بر همین اساس بود که آنتونی آلبانیز، نخستوزیر استرالیا در دیدار با شیجین پینگ، رئیسجمهور چین در حاشیه نشست گروه۲۰ در اندونزی از او خواست تحریم محصولات استرالیایی را کنار بگذارد.
چین حدود سه سال به تلافی درخواست دولت وقت استرالیا برای تحقیقات بینالمللی درباره خاستگاه همهگیری کووید-۱۹، تمام تماسهای سطح بالا با استرالیا را قطع کرد و دیدار اخیر در بالی اندونزی، اولین دیدار سران استرالیا و چین بعد از نشست سال۲۰۱۶ بود. «سیدنی مورنینگ هرالد» رسانه استرالیایی، دیدار اخیر را یک دستاورد دیپلماتیک بزرگ برای آلبانیز دانست؛ چرا که این دیدار بدون هرگونه پیششرطی از سوی چین برای استرالیا برگزار شد.
بنا بر روایت این رسانه استرالیایی، نخستوزیر این کشور در این دیدار با رئیسجمهور چین درباره نگرانیهای تجاری و اقتصادی کانبرا، تایوان، حقوق بشر در سین کیانگ، تغییرات اقلیمی و بازداشت شهروندان استرالیایی در چین صحبت کرد.
نخستوزیر استرالیا در این دیدار گفت: «استرالیا به دنبال یک رابطه پایدار با چین است. ما اختلافات بزرگی برای مدیریت روابطمان داریم، اما همیشه زمانی که گفتگو داشتهباشیم و بتوانیم سازنده محترمانه و همچنین صادقانه درباره این اختلافات صحبت کنیم وضعیت بهتری خواهیمداشت.»
طبق گزارش رسانهها، رئیسجمهور چین نیز در دیدار نخستوزیر استرالیا که ۳۰ دقیقه طول کشید، گفت: «در چند سال گذشته روابط چین و استرالیا با مشکلاتی روبهرو بوده و این چیزی است که ما دوست نداریم ببینیم.»
پیمان سهجانبه علیه چین
سال گذشته در چنین ایامی بود که سران کشورهای آمریکا، انگلیس و استرالیا از پیمان سهجانبهای به نام آکوس خبر دادند که از منافع مشترک آنها در منطقه هند و اقیانوس آرام محافظت میکند. براساس مشارکت جدید، کشورها متعهد شدند نیروی دریایی استرالیا را به فناوری زیردریاییهای هستهای مجهز کنند. علاوه بر آن، سه کشور قدرت و فعالیت و امکانات خود را در حوزههای هوشمصنوعی، هستهای و سایبری علیه چین، متمرکز و هماهنگ میکنند. این پیمان آنقدر برای استرالیا مهم بود که با پیوستن به همکاری نظامی با آمریکا و انگلیس، قرارداد ۶۶ میلیارد دلاری خود با فرانسه را به نفع پیمان آکوس کنار گذاشت و این باعث خشم پاریس شد. براساس این توافق، آمریکا به استرالیا زیردریایی با سوخت اتمی میفروشد. این برای اولین بار است که به یک کشور غیراتمی، زیردریایی با سوخت اتمی فروخته میشود و آمریکا و انگلیس به عنوان دو قدرت دارای بمب اتمی تصمیم گرفته اند برای مقابله با قدرت چین (به عنوان کشور دارای بمب اتمی)، چشم بر ممنوعیتهای هستهای ببندند و در گام نخست، به استرالیا، به عنوان قدرت حاضر در منطقه رویارویی با چین، تسلیحات با سوخت اتمی بدهند. البته این زیردریاییها تنها سوخت اتمی دارند و بمب اتمی ندارند.
آمریکا در ۵۰ سال اخیر جز بریتانیا، فناوری زیردریایی پیشرفته با سوخت اتمی خود را به هیچ کشور دیگری نداده است و استرالیا نخستین است. این توافق همچنین نشان میدهد که آمریکا و بریتانیا در اقدامات علیه چین، تلاش میکنند استرالیا را به عنوان خط مقدم مقابله با اقدامات نظامی چین قرار دهند. این روند، جایگاه استرالیا را تقویت میکند. همانگونه که غرب به هند به عنوان قدرت اقتصادی دارای ظرفیت خنثیکننده توان اقتصادی چین نگاه میکند.
به اعتقاد کارشناسان، آمریکا در راستای سیاست افزایش حضور و دیدهبانی خود در منطقه هند ـ پاسیفیک و به طور مشخص در منطقه دریای جنوبی چین، طرح تجهیز استرالیا با زیردریایی هستهای را کلید زده است. این دسته از زیردریاییها دارای دو خصوصیت برجسته هستند، اولا مدت زمان بسیار بیشتری را میتوانند در اعماق اقیانوس سپری کنند و دیگر نیازی به بازگشت زود به زود به آشیانه را ندارند. دوم، بسیار کم سروصداتر هستند و حاشیه امنیتی قابل اتکایی دارند؛ به طوری که سختتر در رصد دشمن قرار میگیرند؛ و نهایتا با سرعت بالاتری حرکت کرده و وزن بیشتری را حمل میکنند. بر اساس این توافق، دستکم هشت زیردریایی به ناوگان نظامی استرالیا تحویل داده خواهدشد. البته این همکاریها در حوزههای دیگری شامل همکاری در زمینه هوشمصنوعی، فناوری کوانتومی و سایبری وجود خواهدداشت. این قرارداد را میتوان به عنوان ایجاد یک پایگاه جدید رصد و جاسوسی در استرالیا علیه چین آن هم به نیابت از آمریکا تعبیر کرد.
استقرار بمبافکنهای آمریکایی در استرالیا
از سوی دیگر چند روز قبل، یک رسانه آمریکایی گزارش داد که دولت این کشور در اقدامی تحریکآمیز علیه چین، در حال آمادهشدن برای استقرار حداکثر شش فروند بمبافکن با قابلیت حمل تسلیحات اتمی در شمال استرالیاست. شبکه اِیبیسی اعلام کرد که دولت واشنگتن در حال برنامهریزی برای ساخت تأسیساتی مختص به این هواپیماهای جنگی غولپیکر در پایگاه هوایی تیندال، واقع در جنوب شهر داروین است. طبق این گزارش، آمریکا نقشههای عمرانی دقیقی برای مرکز تعمیر و نگهداری، آشیانههای شش فروند بی-۵۲ و آنچه «تأسیسات عملیاتهای جوخه» این بمبافکنها نامگذاری شده، تهیه کرده تا در فصل خشک قلمروی شمالی استرالیا استفاده کند. به گزارش شبکه ایبیسی، استقرار بمبافکنهای آمریکایی در استرالیا، بخشی از برنامه بزرگتری برای ارتقای تجهیزات نظامی این کشور در منطقه است که شامل توسعه پایگاه اطلاعاتی «پاین گپ» نیز میشود؛ پایگاهی که نقشی مهم در هرگونه درگیری آمریکا با پکن ایفا خواهدکرد.
توافق استرالیا و ژاپن علیه چین
استرالیا همچنین در سالهای گذشته توافقات و پیمانهایی با برخی کشورهای شرق آسیا داشته که به نظر میرسد هدف آنها چین بوده است. در همین زمینه چند هفته قبل، مقامهای دو کشور استرالیا و ژاپن با امضای قراردادی تحت عنوان یک بسته امنیتی با هدف مقابله با چین در منطقه آسیا و اقیانوسیه توافق کردند اطلاعات بیشتری به اشتراک بگذارند و همکاری نظامی را افزایش دهند. آنتونی آلبانیز، نخستوزیر استرالیا به عنوان بخشی از شراکت نزدیکتر، تصریح کرد که ارتش ژاپن به همراه نیروهای دفاعی استرالیا در شمال این کشور تمرین نظامی انجام خواهدداد و رزمایش برگزار میکند و تبادل اطلاعات بین دو کشور تقویت خواهدشد.
آلبانیزی و کیشیدا در چهارمین نشست خود از زمانیکه آلبانیز در ماهمی به سمت نخستوزیری استرالیا برگزیده شد، تصریح کردند که این توافقنامه، به عنوان یک نقشه راه برای همکاری امنیتی برای دهه آینده عمل خواهدکرد.
آلبانیزی با تقدیر از آنچه رسما بیانیه مشترک همکاری امنیتی عنوان شدهبود، گفت: «این بیانیه، سیگنال مهمی را به منطقه همسویی راهبردی ما ارسال میکند.»
کانبرا و توکیو در واکنش به قدرت نظامی رو به رشد چین در منطقه آسیا و اقیانوسیه، بر افزایش روابط امنیتی متمرکز شدهاند.
چندی پیش نیز، در ادامه تنشهای آمریکا و متحدانش با چین برسر تایوان، مقامهای ارشد واشنگتن، توکیو و کانبرا در ایالت هاوایی دیدار و علیه چین رایزنی کردند.
آمریکا، عامل اختلاف میان چین و استرالیا
این تنشها در سالهای اخیر باعث شده روابط چین و استرالیا، دو شریک بزرگ تجاری و اقتصادی به یک مناقشه نسبتا طولانی با ابعادی وسیع تبدیل شود که میتواند مناسبات را به قهقرا بکشاند. این روابط اکنون تیره است و حتی استرالیا قانونی را تصویب کرده که به کانبرا امکان میدهد از مداخله و نفوذ چین در این کشور جلوگیری کند. این اتفاق در حالی رخ میدهد که دو کشور در گذشته مناسبات اقتصادی گستردهای داشته و تبادلات تجاری خارجی آنها در حد قابلتوجهی بودهاست و مسیر صادرات برای استرالیا به چین بسیار سریع است. اما آمریکاییها برای پیشبرد اهداف خود در شرق آسیا، در سالهای گذشته کشورهای استرالیا و برخی دیگر از متحدان خود را تحت فشار گذاشتهاند و همین مسأله باعث ایجاد اختلاف میان این کشورها و چین شدهاست.
روزنامه جام جم
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
حسن فضلا...، نماینده پارلمان لبنان در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد