زلزله دیشب خوی همهجا خرابی به بارآورده. نه به سقف بالای سر مردم رحمکرده و نه به جان و مالشان. حال مردم شهر خوب نیست. شدت خرابیها به حدی استکه بسیاری از مردم جرات نمیکنند وارد خانههای خود شوند. در این گیرودار، برف و هوای بسیار سرد زمستانی هم به کمک زلزله آمده تا شرایط را برای مردم سختترکند. سازمان هواشناسی روزهای قبل و پیش از وقوع زلزله اعلام کرده بود، قرار است جبهه هوای سردی از غرب کشور وارد شود که حالا این اتفاق افتاده و مردم هم با ترس ناشی از زلزله و خرابیهای آن دست به گریبانند و هم با هوای برفی و استخوانسوز.
امیر آخرتطلب، از اهالی خوی، در حالیکه هنوز در شوک زلزله شنبه شب است، به جامجم میگوید:«در خانه بودم که یکدفعه زمین لرزید. شدت آن به حدی بود که نمای برخی ساختمانها از بدنه جدا شد و روی سر مردم سقوطکرد. تمام دیوارهای خانهمان ترک خورده است. بعد از زلزله، ما دیگر نتوانستیم در خانه بمانیم و تا صبح یکشنبه در خودرویمان خوابیدیم. هیچکس جرات نمیکند به خانهاش برود یا حتی در حیاط بخوابد. مغازهام هم به شدت آسیب دیده و بسیاری از لوازمیکه داشتم، از بین رفته است. ما برای دریافت چادر به هلالاحمر رفتیم، اما خیلی شلوغ بود و چادرگیرمان نیامد. حالا هم ماندهایم چه کنیم.»
مرد ۶۰ سالهای هم به ما میگوید، زلزلهایکه شنبه شب در خوی آمد، دست کمی از روز قیامت نداشت: «شبهای قبل هم زمین میلرزید، اما به شدت دیشب نبود. زلزله شنبه شب بسیار وحشتناک بود. وقتی زلزله آمد، من حتی توان ایستادن روی پاهایم را نداشتم. سه بار زمین خوردم تا توانستم تعادلم را حفظکنم و راه بروم. همه جا پر از شیشه شکسته است و نمیشود راه رفت. زلزله آنقدر ترسناک بود که صدایش هنوز درگوشم است. در تمام عمرم، زلزلهای با این قدرت و صدا ندیده بودم. اسکلت خانهام از بین نرفته، اما همه جایش ترک خورده است. نمای ساختمانها کنده شده و روی ماشینها ریخته. دیشب همه چنان وحشتزده شده بودند که اصلا نمیفهمیدند به کجا میروند. همه به فکر نجات جانشان بودند. وضعیت خیلی خرابی بود. از دیشب تا الانکه با شما صحبت میکنم، در ماشین خوابیدهایم و جرات رفتن به خانه نداریم.»
مغازهدار دیگری هم ادامه میدهد:«موقعی که زلزله آمد، من و دوستم بیرون بودیم. ساختمانها به شدت ترک خورد. خانه خودم هم با اینکه ترک خورده، اما قابل سکونت است، ولی جرات نداریم وارد آن شویم. به باغ یکی از فامیلهایمان رفتهایم و آنجا هستیم تا ببینیم چه میشود. قبل از این زلزله، دو ماه تمام زلزلههای کوچک میآمد، اما این یکی خیلی قوی بود. هلالاحمر چادر و آذوقه به ما داده، اما هوا بسیار سرد است و مردم را اذیت میکند.»
آماده باش سازمانهای امدادی
۳۰ دقیقه پس از وقوع زلزله، چهار تیم ارزیابی از هلالاحمر خوی به منطقه اعزام شدند و دقایقی بعد، این تعداد به ۱۵ تیم افزایش پیداکرد. با استمرار پس لرزههای شدید، آموزش و پرورش آذربایجانغربی، اعلام کرد مدارس روز یکشنبه به صورت مجازی برگزار خواهد شد. در ادامه، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور در تماسهای تلفنی با استاندار آذربایجان غربی و رئیس جمعیت هلالاحمر، آخرین وضعیت زلزله خوی را پیگیری و تاکیدکرد کمکهای لازم به مناطق زلزله ارسال شود. ساعت ۲۳:۴۵ شب وقوع زلزله، مسوولان اعلام کردند آمار مصدومان بالاست، اما فوتی نداریم. درحالیکه سازمانهای امدادی مشغول امدادرسانی بودند، همزمان وزیرکشور و رئیس جمعیت هلالاحمر هم به سمت مناطق زلزلهزده حرکتکردند.
با گذشت چند ساعت از وقوع زلزله و نزدیک شدن به ساعات ابتدایی صبح روز یکشنبه، پیرحسین کولیوند، رئیس سازمان امداد و نجات درباره آخرین وضعیت رسیدگی به مناطق زلزلهزده گفت:«همکاران ما ۷۰ روستا را بررسی و امدادرسانی کردند. مناطق شهری هم که متاثر از زلزله بود، در قالب برپایی چادر اقدام و اسکان اضطراری انجام شد و همکاران ما از آذربایجانشرقی، آذربایجان غربی،کردستان، زنجان و اردبیل اقلام زیستی و تغذیهای ارسال کردهاند. عملیات جستجو تمام شده و کسی زیر آوار نیست. بیشترین کار ما در بحث اسکان اضطراری است و پتو و وسایل گرمایشی بیشتری برای توزیع نیاز است.۳۰ مصدوم بستری و بقیه سرپایی درمان شدهاند و قرار است بزودی تعداد اردوگاهها به ۲۴ مورد برسانیم.»
همچنین بنا بر اعلام رئیس سازمان امداد و نجات علاوه بر اقلام امدادی موجود در انبارهای هلالاحمر آذربایجان غربی، تا صبح روز دوشنبه، ۴۱۷ تن چادر، پتو، نایلون و بسته غذایی از مسیرهای هوایی و زمینی به مناطق زلزلهزده ارسال خواهد شد.
وزیرکشورهم به تجهیز اردوگاههای موقت اسکان حادثهدیدگان زلزله تاکیدکرد و افزود:« امکانات رفاهی لازم باید در این اماکن به سرعت فراهم و از ظرفیت مساجد برای اسکان موقت زلزلهزدگان در مناطق شهری و روستایی خوی استفاده شود. »
۳ فوتی و ۸۱۶ مصدوم
درحالیکه در ساعات ابتدایی وقوع زلزله برخی رسانهها به نقل از مسئولان آذربایجان غربی اعلام کرده بودند که زلزله هفت فوتی داشته، اما بر اساس اعلام استاندار، این حادثه، سه فوتی و ۸۱۶ مصدوم داشته است.
انفجار واحد تولیدی روغن
هنوز بسیاری از مردم و مسوولان در تب و تاب زلزله خوی و رسیدگی به زلزله زدهها بودندکه استان آذربایجان شرقی در همسایگی آذربایجان غربی هم از کوران حوادث عقب نماند و یک واحد تصفیه روغن خودرو در شهرک صنعتی شهید سلیمی آذرشهر تبریز دچار آتشسوزی شد. با اعلام حادثه، نیروهای آتشنشانی به محل اعزام و مشغول مهار آتش شدند تا به بخشهای دیگر کارخانه سرایت نکند. درحالیکه بر اساس برخیگزارشها، علت حادثه، انفجار برخی مخازن روغن بر اثر شدت حرارت، اعلام شده بود، اما مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی اعلام کرد، این حادثه به علت فرسودگی و نشتی لوله روغن مشعل رخ داده است. یک آتشنشان هم به علت دودگرفتگی دچار حادثه شده که حال وی رضایت بخش اعلام شده است.
روزنامه جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد