عاطفه و وحدت اساس زندگی خانوادگی

استاد مطهری می‌گوید: «به عقیده ما اساس و ماهیت زندگی خانوادگی شرکت و مالکیت نیست، بلکه وحدت است. خلقت، طرح این مطلب را به این شکل ریخته که دو موجود در شکل و وضع مختلف به‌صورت دو قطب مثبت و منفی یکدیگر را جذب کنند و وحدتی به وجود آورند نه شرکتی قراردادی.»
این درحالی‌است که در نگاه غربی خانواده به منزله یک شرکت تلقی می‌شود. در چنین دیدگاهی انگار زن و مرد با یکدیگر قرارداد همکاری می‌بندند و بدیهی است در چنین حالتی حقوق و تکالیف و مجازات‌ها و تربیت‌ها مشابه با سایر نهادها و مؤسسات اجتماعی شکل می‌گیرد و عواطف و احساسات در آن نقش کمتری دارد. به‌همین‌دلیل است که در جهان متمدن امروز بسیاری از وظایف و حقوق خانوادگی به دولت‌ها، پانسیون‌ها، کودکستان‌ها و... سپرده شده است.
وقتی زن و مرد درون خانواده به مثابه دو همکار یا حتی رقیب باشند، هرکدام می‌کوشند تا حق و حقوق و سهم خود را از این همکاری مشترک دریافت کند. در نگاه اسلام اما زن و مرد مکمل همدیگر هستند نه همکار و ساختار خانواده بر مبنای محبت و عاطفه شکل می‌گیرد و اصلا شبیه یک شرکت یا یک کارگاه نیست. به بیان دیگر در نگاه اسلامی خانواده یک واحد و ترکیب طبیعی است و زن و شوهر مکمل وجود یکدیگرند. بنابراین رقابت و سهم‌خواهی در چنین ساختاری معنا و مفهوم ندارد. چون زن و شوهر، به همدیگر احتیاج دارند و آنچه آنها را به هم پیوند می‌دهد، عاطفه و محبت است.
مطابق این دیدگاه، راه‌حل مشکل زن و مرد در خانواده، اعلام تشابه و تساوی حقوق آنها نیست، بلکه کوشش در راه تلطیف عواطف و رفع جهالت و تلاش در راه قدرشناسی زن و مرد از یکدیگر است.