شعر پابه‌پای رزمنده‌ها بود

شعر و ادبیات از همان روز‌های ابتدایی دفاع‌مقدس توانست در صحنه‌های نبرد حضور و تاثیر خودش را القا کند. شعر در ایجاد حس حماسی و ترغیب رزمندگان به مقاومت در برابر دشمن اشغالگر، تأثیرگذاری ویژه داشت و در آن سال‌ها، شاعران گاه در جبهه‌های نبرد حاضر می‌شدند و برای رزمندگان شعر می‌خواندند.

این حضور و این تأثیرگذاری، تاریخی به اندازه تاریخ خود دفاع‌مقدس دارد، به گونه‌ای که تا جایی که در خاطر دارم، در همان روز‌های ابتدایی دفاع‌مقدس که هنوز دشمن به تازگی وارد خاک کشور شده‌بود، در یکی از روزنامه‌ها شعری درباره سرباز از یوسفعلی میرشکاک چاپ شده‌بود. همچنان که گفتم ادبیات از همان ابتدای دفاع‌مقدس در کنار مردم و رزمندگان بود و این حضور و همراهی، در قالب شعر و مفاهیم ادبی خصوصا درباره سالروز آزادسازی پررنگ و مشهودتر است. یکی از اشعار ماندگار در آن دوره، که پس از آزادسازی خرمشهر سروده و پخش شد و در مناسبت‌های مختلف حتی پیروزی انقلاب اسلامی، بار‌ها پخش و زبانزد مردم شده‌بود، سرود زیبای «خجسته باد این پیروزی» با صدای محمد گلریز و سروده مرحوم استاد حمید سبزواری است. آقای سبزواری در این شعر با زیبایی، مهارت تمام و تاثیرگذاری حماسی و عاطفی بسیار درباره حماسه خرمشهر می‌گوید و دلیل اصلی این تأثیرگذاری که در طول سال‌ها حفظ شده، همین است. البته در کل دوران دفاع‌مقدس، شعر پا به پای رزمنده‌ها حضور داشته و توانسته‌است جایگاهی جدایی‌ناپذیر از عرصه دفاع‌مقدس پیدا کند؛ به گونه‌ای که حتی در دوران جنگ و در زمان گلوله‌باران شهر‌های خوزستان، شاعران در کنگره شعر جنگ در این استان حضور یافتند و این حضور، خود دارای پیام بود.
سال ۷۱ کنگره شعری برای خرمشهر و در سالروز آزادسازی این شهر برگزار کردیم. تا جایی که به خاطر دارم شعر‌های بسیار ارزشمندی در آن کنگره جمع‌آوری و خوانده شد و بسیاری از چهره‌های ارجمند و ارزشمند شعر معاصر و چهره‌های تاثیرگذرا شعر انقلاب، در این کنگره حضور داشتند. آن سال به طور خاص شعر‌ها درباره آزادسازی خرمشهر و بیان حماسه‌ها و رشادت‌های رزمندگان بود و بسیاری از آن اشعار، در طول تاریخ دفاع‌مقدس به عنوان سروده‌های مهمی برای خرمشهر، ماندگار شد. فکر می‌کنم از آن سال به بعد تا امروز بسیاری از شعرا هرسال تعدادی از اشعارشان را به این روز اختصاص می‌دهند و سالروز آزادسازی خرمشهر را گرامی می‌دارند. به عبارت دیگر، خرمشهر در شعر شاعران امروز همچنان زنده و جاری بوده و تمام نشده‌است. شاید اگر کسی تمام اشعار این چند دهه درباره خرمشهر را جمع‌آوری کند، ده‌ها مجموعه شعر درباره سالروز آزادسازی خرمشهر گردآوری و منتشر شود، اما متاسفانه این کار به طور خاص انجام نشده و تنها یک مجموعه به نام حماسه‌ها و گلوله‌ها در آن کنگره منتشر شد. ۴خرداد نیز روز مقاومت دزفول است. ما معتقدیم مقاومت مردم در دزفول بود که آزادسازی خرمشهر را رقم زد.

عبدالرحیم سعیدی‌راد - شاعر / روزنامه جام جم