف کام و لب ایران یادآور شد: وقتی اختلالات شکاف کام و لب ترمیم و درمان نشود مشکلات زیادی برای کودک به وجود می آید. اصلی ترین مشکل در رابطه با باز ماندن کام اختلال در بلع و تغذیه است. کودک نمی تواند به درستی تغذیه انجام بدهد و حتی ممکن است غذا وارد ریه و بینی او شود که این خود یک عارضه بسیار بد است.

آقادوست عنوان کرد: در صورتی که شکاف کام و لب همچنان درمان پیدا نکند گفتار کودک به شدت دچار مشکل می شود و صدای او نیز به اصطلاح حالت «تو دماغی» پیدا می کند.                                                                                              

وی در ادامه گفت: وقتی کام باز باشد و مورد عمل جراحی قرار نگیرد هوا از طریق شیپور استاش به گوش نیز راه پیدا می کند و مشکلات شنوایی و افت قدرت شنیدن را هم به وجود می آورد. عارضه شکاف لب و کام علاوه بر ناهنجاری های مربوط به صورت و دندان مشکلات گفتاری و کم شنوایی را هم به وجود می آورد که کودکان آن را تجربه می کنند.

دکتر آقادوست در پاسخ به این پرسش که چه تعداد فرد مبتلا به عارضه شکاف لب و کام در کشور وجود دارد نیز گفت: مطالعه ای که سال ها پیش انجام شد نشان داد که از هر هزار تولد یک تا سه کودک مبتلا به شکاف لب و کام وجود دارد. این آمار در نقاط مختلف کشور وابسته به سطح فرهنگی و رعایت اصول از سوی افراد متفاوت بود.

این متخصص گفتار درمانی تاکید کرد:  اولین شرط کمک به کنترل این بیماری داشتن آگاهی وسیع برای جلوگیری از بروز آن است. یعنی عواملی که باعث ایجاد آن می شود همانند قند خون دوران بارداری و یا مصرف مواد و الکل و سیگار ممانعت شود. مصرف داروهای مختلف نیز در به وجود آمدن این مشکل نقش دارد. تمامی این مشکلات باید شناسایی شود و فرد نسبت به همه آنها آگاه شود تا این بیماری به درستی به مرحله مدیریت و کنترل دربیاید.

آقادوست افزود: تمامی والدینی که کودکی با این عارضه دارند نخستین کاری که باید انجام بدهند این است که با یک متخصص شکاف کام و لب ارتباط برقرار کنند تا کودک از هر سنی بتواند از خدمات درمانی به صورت جامع و کامل بهره ببرد. محدود طلایی گفتار کودک و صداسازی او نباید از دست برود.

این متخصص گفتار درمانی در پایان گفت: کودک از یک محدوده مشخصی نسبت به گفتار مقاومت پیدا می کند و حتی مسئله نوشتن و خواندن او تحت تاثیر منفی گفتارش قرار می گیرد. پس نباید این نکته را از یاد برد که کودک مبتلا به شکاف کام و لب به اختلال یادگیری هم دچار خواهد شد. اصلی ترین توصیه من ابتدا پیشگیری و سپس درمان به موقع است.

هیلدا حسینی خواه / جام جم آنلاین