رد پای کرونا بر عروق شبکیه چشم

یکی از این آسیب‌ها و عوارض کرونا که کمتر از عوارض ریوی و بویایی و چشایی موردتوجه قرارگرفته،بروز اختلالات چشمی در بیماران مبتلا به کروناست.

مهم‌ترین یافته متخصصان در این رابطه یافتن ویروس درترشحات چشمی‌ مبتلایان به کرونا بوده و بر این اساس مشخص شد نه‌تنها ویروس کرونا قطعا می‌تواند ملتحمه را آلوده کند و باعث التهاب چشم شود، بلکه ذرات ویروس درترشحات چشمی وجود دارد و قابل انتقال است اما به‌تدریج متخصصان متوجه عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت دیگری به‌ویژه در عروق شبکیه چشم و نیز بروز عوارض خطرناکی مانند قارچ سیاه در برخی مبتلایان به کرونای شدید شدند.

ما نیز در گفتگو با دکتر محمد سلیمانی، فوق تخصص قرنیه و عضو هیأت هلمی‌دانشگاه علوم پزشکی تهران مروری بر عوارض چشمی‌بیماری کرونا خواهیم داشت.

نتایج بررسی‌ها نشان داده است برخی مبتلایان به کووید  19 در حین بیماری و حتی پس از بهبود دچار برخی عوارض چشمی شده‌اند. شایع‌ترین عارضه چشمی‌دیده شده در میان مبتلایان چه بوده است؟

جالب است بدانید برخی بیماران با عوارض چشمی‌ کرونا مواجه می‌شوند و سپس علائم ریوی را بروز می‌دهند. البته شایع‌ترین عارضه کرونا به صورت ویروس در چشم معمولا با علائمی‌از جمله سوزش، درد، قرمزی وترشح در چشم بروز می‌کند که این علائم دوطرفه است. 

آیا این علائم به درمان خاصی نیاز دارد یا با طی‌شدن دوران نقاهت اولیه و کاهش بار ویروسی در بدن بیمار بهبود پیدا می‌کند؟

معمولا این علائم خودبه‌خود و بااستفاده از قطره‌های اشک مصنوعی یا داروهای محافظتی بهبود می‌یابد و معمولا به درمان خاص و سنگینی نیاز ندارد اما باید نسبت به بروز این علائم در چشم‌ها حساس بود و از این طریق، احتمال ابتلا به کرونا را جدی گرفت و از انتقال بیماری از طریق‌ترشحات چشمی به دیگران جلوگیری کرد.

احتمال آلودگی‌ترشحات چشمی با ویروس کووید چقدر است؟ افراد باید چه مراقبت‌هایی را برای پیشگیری از انتقال بیماری از طریق‌ترشحات چشمی مد نظر قرار دهند؟

خطر آلودگی ویروسی‌ترشحات چشم بیماران مبتلا به کرونا زیاد است. پس افرادی که چنین علائمی‌در چشم‌های خود دارند از دست زدن به چشم و از به اشتراک گذاشتن حوله، بالش و سایر وسایل شخصی خود با اطرافیان باید خودداری کنند.

آیا داشتن اختلالات سیستمیک از جمله دیابت، چاقی و فشار خون در بروز عوارض چشمی بعد از ابتلا به کرونا مؤثر است؟

اختلالات سیستمیک به خودی خود در بروز عوارض چشمی‌کرونا مؤثر نیست، البته ممکن است عوارض چشمی‌دیگری ایجاد کنند.

چه کسانی در خطر آسیب به شبکیه پس از ابتلا به کرونا هستند و نشانه‌های آن چیست؟

اصولا یکی از عوارض جدی و خطرناک بیماری کووید 19، درگیری‌های عروقی است و به‌ همین دلیل هم بروز سکته‌های مغزی و قلبی پس از ابتلا به کرونا زیاد اتفاق می‌افتد. بر همین اساس یکی از عوارض ناشی از بیماری کرونا، بسته‌شدن و انسداد عروقی در شبکیه است که ممکن است به از دست رفتن دید منجر شود.توصیه می‌شود بیمارانی که در حین بیماری کرونا یا پس از بهبود با کاهش دید مواجه می‌شوند به فکر مشکلات شبکیه و بسته‌شدن عروق شبکیه باشند و تحت بررسی قرار گیرند.

چه نشانه‌های دیگری راپس از بهبود اولیه کرونا باید به‌عنوان نشانه خطر بروز اختلالات چشمی تلقی کرد؟

ازدیاد تبخال قرنیه و نیز در بقیه جاهای بدن یکی دیگر از عوارض حین کرونا یا پس از بهبود بیماری است که ممکن است به‌دلیل استفاده زیاد از داروهای استروئیدی در بیمار نیز باشد. به‌ویژه افرادی که سابقه تبخال دارند، باید مراقب این عارضه باشند و اگر مشکلی از جمله درد و قرمزی چشم در حین ابتلا یا بعد از کرونا ویروس داشتند به چشم‌پزشک مراجعه کنند. همچنین در دوران قرنطینه با ارسال عکس‌شان به چشم‌پزشک از مشاوره تخصصی بهره بگیرند. اگر این عارضه درمان نشود، ممکن است لک قرنیه بر جا بگذارد و به کاهش دید بیمار منجر شود.

بیماری قارچ سیاه کدام دسته از مبتلایان به کرونا را گرفتار می‌کند و درمان آن به چه عواملی بستگی دارد؟

متاسفانه بیماری ویروسی قارچ سیاه به‌دلیل بروز نقص ایمنی و به‌دنبال استفاده از استروئیدها (داروهای کورتونی) بروز کرده و بیمار را دچار بیماری قارچی حدقه چشم می‌کند. علائم این بیماری شامل ترشحات خونی از بینی، ترشحات سیاه‌رنگ، کاهش دید و بیرون‌زدگی چشم می‌شود که معمولا در بیمارانی که مبتلا به کرونای شدید می‌شوند یا دوره طولانی از داروهای کورتونی استفاده کرده‌اند بروز پیدا می‌کند.

بعد از بهبود وضعیت ایمنی بیمار و اتمام دریافت داروهای استروئیدی علائم بیماری ممکن است از بین برود اما گاهی نیاز به درمان خیلی سریع با داروهای ضد قارچی است تا ترشحات و مواد از بین رفته قارچی از دورن بینی برداشته شود تا از طریق بینی به داخل حفره مغز منتشر نشود. توجه داشته باشید این قارچ‌ها در اطراف ما وجود دارند و ما به‌طور معمول با آنها در تماسیم، ولی افرادی درگیر آن می‌شوند که به‌دلایلی دچار نقص‌ایمنی شده‌اند.

پونه شیرازی - دانش و سلامت / روزنامه جام جم