از زیستگاه مصنوعی نصبشده در سال قبل ۲۰۰۰ سازه در جزیره کیش، ۳۰۰۰سازه در منطقه بستانه، ملو و حسینه بندرلنگه و ۱۶۰۰سازه نیز در سلخ قشم نصب شده است. برخورداری از ۲۰ بندر صیادی، ۲۳موجشکن مردمی، حدود ۵۰هزار اراضی مستعد پرورش میگو، بیش از ۱۱۳هزار تن ظرفیت پرورش ماهی در قفس و نصب ۶۶۰۰ زیستگاه مصنوعی آبزیان، هرمزگان را به استانی ویژه در حوزه فعالیتهای شیلاتی تبدیل کرده است. این منطقه با برداشت سالانه افزون بر ۳۱۵هزار تن انواع آبزیان و بیش از ۳۵هزار صیاد، رتبه نخست صید و صیادی در کشور را دارد. اهمیت اجرای طرحهای زیستگاه مصنوعی به واسطه نقش آنها در حفاظت و بهسازی زیستگاههای آسیبدیده گونههای آبزیان کفزی و نزدیک کف، افزایش زیستگاههای گونههای آبزیان تجاری و غیرتجاری، ذخایر آبزیان در صیدگاههای مجاور زیستگاههای مصنوعی و در نهایت افزایش میزان ذخیره و صید در صیدگاهها و کمک به حفظ و ارتقای میزان صید و معیشت صیادان بسیار زیاد است و حتما باید در دستورکار دولت و استانهای ساحلی قرار بگیرد.
خلیجفارس ازجمله نقاط آبی دنیا است که به دلیل نیمهبستهبودن، محدودیتهای اقلیمی و اکولوژیکی، استقرار انواع صنایع نفتی و گازی، حملونقل و ترافیک دریایی بالا شرایط ویژهای پیدا کرده و این پهنه آبی که به لحاظ تنوع زیستی، منابع شیلاتی و بهخصوص منابع غنی نفتی، اکوسیستمی منحصربهفرد دارد، براثر فعالیتهای انسانی تا ۴۷ برابر حد طبیعی آلوده شده و موجودات زنده آن با خطر نابودی مواجه شدهاند. براساس برآوردها حدود ۶۵ درصد از ذخایر نفتی جهان در منطقه دریایی خلیجفارس و دریای عمان واقع شده است. به علت موقعیت حساس جغرافیایی، سیاسی و شرایط زمینشناسی، مدیریت زیستمحیطی این منطقه را نمیتوان مستقل از ذخایر عظیم نفت و گاز موجود در نظر گرفت. افزایش جمعیت، توسعه شهرنشینی، گسترش صنعت و استفاده غلط از منابع طبیعی باعث بروز آلودگی شدید و زیستمحیطی در آبهای جنوبی ایران شده و علاوه بر پساب صنایع مختلف، پسابهای شهری و کشاورزی که از استانهای ساحلی جنوب کشور وارد خلیجفارس میشود از عوامل مهم آلودگی آن بهشمار میروند. بنابراین مهمترین آلایندههای خلیجفارس در درجه اول آلودگی نفتی و پس از آن فاضلابهای شهری و صنعتی است.
حفظ و نگهداری ذخایر دریایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که باید راهکارهای مناسب در این زمینه اجرایی شود. بر همین اساس ضمن کنترل عوامل ویرانگر و مخرب باید برای حفظ ذخایر دریایی برنامهریزی و تلاش لازم صورت گیرد. با توجه به کاهش شدید ذخایر آبزیان به علت صید بیرویه، افزایش شناورهای صیادی، اکتشافات نفتی و آلودگیهای زیستمحیطی، ایجاد زیستگاههای مصنوعی بهعنوان یکی از راهکارهای تقویت ذخایر آبزیان دریایی بهشمار میرود. زیستگاه مصنوعی عبارت است از قرار دادن اشیای مجاز در داخل دریا جهت احیا، بازسازی و بهرهبرداری از محیط دریایی که میتوان از آن بهعنوان لانهسازی برای آبزیان نیز یاد کرد. طرح حفاظت و توسعه زیستگاههای مصنوعی آبزیان در دریا بهترین روش برای احیا و بازسازی آبزیان کفزی، ترمیم و حفاظت از زیستگاهها و محیطهای طبیعی و برداشت قانونمند و توسعه پایدار است. تقویت ذخایر آبزیان خلیجفارس در بازه زمانی ۱۰ساله میتواند به پایداری و افزایش اشتغال در حوزه صیادی منجر شود. حال انتظار میرود که همه مسئولان برای حفظ ذخایر دریایی آبزیان پای کار باشند و ضمن حمایت از چنین طرحهایی، زمینه را برای پیشگیری از نابودی ذخایر آبزیان در خلیجفارس به کار بگیرند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد