درحالی كه بلیت قطارهای نوروزی پیش‌فروش و بخشنامه سفر و اقامت صادر شده، وزیر بهداشت می‌گوید سفر را در خیال‌تان هم تصور نكنید

یک بام و دو هوای سفرهای نوروزی

در فاصله‌ای ۱۶ روزه از نوروز،‌ سفرهای نوروزی به قدری بلاتكلیف است و حرف وحدیث به اندازه‌ای درباره‌اش زیاد كه به جای خوشحالی از راه رسیدن سال جدید،‌ چتری از سرگردانی بر سرمان پهن شده است. اظهارنظرها به‌شدت چند دست و متناقض است و تصمیمات مثل حال بهار، متغیر. در حالی كه عده‌ای بار سفر بسته‌اند و به استناد اعلام‌ها و بخشنامه‌های چند روز قبل، اقامتگاه رزرو كرده‌ و بلیت خریده‌اند؛ وزیر بهداشت پشت تریبون می‌رود و می‌گوید رفتن به سفر را حتی در خیال‌تان هم تصور نكنید.

کد خبر: ۱۳۰۶۰۹۴

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روزنامه جام جم، این شوك خبری دیروز بود و سعید نمكی انگار كه داشت شوخی۱۳ را جلو می‌انداخت، با این جمله زیر بار و بندیل جمع‌شده مسافران نوروزی زد. همین دیروز وقتی وزیر از محل رصدخانه طرح شهید سلیمانی مشغول خط و نشان كشیدن‌های نرم برای مسافران عید بود، سخنگوی ستادملی مقابله با كرونا در حاشیه نشست كشوری اجرایی‌سازی كمیته صیانت از جمعیت داشت از شنبه ۱۶ اسفند و جلسه ستاد حرف می‌زد كه قرار است در آن درباره سفرهای نوروزی بحث شود تا به تعبیر علیرضا رئیسی، مردم تكلیف خودشان را بدانند.

شنبه یا دوشنبه

مردم تكلیف خودشان را نمی‌دانند، حتی شاید بعد از شنبه مورد نظر هم باز تكلیف‌شان را ندانند. چنانچه ده‌ها مورد از این شنبه‌ها گذشته و اوضاع تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت‌ها بهتر نشده است. حالا در كمتر از سه هفته به نوروز مانده، در حالی كه عده‌ای بلیت هواپیما و قطار به دست دارند و قرارداد اقامت‌های نوروزی را بسته‌اند و عده‌ای نیز خودروهای شخصی را برای پیمودن صدها كیلومتر راه، سرحال كرده‌اند حرف از سفر نرفتن و خیال

سفر را از سر به‌در كردن است.

این روزها خیلی‌ها از خودشان می‌پرسند بالاخره نوروز ۱۴۰۰به سفر می‌رویم یا نه و این سوال به جان‌شان افتاده، در حالی كه در محل تصمیم‌گیری درباره سفرها نه اتحاد به چشم می‌آید و نه بوی همدلی به مشام می‌رسد.

اگر حرف‌های روز گذشته حسین ذوالفقاری، معاون انتظامی وزیر كشور را كه در كمیته هماهنگی طرح‌های ترافیكی پلیس راهور حرف می‌زد، به این قافله سنجاق كنیم؛ بلاتكیلفی مردم از آنی كه هست، بیشتر می‌شود. چراكه او گفته است تكلیف سفرهای نوروزی و اعمال محدودیت‌ها ۲۵ اسفند مشخص خواهد شد.

ظاهرا این تاریخ برآمده از پیشنهادی است كه دوشنبه این هفته در وزارت كشور و كمیته اجتماعی بررسی و تصویب شده تا در طول ایام عید، محدودیت‌ها به صورت هفتگی و روزانه اعلام نشود، بلكه هر وضعیتی كه تا روز ۲۵ اسفندماه در شهرها حاكم بود، مبنای اعمال محدودیت‌ها قرار گیرد.

ضرر و زیان مردم چه می‌شود؟

با این‌که درباره انجام سفرهای نوروزی فعلا مساله، بودن یا نبودن است و پرونده این سفرها همچنان معطل است، اما عده‌ای که تا تنور ماجرا گرم بوده نان را چسبانده و بلیت سفر خریده‌اند و اقامتگاه رزرو کرده‌اند فکر و خیال سرنوشت پول‌های خرج شده را دارند.

سال پیش درست در همین روزها که کرونا بسیاری از سفرهای تدارک دیده شده را لغو کرد خیلی‌ها موفق به دریافت پول‌های پرداختی خود نشدند و این طلب‌ها هنوز برای عده‌ای از مسافران وصول نشده و گفته می‌شود رقم مطالبات سال قبل هنوز حدود ۱۰۰میلیارد تومان است.

این روزها با تشدید بلاتکلیفی مردم برای نوروز ۱۴۰۰ این ترس‌ها دوباره زنده شده و بحث‌ها درباره حفظ حقوق مردم بالا گرفته به‌ویژه این که روز گذشته از بخشنامه‌ای پرده برداشته شد که به‌تازگی به دفاتر مسافرتی رسیده و تاکید دارد بندی به قرارداد مسافران اضافه و مشخص شود که به دلیل شرایط کرونا در صورت لغو سفر، پولی به مسافر بازگردانده نمی‌شود.

البته حرمت‌ا... رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی به باشگاه خبرنگاران اعلام کرده این بند تازه، قانونی نیست و به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهند آژانس‌های مسافرتی این بند از بخشنامه را اجرا کنند.

اما او خودش نیز تایید کرده تعداد آژانس‌های غیرمجاز، مساوی با تعداد آژانس‌های مجاز است، بنابراین تضمین قطعی دادن به مردم در این حوزه شدنی نیست.

از سوی دیگر، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری که تشکیلات تحت امرش جزو ذی‌نفعان سفرهای نوروزی و احیانا یکی از مراجع تضییع‌کننده حقوق مسافران است دیروز به ایسنا تاکید کرده اگر به دلیل شرایط خاص شیوع ویروس کرونا در کشور، پروازهایی از سوی ستادملی مقابله با کرونا محدود یا ممنوع شود، هزینه بلیت آن به صورت کامل به مسافران بازگردانده خواهد شد که این تضمین صد درصدی نیز با تجربه آنچه پارسال گذشت، شدنی نیست.

چرا سفر نرویم؟

مردم سه سال است عید خوبی نداشته و تحت فشارند، اما چون واكسیناسیون آغاز شده، امیدواریم این آخرین عیدی باشد كه این حجم از محدودیت داریم. اینها تكه‌هایی از حرف‌های دیروز سخنگوی ستادملی مقابله با كرونا در بیمارستان شهید رجایی تهران است، جایی كه او داشت خواسته یا ناخواسته خلاف حرف‌های وزیر و خواسته‌های دل سعید نمكی،‌ با دل مردم راه می‌آمد.

وزیر بهداشت اما یك كلام است و برای پافشاری‌اش بر پرهیز مردم از سفرهای نوروزی دلیل هم دارد، چه دلیلی محكم‌تر از ویروس جهش‌یافته انگلیسی و جولانش در ایران و چه توضیحی بهتر از ترسیم وضعیت استان خوزستان با آن صورت قرمز تب‌دارش. نمكی دیروز به این استان دو لقب داد؛‌ استان پریشان و استان آتشین،‌ علتش هم ویروس موتاسیون‌یافته كرونا. او توضیح داد: «ویروس جهش‌یافته فعلی چهره‌ای متفاوت از ویروس ووهان از خود نشان می‌دهد، ویروسی است گرفتاركننده كه شدت بیماری در آن به‌سرعت بالا می‌رود و افراد مخصوصا جوان‌ها به‌شدت بدحال می‌شوند.»

او گفت: «ما ابتدا فكر می‌كردیم افراد دیر مراجعه می‌كنند اما بعد دیدیم بیمارانی هم كه به‌موقع به مراكز درمانی می‌آیند، تعدادی‌شان در عرض ۴۸ ساعت به لحاظ ریوی سخت گرفتار و در نهایت فوت می‌کنند.»
اینها اما تنها مقدمه‌ای توجیهی برای قانع كردن مردم به ماندن در خانه و گذران عید در شهر و دیار خود از سوی وزیر بود. او از مردم تقاضا كرد ویروس جهش‌یافته را بسیار جدی بگیرند و خودشان را گرفتار تخت‌های بیمارستانی و آی‌سی‌یوها نكنند، چون اگر به این دو مكان بروند، او نمی‌داند كادر درمان در بهبود آنها چقدر توفیق می‌یابد.

حرف‌های دیروز نمكی اما مثل پتک بر سر شنوندگان فرود آمد. چراكه او سفر نرفتن مردم و جمع نشدن بار و بندیل عزیمت را خواستار بود، درحالی كه از روزها پیش با اعلام ستاد ملی مقابله با كرونا و اقدام دست‌اندركاران، بلیت‌هایی فروخته و اقامتگاه‌هایی رزرو شده است. چنین حرف‌هایی فقط بر آتش تنور بلاتكلیفی مردم می‌دمد و هول و تكان از دست رفتن پول‌هایی كه تا این لحظه برای نوروز۱۴۰۰ از جیب‌شان خرج شده، به جان‌شان می‌ریزد.

چرا سفر برویم ؟

چه کسی این بازی را شروع کرد؟ بازی راه انداختن پیش‌فروش بلیت زمینی و هوایی سفر و ترغیب مردم به رزرو اقامتگاه برای سفرهای نوروزی.
ماجرا از اواخر بهمن شروع شد. از روزی که عده‌ای تلاش کردند برای رونق صنعت گردشگری بکوشند و در نهایت موفق شدند مجوز مشروط سفر در نوروز۱۴۰۰ را از ستادملی مقابله با کرونا دریافت کنند.

اما آیا تقصیر حیرانی فعلی مردم و بلاتکلیفی سفرهای نوروزی به گردن کسانی است که متقاعد کردند و مجوز گرفتند یا کسانی که متقاعد شدند و مجوز دادند یا اصلا تقصیر ویروس جهش یافته کروناست که به گفته سخنگوی این ستاد، ویروسی کاملا غافلگیرکننده است و با وجودش نمی‌شود ۲۰روز تا یک ماه آینده را به‌راحتی پیش‌بینی کرد؟

به هر حال هر موضوعی در میان بود روز ۲۸بهمن به مردم ایران اعلام شد تحت شرایطی می‌توانند در عید ۱۴۰۰سفر بروند. به این شکل که مردم راهی سفرهای سبز و ایمن شوند و سفرها درقالب تورهای مسافرتی و با رزرو هتل‌ها، مهمانپذیرها و بوم‌گردی‌های دارای مجوز از وزارت گردشگری انجام شود.

معاون گردشگری این وزارتخانه همان روز، تشدید نظارت‌ها و بازرسی‌ها بر این مراکز را وعده داد و در حمایتی جانانه از مراکز اقامتی مجوزدار توضیح داد نصب چادر در پارک‌ها و اسکان در مراکز متفرقه مثل سالن‌های ورزشی، کمپ‌ها و مدارس ممنوع است که به این ترتیب هم سلامت مردم تامین می‌شود و هم ضریب اشغال مراکز اقامتی سبز و ایمن بالا می‌رود.

البته نکته‌ای که در این توضیحات مغفول مانده این بود که مگر مردم در سفرها در مراکز اقامتی‌شان بست می‌نشینند و از جایشان تکان نمی‌خورند که وزارت گردشگری تضمین سلامت می‌دهد و مگر این وزارتخانه تا این حد از بازرسی‌هایش مطمئن است که چنین مسؤولیت سنگینی را به‌عهده می‌گیرد.

پاسخ به این دو نکته قطعا منفی است و هدایتگری است بر این موضوع که بدانیم پشت پرده تصمیم صدور مجوز سفر برای نوروز چیزی جز تلاش به‌منظور زنده نگه داشتن صنعت گردشگری نیست؛ تلاشی که تقریبا یک سال است درهمه نقاط جهان بی‌نتیجه مانده است.

طبق آخرین اعلام سازمان جهانی گردشگری، گردشگری جهانی در سال ۲۰۲۰ میلادی نسبت به سال قبل از آن با کاهش یک میلیارد گردشگر روبه‌رو بوده که کاهشی ۷۴درصدی و بدترین رکورد در قرن ۲۱ بوده است،‌ در حالی که رکود سفر، ۳/۱ تریلیون دلار را از چنگ کشورهای مقصد گردشگری جهان بیرون کشیده است.

با این واقعیت هولناک، مسؤولان کشورما نیز باید بپذیرند ایستادن مقابل سیل رکود صنعت گردشگری کاری عبث است و طبق اعلام سازمان جهانی گردشگری اگر بهبود در سفر اتفاق بیفتد قطعا روندی تدریجی خواهد داشت.