امروز روزجهانی اهدای خون است و امسال این روز را در شرایطی پاس میداریم که به سبب شیوع ویروس کرونا، فرآیند اهدای خون در کشورمان تحت تاثیر قرار گرفتهاست.
شیوع ویروس کرونا در کشور تاثیر مستقیم بر اهدای خون گذاشته است. در ۱۶ ماه گذشته که ویروس کرونا در کشور و جهان شایع شده، اهدای خون حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد در کشورهای پیشرفته کاهش پیدا کرده است. در ایران، اما اهدای خون حدود ۸ درصد کاهش داشته که مهمترین دلیل آن شیوع ویروس کروناست.
در سالهای گذشته و در روزهای ابتدایی سال همیشه شاهد افزایش مراجعه و اهدای خون در کشور بودیم؛ امسال، اما بعد از نوروز، اهدای خون در کشور کاهش پیدا کرد. تجربه نشان داده است که در فصلهای گرم سال، اهدای خون در کشور کاهش مییابد، ولی امسال بهدلیل گرم شدن زودهنگام هوا در فصل بهار زودتر شاهد کاهش اهدای خون در کشور بودیم؛ دلیل دیگری که باعث کاهش اهدای خون در کشور شده است.
این در حالی است که نیاز به بانک خون در کشور هیچگاه پایان نمیپذیرد. در کشور مصرفکنندگان همیشگی خون و فرآوردههای آن وجود دارند. افراد مبتلا به تالاسمی و هموفیلی نیاز همیشگی به دریافت خون دارند، ضمن اینکه عملهای جراحی نیز همواره به خون نیاز دارند و این نیاز در تهران شدیدتر است.
همه این دلایل لزوم توجه به اهدای خون در کشور را نشان میدهد. نیاز خونی در کشور برای همه گروههای خونی وجود دارد، اما گروههای منفی و نیز گروه خونی o مثبت و منفی از گروههایی هستند که کمبود در آنها بیشتر از دیگر گروهها دیده میشود.
۵۰ درصد جمعیت کشور را بانوان تشکیل میدهند و آنها در فعالیتهای متنوع فرهنگی و اجتماعی حضور دارند و این در حالی است که حضور بانوان برای اهدای خون در کشور تنها ۴ درصد و در تهران ۵/۴ درصد است.
اهدای خون بانوان در ایران در حالی پایین است که در کشورهای پیشرفته حدود ۵۰ درصد بانوان هر ماه خون اهدا میکنند. باورهای غلط مانند ابتلا به کمخونی، کاهش قدرت باروری و نیز بیمار شدن باعث شده که بسیاری از بانوان کشور تمایلی به حضور در مراکز اهدای خون نداشته باشند.
اهدای خون، اهدای زندگی است و بانوان و مادرانی که در فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی شرکت میکنند، میتوانند با اهدای خون نقش محوری ایفا کنند و به اعضای خانواده آموزش دهند که انجام کار خیرخواهانه میتواند به شکل اهدای خون باشد.
تحقیقات نشان داده که خون بانوان سالمتر است و جامعه نیاز به خون سالم دارد و داشتن چنین خونی با مشارکت و حضور بانوان امکانپذیر است.
محمدرضا مهدیزاده رئیس سازمان انتقال خون استان تهران / روزنامه جام جم