گرچه در دوران کرونا بازار گردشگری در همه جای دنیا از رونق افتاده اما با نگاهی به سالهای قبل از کرونا میتوان گفت صنعت گردشگری توان به دوش کشیدن بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور و رونقبخشی به کسب و کارهای ریز و درشت در داخل را دارد.
گرچه این حوزه، طی سالهای گذشته تا حدود زیادی از حاشیه به متن اقتصاد ایران وارد شده اما بیتردید همچنان نیازمند توجه ویژه در سیاستگذاری، پشتیبانی و اجراست.
مدیریت برنامهمحور و هوشمندانه در حوزه گردشگری علاوه بر ارزآوری، به دلیل رونقبخشی به زنجیرهای از مشاغل اعم از مراکز گردشگری، مراکز اقامتی، حملونقل، خردهفروشیها، سوغات، صنایعدستی و... ضمن تغییر ریل دولت از استفاده از منابع ارزی مبتنی بر خامفروشی میتواند به اشتغالزایی و توانمندسازی گروههای بسیاری از مردم در تأمین معیشت کمک کند و طبعا به درآمدهای مالیاتی دولت نیز کمک شایانی کند.
بر این اساس، این حوزه را میتوان یکی از پیشرانهای اساسی بخش معیشت و اقتصاد کشور در نظر گرفت که در صورت شکوفایی، علاوه بر ایجاد تحرک در بخشهای مختلف نهتنها حلقه تولید ثروت را از انحصار خارج کرده و به امر مهم تمرکززدایی کمک خواهد کرد بلکه به ذخیره منابع راهبردی کشور منجر خواهد شد.
با توجه به ارتباط تنگاتنگ حوزه گردشگری با حوزه سیاست خارجی، به نظر میرسد دولت سیزدهم با اعلام سیاست کلان «ارتباط با همه کشورها» به عنوان خطمشی اصلی خود در سیاست خارجی، از لحاظ نظری خود را برای بهرهبرداری حداکثری از همه ظرفیتهای موجود در این حوزه آماده کرده است. ارتباط خوب ایران با کشورهای منطقه و همسایه و اشتراکات فرهنگی با آنها، این امکان را به وجود آورده است که دولت آینده با افزایش تعاملات سیاسی و تجاری، در بستر گردشگری نیز بتواند از ظرفیتهای معطلمانده این حوزه بهره لازم را ببرد.
در این زمینه ضروری است دولت سیزدهم با توجه به ظرفیتهای موجود در کشور اقدامات لازم به منظور رفع موانع ساختاری و تسهیل شرایط برای علاقهمندان بخش خصوصی جهت ورود به این حوزه را فراهم کرده و در عین ضابطهمندی از بروکراسیهای خستهکننده و البته انحصارزا عبور کند.
ایجاد زیرساختهای پذیرش گردشگر از دیگر مواردی است که دولت سیزدهم باید به آن توجه ویژه داشته باشد. تامین و تجهیز و ارتقای امکانات زیرساختی برای افزایش کیفیت مقصدهای گردشگران خارجی در داخل میتواند یکی از مواردی باشد که کمک زیادی به افزایش رضایت گردشگران داشته و در طولانی مدت به بیشتر شدن میل و رغبت سفر به ایران کمک کند.
ایران به واسطه تنوع آب و هوایی، تکثر زیستبومها و همچنین تعدد مکانهای تاریخی و مذهبی، مقصد ورود گردشگران با اهداف و سلایق مختلف است. در کنار این موارد، در سالهای اخیر به دلیل رشد و پیشرفت ایران در حوزه سلامت بسیاری از مردم دیگر کشورها و بهخصوص کشورهای همسایه برای استفاده از خدمات درمانی و پزشکی به ایران سفر میکنند.
این ظرفیتهای متنوع گردشگری برای بسیاری از کشورهایی که جزو مقصدهای مهم گردشگری دنیا هستند، وجود ندارد.
پس دولت سیزدهم باید با سیاستگذاری آیندهنگر و همهجانبه از این ظرفیت در راستای رشد اقتصادی و بهبود مناسبات بینالمللی و گسترش روابط فرهنگی، تجاری و سیاسی خود استفاده کند.
محمد قادری - روزنامهنگار / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد