رمز و راز دستان سبز

اینها ترس بی‌دلیلی هم نیست، چراکه چند تجربه ناموفق برخی را وادار می کند تا دیگر به فکر نگهداری از گل‌ ها نباشند. اگر از آن گروه افرادی هستید که به گل و گیاه علاقه ندارند، می توانید دور این ماجرا خط بکشید، اما اگر دوستدار پرورش گل و گیاه هستید باید دل به دریا بزنید و البته پای سختی‌های این راه نیز بمانید. ‌ در گام اول باید دید‌ اشتباه‌تان کجاست و راه‌های غلبه برآن را یاد بگیرید ، گام مهمی که با تمرین مدام به دست می آید.

در این گزارش به شش راهکار پرداخته ایم، راهکارهایی که به گفته کارشناسان برای داشتن دستی سبز به کار می آیند.

با نور شروع کنید

بیشتر افراد گل و گیاهان را بر اساس دوست داشتن خودشان که معمولا به‌دلیل شکل ظاهری و زیبایی گل است یا دکوراسیون خانه و حتی طبق مد می‌خرند. من نمی‌خواهم اینها را رد کنم. به‌هر حال اصل لذت بصری را نمی‌توان نادیده گرفت. اما عادلانه این است نیازهای گل را پیش از خواست خودمان در نظر بگیریم. جان گیاه به نور بسته است.

اگر نور مناسبی برای حمایت از گل نداشته باشید و گل نتواند شاداب باشد گرفتن آن چه فایده‌ای دارد؟
پس موقع خرید باید اولین اصل برای شما داشتن نقطه‌ای با نور کافی در خانه باشد که می‌خواهید گیاه را در آن قرار دهید. نور دارای دو ویژگی کمی و کیفی است. کمیت یا همان اندازه نور بستگی به ورودی نور به خانه دارد که به‌طور معمول، پنجره جنوبی بیشترین نور را به شما می‌دهد و پنجره شمالی، کمترین نور را. کیفیت نور هم در طول فصول مختلف تغییر می‌کند. چون زاویه تابش خورشید متفاوت است. مثلا اگر شما در خانه‌تان سه پنجره جنوبی داشته باشید در زمستان نور خوبی از آنها دریافت می‌کنید اما در تابستان چون زاویه تابش خورشید بیشتر است شما ناچارید نور را فیلتر کنید.

وقتی کیفیت و کمیت نور خانه‌تان را فهمیدید آن وقت می‌توانید گیاه مناسب را برای رشد در آن فضا انتخاب کنید؛ چرا که اگر نتوانید نور مورد نیازش را تأمین کنید فقط گیاه را به رنج و سختی انداخته‌اید.

تحقیق بیشتر، آینده روشن‌تر

قاعده‌اش این است وقتی گلی را می‌خریم همراه گل یک بروشور یا کاتالوگ کوچک بدهند دست‌مان و بگویند این راهنمای نگهداری‌اش که دست‌کم باید اطلاعاتی مثل نور، آب، دما، رطوبت و توصیه‌های تغذیه‌ای برای گیاه در آن آمده باشد.

بهتر است بدانیم گل مدنظرمان نور دوست است یا سایه دوست، نیاز به آبپاشی روی برگ دارد یا نه، ساعات مناسب رطوبت‌پاشی چه زمانی است، جای خنک را می‌پسندد یا محیط گرم را، بهترین وقت کود‌دهی چه زمانی است، چند وقت یک‌بار کود بدهیم، بهترین روش کوددهی چه جوری است، بایدها و نبایدهای آبیاری‌اش را به ما بگویند. چند روز یک‌بار آب می‌خواهد، کیفیت آب آبیاری چطوری باشد، روش تکثیرش را یاد بدهند. این که هرس می‌خواهد یا نه. راه‌های مبارزه با آفات و بیماری‌هایش هم خیلی مهم است. هر گل به چه خاکی نیاز دارد؟ زمان تعویض گلدان‌ها کی است و چه گلدان‌هایی از همه مناسب‌ترند.

اما متأسفانه چنین کاری صورت نمی‌گیرد. پس بهتر است خودتان دست به کار شوید و اطلاعات تکمیلی را در مورد مراقبت از گیاهان کسب کنید. مثلا به ما گفته می‌شود بعضی گیاهان در نور کم زنده می‌مانند؛ این به آن معنی نیست که صرفا در نور کم زندگی کنند چه‌بسا نور متوسط یا خوب هم موجب رشد و شادابی بیشترشان شود. اما قدرت سازگاری با نور کم را هم دارند.

پس شما باید در جست‌وجویتان دنبال این باشید که دقیقا چه چیزهایی برای رشد و نمو گل و گیاه مدنظرتان نیاز است. اگر می‌خواهید از آنهایی باشید که می‌گویند گل به دست‌شان می‌آید پس از تحقیق کردن ناامید نشوید. تحقیق هم به‌تنهایی خواندن کتاب یا جست‌وجو در اینترنت نیست. از آدم‌های با تجربه غافل نشوید. آنها دارای گنجینه ارزشمندی از اطلاعاتی هستند که شاید در هیچ کتابی نیامده باشد. تجربیات‌شان را بشنوید و بعد با شرایط خودتان تطبیقش دهید.

نکته: بهتر است از گل‌های آسان رشد، مقاوم و ارزان شروع کنید.

هر که بامش بیش گلش هم بزرگ‌تر

به لطف اینستاگرام نگهداری گلدان‌های بزرگ در خانه رونق بیشتری گرفته. اما یادتان باشد گلی را انتخاب کنید که اندازه‌اش با فضای داخلی خانه شما متناسب باشد و این را هم در نظر بگیرید که گیاهان رشد می‌کنند و اندازه‌شان دو یا چند برابر بزرگ‌تر می‌شود. پس چشم‌انداز آینده گل را حتما در نظر بگیرید. لابد با خودتان می‌گویید این چه ربطی به سبز بودن دست آدم دارد؟ معلوم است خب وقتی شما گلدانی داشته باشید که نتوانید حداقل مکان را برای گل تأمین کنید گل در کسب نیازهایش دچار مشکل خواهد شد. حتی جا‌به‌جایی و تکثیر گلدان‌های بزرگ کمی سخت است و ممکن است از عهده هرکسی برنیاید. آن‌وقت به شما القا می‌شود لابد من بلد نیستم گل پرورش بدهم.

عجله کار شیطان است

خب دانستید که قبل از هر چیز، بسته به شرایط محل زندگی‌تان، گل‌های مورد علاقه‌تان را انتخاب کنید بعد با عشق آنها را پرورش دهید.

لازم نیست بلافاصله بعد از ورود گل به خانه برای خیرمقدم، گلدانش را عوض کنید. رعایت همین یک نکته گیاه را از استرس در امان می‌دارد. گل هم یک موجود زنده است مثل ما. چند هفته صبر کنید محیط جدیدش را بشناسد و فرصت آشنایی با آن را پیدا کند. بعد که سازگار شد اگر نیاز بود گلدانش را تعویض کنید.

اگر این کار برایتان سخت است یا تجربه بدی از آن دارید برای این که خودتان را به بد دستی متهم نکنید تعویض گلدان‌ها و تکثیر گل‌ها را به افراد کاربلد خانواده واگذار کنید.

مثلا یک روز قرار یک دورهمی را بگذارید و از آنها بخواهید در این کار کمک‌تان کنند. این طوری می‌توانید هم از نزدیک آموزش عملی ببینید و هم بر این حس بد غلبه کنید.

نکته: معمولا گیاهان در محیط جدید دچار استرس می‌شوند که نشانه‌های آن شامل پژمردگی، ریزش برگ یا گل، رشد علفی و قد کشیدن زیاد، قهوه‌ای شدن نوک برگ‌ها یا زرد شدنشان است. البته این علائم در همه گل‌ها یکسان نیست و در هر گل و هر شرایطی ممکن است یک‌جور خودش را نشان دهد.

گل برای وصل کردن آمده

مطالعات نشان می‌دهد افرادی که وقت خود را صرف پرورش گیاه می‌کنند، استرس کمتری در زندگی دارند. چون گل و گیاهان به فضا رنگ و تازگی می‌بخشند و برای شما شادابی به ارمغان می‌آورند. گل‌ها قرار است به شما آرامش بدهند نه این‌که آرامش را از شما بگیرند. پس پیش از خرید هر گلی این نکته را به خودتان یادآوری کنید. هر وقت توانستید به اطلاعات کافی درباره گل و گیاهان برسید و شرایط نگهداری‌شان را داشتید آن‌وقت برای خریدشان پا پیش بگذارید.

دل به دل گل‌ها که بدهید آنها هم پاداش کارتان را با سبزانگشتی بودن به شما می‌دهند.

آبیار که ۲ تا شد گل یا خشک می‌شود یا می‌پوسد!

اجازه بدهید اول تکلیف این مساله را روشن کنیم. باید یک نفر مسؤول آبیاری گل و گیاهان خانه باشد. البته اگر می‌توانید با هم هماهنگ باشید چند نفری هم می‌شود به گل‌ها رسیدگی کرد. همچنین یکی از اشتباهاتی که برای آبیاری گل و گیاهان صورت می‌گیرد پیچیدن نسخه یکسان برای همه آنهاست. مثلا این‌که می‌گویند تابستان یک روز در میان گل‌هایت را آب بده و زمستان هفته‌ای دو بار. آیا نباید پرسید چه گلی و در چه شرایطی؟ نوع گیاه، دما، نور و رطوبت عوامل مؤثر در تعیین تشنگی گیاه هستند. نیاز آبی را همیشه نمی‌شود چشمی تشخیص داد و به خشک بودن سطح خاک اکتفا کرد. ساده‌ترین کار این است که انگشت خود را در خاک فرو کنید. اگر خاک خیس بود یعنی هنوز آب نمی‌خواهد.

نکته: عزیزان می‌دانید یکی از ضررهایی که ما نابلدانه به گل و گیاهان‌مان وارد می‌کنیم این است که هربار آب در پارچ یا کتری می‌ماند برای صرفه‌جویی آن را پای گلدان‌ها خالی می‌کنیم. آیا ما دوست داریم وقتی تشنه نیستیم کسی به زور آب اضافی توی حلق‌مان بریزد؟

زینب خزایی - جامعه / روزنامه جام جم