دومین استیضاح دونالد ترامپ در مجلس سنا، درست کمی بیش از یک ماه پس از یورش به ساختمان کنگره که دموکراتها مدعی هستند در نتیجه تحریک به شورش، رئیسجمهوری پیشین رخ داد، آغاز شده است.نهم فوریه، سناتورها به طور رسمی استیضاح را در همان ساختمانی آغاز کردند که هواداران ترامپ تنها چند هفته پیش با هجوم به آن، باعث کشته شدن پنج نفر شده بودند.
اما دادگاه چه زمانی پایان مییابد و چه تعداد رای برای محکومیت ترامپ لازم است؟ برای زمان محاکمه استیضاح هیچ جدول زمانی مشخصی وجود ندارد و عوامل متعددی میتوانند بر زمانبندی استیضاح، رای سناتورها و صدور حکم تاثیر بگذارند.
با این حال، به احتمال قوی استیضاح بهسرعت انجام خواهد شد زیرا هر دو طرف احتمالا مایلند دادگاه کوتاه باشد. چنانچه ایندیپندنت گزارش داده است، دادگاه استیضاح پیشین رئیسجمهوری سابق سه هفته به طول انجامید اما این بار حدس و گمانهایی وجود دارد که روند رسیدگی به پرونده، فقط یک هفته به درازا بکشد.
برای محکومیت، ۶۷رای لازم است. حداقل ۱۷سناتور جمهوریخواه در کنار همه ۵۰سناتور دموکرات باید علیه ترامپ رایدهند اما کسب این نتیجه، بعید به نظر میرسد زیرا روز سهشنبه، فقط شش سناتور جمهوریخواه به این موضوع که استیضاح رئیسجمهوری پس از پایان خدمت او را مطابق با قانون اساسی میدانند، رای دادند و بقیه ظاهرا معتقد بودند استیضاح دوم اصلا نباید انجام شود.
پس از طرح استدلال دادستانها و هیات مدافعان، سناتورها در مجموع چهار ساعت فرصت خواهندداشت از تیم دادستانی و دفاع سؤال کنند.
به دنبال آن، سنا تصمیم خواهدگرفت آیا به احضار شاهدان و بررسی اسناد در سنا به رهبری دموکراتها نیاز خواهد بود یا خیر. هنوز مشخص نیست آیا سنا به احضار شاهدان رای میدهد یا خیر.
اگر آنها این کار را انجام دهند، زمان بیشتری به دادرسی اضافه خواهدشد؛ در غیر این صورت دادگاه با انجام مراحل نهایی به سرعت به پایان میرسد سپس رایزنی درباره اتهامات، استدلالهای پایانی و ارائه پیشنهادهای سناتورها آغاز خواهدشد و پس از آن، نوبت رایگیری درباره صدور حکم محکومیت ترامپ به اتهام «تحریک به شورش» خواهدبود.
اکثر منابع رسانهای در غرب تاکید کردهاند بعید به نظر میرسد سنا به محکومیت ترامپ رای دهد؛ زیرا سناتورهای جمهوریخواه هنوز با او در ارتباط هستند و بسیاری از آنها تاکنون در مخالفت با تلاشهای استیضاح به رهبری دموکراتها در مجلس نمایندگان، اظهارنظرهایی کردهاند.
دموکراتها همچنین مشتاقند جو بایدن بتواند هر چه زودتر برنامه قانونگذاری خود را از طریق کنگره به تصویب برساند و از این رو احتمالا نمیخواهند زمان زیادی را برای انجام دادرسیها صرف کنند. بسیاری از استدلالها مبنی بر این که ترامپ مهاجمان به کنگره را «تحریک» کرده، بدیهی است و جای زیادی برای بحث و گفتوگو بر سر آنها باقی نمیگذارد.
آیا ترامپ نفس راحت خواهد کشید؟
سوال مهمتر این است که آیا در صورت راینیاوردن استیضاح ترامپ توسط مجلس سنا (که در صورت رای آوردن، منجر به محرومیت مادامالعمر وی از فعالیتهای سیاسی و حزبی خواهدشد)، به معنای خروج رئیسجمهوری سابق آمریکا از بحران خواهدبود؟ پاسخ این سوال منفی است.
اگرچه برخی هم حزبیهای ترامپ معتقدند وی نباید از سوی کنگره، با منع فعالیت سیاسی مواجه شود اما در عین حال، قصد دارند راهکارهای دیگری را برای حذف وی از معادلات حزب جمهوریخواه جستوجو کنند. یکی از این راهکارها، محکومیت قضایی ترامپ است.
در حالی که روند استیضاح دوم دونالد ترامپ در مجلس سنا ادامه دارد، دادستانها در ایالت جورجیا میگویند در خصوص اتهام تلاش وی برای اعمال نفوذ بر نتیجه انتخابات سال گذشته در این ایالت تحقیقات کیفری آغاز کردهاند.
سوم ژانویه ۲۰۲۰ مکالمهتلفنی دونالد ترامپ با مسؤول انتخاباتی جورجیا منتشر شد که در آن رئیسجمهوری وقت از طرف مقابل میخواست برایش آن قدری رای پیدا کند که با آن بتواند نتیجه انتخابات را تغییر دهد.
در آن فایل صوتی، ترامپ به برد رافنسپرگر، وزیر امور داخلی ایالت جورجیا گفتهبود: من فقط میخواهم ۱۱ هزار و ۷۸۰ رای پیدا کنید.
فانی ویلیز، دادستان منطقهای جورجیا در نامهای به مقامات ایالتی از جمله رافنسپرگر، آنها را از آغاز تحقیقات کیفری مطلع کرد و خواست همه اسناد مرتبط با رای گیری سال گذشته را حفظ کنند.این تحقیقات شامل نقض احتمالی قانون جورجیا در مورد ممنوعیت درخواست تقلب در انتخابات، اظهارات کذب به ارگانهای ایالتی و محلی، توطئه، نقض سوگند اداری و هرگونه دخالت در خشونت یا تهدید اداره انتخابات میشود.
جیسون میلر از مشاوران ارشد دونالد ترامپ اتهامات وارده را بیاساس و سیاسی خوانده اما برخی منابع خبری تاکید کردهاند وی در این پرونده قطعا محکوم و به واسطه ارتکاب یک جرم محرز، محاکمه و محکوم خواهدشد.
در این صورت، جمهوریخواهان از یکسو در نزد هواداران ترامپ متهم به عدم حمایت از وی نمیشوند و از سوی دیگر، به هدف نهایی خود مبنی بر کنار زدن وی از قدرت خواهند رسید. باید در انتظار واکنش ترامپ نسبت به این بازی پیچیده ماند.
محمد علیزاده - بین الملل / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد