تولید تجهیزات پزشکی در ایران، از حوزههایی بوده که نهتنها توانسته جلوی خروج ارز از کشور را بگیرد بلکه توان صادراتیمان را هم افزایش داده است. گرچه این حوزه نیازمند توجه ویژه دولت است زیرا با توجه به برخی چالشهایی که در مسیر این تولید ارزشمند وجود دارد، باید مراقب بود تا نیروی انسانی متخصص انگیزههای خود را برای تداوم فعالیت از دستندهد و بتواند با قدرت و شتاب، سنگلاخهای این مسیر را پشت سر بگذارد. مریم قاسمی، مدیرعامل یکی از شرکتهای دانشبنیان تجهیزات پزشکی که عنوان صادرکننده نمونه را هم در کارنامه خود دارد ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ در حضور رهبر معظم انقلاب، به بیان مسائلی که باعث میشود صنف تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی و بهویژه شرکتهای دانشبنیان فعال این حوزه نتوانند تمام توان خود را برای شکوفایی بهکار ببرند، پرداخت. در گفتوگو با این کارآفرین موفق راهکارها و ایده هایش را برای شکوفایی بیشتر و بهتر این حوزه مهم بررسی کردهایم.
سخنان قاسمی که دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی است، در دیدار با رهبری پیرامون سه محور کلی شامل تبیین جایگاه پزشکی ایران، بیان دستاوردها و وضعیت فعلی ایران در این حوزه و تواناییهای بالقوه و بالفعل بود.
امکان افزایش ۵ برابری بازارتجهیزات پزشکی
قاسمی در پاسخ به سؤال جامجم درباره تعداد فعلی شرکتهای دانشبنیانی که در حوزه تجهیزات پزشکی فعالیت دارند، میگوید: «در کشور بیش از ۱۲۰۰ شرکت تولیدکننده تجهیزات پزشکی داریم که ۲۰۰ مورد آنها دانشبنیان هستند و فعالیت آنها برای ۳۵هزار نفر اشتغالزایی در کشور داشته است.» او بر این نکته تاکید دارد دوران کرونا زمانی بود که بسیاری از شرکتها توانستند تجهیزات مورد نیاز کشور را تامین کنند و این حوزه چقدر میتواند در کشور مهم و اثرگذار باشد. او با تاکید بر اینکه تولید در زمینه تجهیزات پزشکی هنوز با توان واقعی ایران فاصله دارد، میگوید: «حجم بازار کشور در حوزه تجهیزات پزشکی سهمیلیارد دلار است اما من معتقدم حجم این بازار را میتوانیم تا پنجبرابر افزایش دهیم.» قاسمی با اشاره به اینکه سرانه تخت، نوعی شاخص جهانی است که نشان میدهد به ازای هر هزار نفر چند تخت وجود دارد، توضیح میدهد: «اگر بخواهیم با متوسط شاخصهای جهانی تخت کشور را مقایسه کنیم، ما در ایران بهازای هر هزار نفر، ۳.۵تخت داریم.» این ارقام نشان میدهد ایران هنوز در این زمینه نیاز به فعالیتهای جدیتر دارد تا به شاخص جهانی در کشورهای در حال توسعه نزدیک شود.
صادرات از مسیر استانداردهای منطقه ای
شرکتهای فعال در حوزه تجهیزات پزشکی ایران در این سالها در نمایشگاههای مختلفی حضور داشتهاند و توانستهاند ارتباطات بینالمللی خود را گسترش دهند، ارتباطاتی که میتواند بارقههایی از امید برای صادرات گستردهتر به کشورهای همسایه در سالهای آتی باشد. دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی با اشاره به چالشهایی که در زمینه صادرات تجهیزات پزشکی در ایران وجود دارد میگوید: «با توجه به این که تولیدکنندگان داخلی کیفیت مکفی را دارند میتوانیم با تقویت استانداردسازی، توان صادرات خود را هم افزایش دهیم اما از آنجا که در شرایط تحریم هستیم و مشکلاتی در این زمینه وجود دارد، پیشنهادم این بود که با تقویت آزمایشگاههای داخلی و توافقات استاندارد منطقهای محصولاتمان را به کشورهای همسایه صادر کنیم. در حقیقت ما بهدلیل تحریمها در گرفتن استانداردهای آمریکا و اروپا مشکل داریم اما میتوانیم در تعامل با کشورهای منطقه، استانداردهایی را تعریف کنیم تا صادرات را از مسیری دیگر ادامه دهیم.»
ضرورت توجه به تعامل بینسازمانی
قاسمی پیشنهاداتی برای گذر از موانع شکوفایی هرچه بیشتر ایران در زمینه تجهیزات پزشکی دارد. او ضمن اشاره به اینکه ایران درحالحاضر به ۵۰ کشور تجهیزاتپزشکی صادر میکند، توضیح میدهد: «اگر هر سازمان، وظیفهای را که در قانون کشور برایش تعریف شده به درستی انجام دهد و پایبند قانون باشد بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد. ما نیاز داریم رگولاتوری واحد بینسازمانی در کل زنجیره تامین شکل بگیرد زیرا تولیدکننده برای تولید به سازمانهای مختلف نیاز دارد تا کارش را پیش ببرد و اگر این رگولاتوری و تعامل بینسازمانی وجود داشته باشد کار تولیدکننده راحتتر میشود. وی خاطرنشان میکند: «تغییر رویکرد دولت از نظارت بر ورودیها به نظارت بر خروجیها میتواند نقش جدی و مهمی در توان تولیدکنندهها داشته باشد.»
نظاممند کردن پرداختها، راهکار مطالبات انباشته
قاسمی، جدیترین دغدغه در تولید تجهیزاتپزشکی را تامین منابع مالی و عدم بازگشت سرمایه در گردش میداند و میگوید: «مطالبات انباشته در صنف ما بسیار زیاد است و پرداختهای مراکز درمانی به شرکتها نظاممند نیست. در نتیجه وقتی ما محصولی را تولید میکنیم و در اختیار بیمارستانها و مراکز درمانی دولتی میگذاریم ممکن است دریافت پول یک تا چند سال زمان ببرد. این مطالبات معوق و قیمتگذاریهای دستوری طی چند سال شرکتها را دچار مشکل میکند.» او راهکار جدی برای حل این معضل را نظاممند کردن پرداختها و حمایت جدی سازمان برنامه و بودجه و وزارت بهداشت میداند و میگوید: «ما در تولید برخی محصولات تجهیزاتپزشکی شرایط خوبی در جهان داریم اما بیشترین مشکلاتمان در حوزههای اجرایی است و من از آن بهعنوان تحریم داخلی یاد میکنم وگرنه بحث تولید و تحقیق و توسعه در بسیاری از شرکتهای ایرانی بهخوبی پیش میرود.»
روزنامه جام جم
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
حسن فضلا...، نماینده پارلمان لبنان در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد