دیپلماسی فعال ایران در مذاکرات

روند ماجرا نشان می‌دهد که انگلیس،‌ فرانسه و آلمان، با این‌که تلقی نمایندگی کشورهای اروپایی را دارند اما در رویکردهای خود کاملا منافع آمریکا در عرصه بین‌المللی و منطقه‌ای را پی می‌گیرند.

طبعا این رویه با مواضع اتحادیه اروپا و ۲۸ کشور عضو آن همخوانی ندارد. هدف اتحادیه اروپا از مذاکرات هسته‌ ای، رسیدن به منافع انفرادی و منطقه‌ای است.

این در حالی است که تروئیکا در تلاش است تا منافع آمریکا را تامین کند و لزوما منافع آمریکا منطبق با منافع اتحادیه اروپا نیست که درنهایت باعث می‌شود مذاکره‌کنندگان اروپایی فشارهای نامعقولی را به ایران وارد کنند که با خواسته‌های اتحادیه اروپا تطابقی ندارد.

تیم مذاکره‌کننده ایران علاوه‌بر این‌که با ارائه دو پیش‌نویس ابتکار عمل را در مذاکرات به دست گرفت، در کنار گفت‌و‌گو با تروئیکای اروپایی به گفت‌و‌گوهای دوجانبه با برخی از کشورها مثل ایتالیا، یونان، لهستان و یونان روی آورد. این رویکرد کاملا با رویه‌ای که تیم سابق هسته‌ ای در دولت پیشین داشت، متفاوت است.

هیاتی که ایران در مذاکرات اخیر فرستاد قوی، با توان کارشناسی بالا و تازه نفس است و سعی دارد نسبت به تحولات جاری در مذاکرات غیرمنفعل عمل کند.

تیم ایرانی مثل گذشته دیگر منتظر ارائه پیشنهاد از سوی طرف مقابل نیست، بلکه سعی کرده با دست پر پای میز مذاکره حاضر شود و از منافع ملت ایران دفاع کند. واقعیت آن است حرف و سخنی که از روی منطق و حسن نیت بیان شود، مقبول همه جوامع بشری است.

این اقتدار صرفا محدود به ابتکارات ایران در عرصه مذاکرات وین نیست، بلکه در حوزه منطقه‌ای هم ایران دیپلماسی فعالی را به نمایش گذاشته است.

سیر رویدادها در روزهای اخیر نشان می‌دهد آمریکا و دیگر کشورهای همسو سعی در همراه کردن برخی از کشورها برای افزایش سیاست‌ های تحریمی علیه ایران داشته‌اند اما تکاپوهای سیاسی رئیس‌جمهور و دیگر مسوولان ایرانی با برقراری تماس‌ها و دیدارها با مقامات سایر دولت‌ها و توافق‌ها و تفاهماتی که شکل گرفت، حاکی از شکست سیاست‌های آمریکاست.

سیاست خارجی دولت سیزدهم مبتنی بر افزایش تعاملات با کشورهای همسایه و منطقه است.حضور قوی منطقه‌ای ایران که طی روزها اخیر با تماس‌های دیپلماتیک با ترکیه و امارات متحده عربی روند جدی‌تری را پیدا کرده، حاکی از موفق بودن دیپلماسی دولت سیزدهم و انزوای بیشتر ایالات متحده در منطقه است و گسترش تبادلات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی ایران با کشورهای منطقه باعث ناکارآمدی ابزار تحریمی آمریکا می‌شود.

مضاف بر این‌که بسط روابط سیاسی با سایر کشورها جلوی جولان اسرائیل در منطقه را خواهد گرفت. در جریان مذاکرات اخیر در وین، شاهد بودیم رژیم صهیونیستی برای بن‌بست کشاندن گفت‌و‌گوها تماس‌هایی را با فرانسه و انگلیس داشت که نتیجه آن صدور بیانیه مشترک علیه فعالیت‌‌های هسته‌ ای ایران بود.

این تلاش‌ها با توجه به دیپلماسی فعال دولت سیزدهم و ابتکار عمل تیم هسته‌ای ایران با شکست مواجه شد.

این ناکامی‌ها باعث شد مقامات رژیم صهیونیستی برای تحت‌الشعاع قرار دادن جریان مذاکرات اظهارنظرهای تندی را مطرح کنند و مثل گذشته با ادبیات تهدید سخن بگویند.

واقعیت آن است که این تنش‌آفرینی در شرایط فعلی خللی در عزم دولت ایران برای ادامه سیاست‌ های قاطع هسته‌ ای ایجاد نخواهد کرد.

الهام امین‌ زاده - عضو هیات علمی دانشگاه تهران / روزنامه جام جم