اما حالا یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس از موافقت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با موافقت سختی کار صیادان خبر داده که میتواند دنیای فعالان این عرصه را تغییر داده و راه را برای ورود جوانان هموار کند و اشتیاق برای ادامه کار پدران را افزایش دهد.
ایران، هم از شمال و هم از جنوب به آبهایی دسترسی دارد که هر کدام گنجینهای عظیم و حاوی آبزیان و ماهیان زیادی هستند. منابع خدادادیای که میتواند اقتصاد کشور را متحول کند. به همین دلیل وقتی نام صیادان به میان میآید چشمها از شمال تا جنوب کشور را سیر میکند. شمالیها در حاشیه دریای خزر و جنوبیها در آبهای خلیجفارس، دریای عمان و همچنین آبهای آزاد به شیوه سنتی ماهیگیری میکنند. گرچه دو منطقه با فاصله بسیار زیادی از هم قرار داشته و ویژگیهای جغرافیایی متفاوتی دارند، اما هر دو گروه گرفتار مشکلات فراوانی هستند که آنها را شبیه هم کرده است. آلودگی دریا و صید غیرمجاز سبب شده تا حال دریا مانند صیادان خوش نباشد و میزان صید کاهش یابد. در این میان، شغل سخت صید و صیادی بهعنوان مشاغل سخت پذیرفته نمیشد و مطالبات دیرینه صیادان مبنی بر کاهش حق بیمه و تعدیل صیادی نیز نتیجه نمیداد و همه این عوامل دست به دست هم داده بود تا این شغل نتواند مثل گذشته فعالان را راضی نگه دارد. اما حالا خبری مسرتبخش تمام خستگی صیادان را شسته و از این به بعد آنها میتوانند با خیالی آسوده دل به دریا بزنند. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس از موافقت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با سختی کار صیادان خبر داده و گفته که قرارگیری شغل صیادی در لیست مشاغل سخت و زیانآور جزو مطالبات صنفی بود. ابراهیم نجفی با اشاره به مشکلات کار صیادی ادامه داد: «صیادی یکی از شغلهای سخت و زیانآور به نسبت سایر شغلها به شمار میرود.» وی با اشاره به تأثیرگذاری شغلهای شیلاتی و وابسته به دریا افزود: «صیادان در تحققبخشی اقتصاد دریامحور نقش کمنظیری ایفا میکنند که باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرند.» صیادان در شمال و جنوب ایران فعال هستند و عضو مجمع نمایندگان گیلان نیز با اشاره به این که بخش قابل توجهی از آمار و جمعیت صیادی در گیلان حضور دارند، گفت: «نگاه توسعهمند به اقتصاد دریامحور بهویژه در استانهای شمالی کشور در اولویت قرار دارد و با توجه به عزم جدی دولت و مجلس در گرهگشایی در مسیر اشتغال و تولید، حل مشکلات صیادان و ملوانان شمال به صورت ویژه در دستور کار است.» نجفی از موافقت پرداخت حق سهم بیمهای صیادان و ملوانان در سال آتی خبر داد و اضافه کرد: «دولت بر اساس مصوبه مجلس موظف است به میزان ۵۰۰ میلیارد تومان از محل وجوه حاصل از واگذاری اموال منقول و غیرمنقول نسبت به پرداخت سهم بیمهای اقدام کند.» به گفته عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، ملوانان و صیادان دارای کارت فعال در سواحل جنوبی و شمالی کشور به میزان ۱۳ درصد و صیادان به میزان ۷ درصد به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کنند.
سالها انتظار برای دیدهشدن
برای این که بدانیم صیادان چقدر صبر کردند تا مسئولان، آنها را ببینند باید به حدود یک دهه قبل برگردیم. سال۹۲ بود که دولت طی مصوبهای، حرفه صید و صیادی را بهعنوان مشاغل سخت و زیانآور بهشمار آورد اما طی ۱۰سال این مصوبه به دلیل تامیننشدن منابع مالی اجرایی نشد. خواستهای که صیادان مازندران بهعنوان مهمترین مطالبه خود از دولت سیزدهم مطرح کردند. آنها میگویند بارها مصوباتی آمده که محاسبهکردن شغلشان بهعنوان مشاغل سخت و زیانآور و کاهش حق بیمه پرداختیشان را تایید کرده اما این مصوبات هیچوقت اجرا نشده و بهعنوان مشتی کاغذ در میز مدیران بایگانی شد. کاهش سهم بیمه صیادان از ۲۷ درصد به ۱۷ درصد یکی از مصوباتی است که سالها قبل باید اجرایی میشد اما به علت تامیننشدن منابع مالی به سرنوشت مصوبه تلقیشدن صیادی بهعنوان مشاغل سخت و زیانآور دچار شده است. شیلات، کار را رها کرده و مدتهاست که صیادان گرفتار درد و رنجهای متفاوتی هستند و با اینکه مسئولان هم نشان دادهاند میدانند آنها چه مشقتهایی را تحمل میکنند اما در عمل اقدامی برای بهبود شرایط صورت نگرفت.
مشکلات صید و صیادی در شمال کشور رها شده است
اواخر سال گذشته بود که نماینده مردم بندرانزلی در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد مشکلات صید و صیادی در شمال کشور رها شده است. احمد دنیامالی در تذکر شفاهی خطاب به وزیر جهاد کشاورزی گفت: «حوزه بیمه صیادان سنتی و تعاونی در هالهای از ابهام است. ما در گیلان ۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی داریم و تعداد زیادی بهعنوان صیادان دامگستر در حال فعالیت هستند بدون اینکه هیچگونه حمایتی داشته باشند و بعضا مورد تعرض قرار میگیرند.» بهگفته این مسئول، موضوع تکثیر و بازسازی ذخایر و مشکلات صید و صیادی در شمال کشور را هم شیلات رها کرده و بیمه صیادی از مهمترین مطالبات فعالان این صنف است. نماینده مردم بندر انزلی با درخواست از وزارت جهادکشاورزی برای رفع مشکلات صیادان تاکید کرده: «ارائه تسهیلات کمبهره در قالب تعاونی برای تجهیز امکانات صیادی و تأمین سوخت مورد نیاز قایقها از دیگر مطالبات این بخش است که باید مورد توجه قرار گیرد.» به هر حال هنوز هم صیادان با مشکلات زیادی مواجه هستند که شغل سخت محاسبهشدن کارشان، یکی از آنها بود. اگر قرار است نگاه ویژهای به دریا شود، باید قبل از هر چیز صیادان مورد توجه باشند. از اوایل دهه ۹۰ روند صید انواع ماهیان به دلایلی نظیر صید غیرمجاز، ورود آلایندهها و صید به روش ترال در شمال و جنوب بسیار کاهش یافته است. با این حال هنوز اقتصاد بسیاری از خانوارها و صنایع به دریا و ذخایر آن بستگی دارد و چرخ صنایع و مشاغل زیادی با گونههای منحصربهفرد این آبها میچرخد.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد