نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران نیز از این مزیت بهرهگیری کرده و مبنای این اعتماد اصول ۸۷ در فصل ششم (فصل قوه مقننه) و ۱۳۳ و ۱۳۶ قانون اساسی در فصل نهم (فصل قوه مجریه) است که براساس آن رئیسجمهور ملزم است پیش از آغاز فعالیت رسمی دولت، هم برای کلیت و هم برای تکتک اعضای کابینه پیشنهادی خود نظر موافق مجلس را اخذ کند.
بر اساس آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی نیز پس از اعلام وصول فهرست وزرای پیشنهادی، نمایندگان یک هفته فرصت دارند سوابق و برنامه های وزرای پیشنهادی را بررسی کنند که در اینخصوص، طبق اعلام سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی ۲۷۰جلسه فشرده با حضور وزرای پیشنهادی در کمیسیونها برگزار و برنامهها ملاحظه و مورد بررسی قرار گرفته است.
تشکیل دولت سیزدهم از جنبههای گوناگون داخلی و بینالمللی اهمیت ویژهای داشته، بهخصوص آنکه تشکیل اولین دولت بعد از بیانیه گام دوم انقلاب است، فرآیندها و بروندادهای معرفی نامزدهای وزارتخانهها و رأی اعتماد مجلس میتواند مهمتر از گذشته تلقی شود.
از این نظر افزایش آگاهی جامعه و افکار عمومی در خصوص ابعاد گوناگون تعامل مجلس و دولت در تشکیل کابینه نیز اهمیت فراوانی داشته و میتواند در افزایش اعتماد ملی و نیز تقویت کارآمدی دولت جدید موثرتر باشد.
مشاهده و استماع نطق موافقان و مخالفان وزرای پیشنهادی و دفاعیات آنها در برنامههای رسانهملی باعث شد اقشار مختلف جامعه با نقاط ضعف و قوت وزرای پیشنهادی آشنا شوند و همین افکار عمومی توانستند به عنوان پشتیبان تصمیم مجلس در تایید یا رد وزرای پیشنهادی و نیز تقویت رویکرد رئیسجمهور جدید در پیشبرد اهداف اعلام شده از سوی ایشان عمل کنند.
رسانه ملی در چنین رخدادی به مثابه واسطهای امین، وظیفه پاسداری تقویت و تعمیق منافع حوزه عمومی را در مواجهه با دولتمردان به عهده داشت تا توازنی میان حقوق شهروندی و تکالیف اجتماعی برقرار کند.
در عصری که وسایل ارتباط جمعی، نقش اساسی در اطلاعرسانی و شفافسازی به عهده دارند و رسانهها به عنوان اکسیژن دموکراسی ایفای وظیفه میکنند، برای حل مشکلات اقتصادی- که خود عامل بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی و سبب آسیبهای اجتماعی فراوانی است- چارهای جز ترمیم شکافهای اعتماد بین دولتمردان و مردم و افزایش سرمایه اجتماعی ملی نیست و صداوسیما نیز به عنوان رسانهای که در پهنه ایران اسلامی از گستردگی فراگیری برخوردار است، سهم به سزایی در روایت صحیح از وقایع داشته و نقش تعیینکنندهای پیش رو دارد که انعکاس دقیق و صادقانه چگونگی تشکیل دولت _که ارائه گزارشهای مستمر از کمیسیونها و پخش زنده مذاکرات مجلس در باب رای اعتماد از شبکههای رادیویی و تلویزیونی، نمونهای از این تلاش بود _ میتواند قدمی مهم در این خصوص تلقی شود.
نکته قابل تأمل این است که پخش مستقیم جلسات رای اعتماد مجلس شورای اسلامی جدای از توفیقات و برکاتی که به همراه داشت و با تقدیر و تشکر ریاست محترم مجلس و برخی نمایندگان مواجه شد، به گواه فعالان رسانهای و فضای مجازی، درخواست اخیر تعدادی از وکلای ملت مبنی بر شفافیت آرای نمایندگان را مجدد برجسته کرد تا جایی که توسط ریاست مجلس شورای اسلامی اعلام شد طرح مذکور مراحل نهایی خود را طی کرده و با اولویت در دستور صحن مجلس قرار خواهد گرفت.
امید است در چارچوب خدمات متقابل قوهمقننه و رسانهملی و از سوی دیگر، ارتباط بیشتر با دولت سیزدهم شاهد تحولی شگرف در آگاهی بخشی و ارتقای سطح دانش سیاسی جمعی باشیم.
حسن گروسی - معاون حقوقی و امور مجلس صداوسیما / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد