داستان یک بازرسی سیاسی

وزارت خارجه انگلیس دو هفته قبل اعلام کرد که این کشور به همراه آلمان و فرانسه، تحریم‌هایی که قرار بود ماه آینده پایان یابد را همچنان باقی خواهد گذاشت درحالی‌که مطابق مفاد قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که حدود هشت سال پیش برای تأیید برجام صادر شد، محدودیت‌های اعمال‌شده این سازمان در خصوص فعالیت‌های مربوط به موشک‌های بالستیک ایران اکتبر ۲۰۲۳ منقضی خواهند شد. 
ایران البته در برابر این موضع ضدسازنده دست‌بسته نبود و همان زمان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد ایران مجوز فعالیت تعدادی از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را لغو کرده است. گرچه همان زمان رافائل گروسی این را هم گفته بود که این موضوع پیشبرد فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس در ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و از ایران خواسته بود تا درباره این تصمیم خود تجدیدنظر کند اما این اظهارات مدیرکل آژانس در حالی مطرح شد که تروئیکای اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) اعلام کردند که قصد دارند تحریم‌ها علیه ایران را که ماه آینده منقضی می‌شود، همچنان حفظ کنند و به سه اتهام واهی ازجمله این‌که ایران پهپادهایی را برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه ارسال می‌کند و این احتمال که تهران ممکن است موشک‌های بالستیک در اختیار مسکو قرار دهد، چنین بیانیه ضدایرانی‌ای ارائه کردند. اما حالا روز گذشته موضوع اخراج بازرسان آژانس به حیاط کشیده شد و محمد اسلامی،  رئیس سازمان انرژی اتمی اخراج سه نفر از آنها را تایید کرد. 

رفتار سیاسی تند عامل اخراج بازرسان

درحالی‌که آژانس ۱۲۷بازرس تأییدشده در ایران دارد اما سه نفر از آنها که از سه کشور اروپایی بودند به‌دلیل رفتار سیاسی تند، از ایران اخراج شدند. روز گذشته محمد اسلامی، جزئیات بیشتری از این موضوع را رسانه‌ای کرد و گفت: بازرسان آن کشورهایی را که رفتار سیاسی تند دارند، از لیست حذف کردیم، البته این ۴ ــ ۳نفر در مقابل ۱۲۷بازرس رسمی عددی نیست. رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: جوسازی در این مورد ناشی از رفتار سیاسی و عملیات روانی این کشورهاست که مرتب می‌گویند ایران مفاد برجام را یکطرفه انجام دهد و آنها کاری نکنند. اسلامی همچنین گفت: ما مسیر خودمان را طی کرده و طبق ضابطه آژانس کار می‌کنیم و آژانس بر همه فعالیت‌های ما نظارت دارد. هیچ فعالیتی که دور از دسترس و اطلاع آژانس باشد در جمهوری اسلامی نداریم و قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها بر ما حاکم است. از زمانی که تحریم‌ها را لغو کنند طبیعی است که ما نیز همه مفاد برجام را اجرا خواهیم کرد.

لغو تحریم ۱۸اکتبر متن  برجام است 

همچنین رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سؤال خبرنگار جام‌جم درباره رفع تحریم‌های تسلیحاتی در ۱۸ اکتبر علی‌رغم فاز منفی تروئیکا گفت: این صراحت متن برجام است. آنان به‌طورطبیعی باید بپذیرند که آن تحریم‌ها نباید تداوم داشته باشد.  اسلامی در ادامه بیان کرد: سال آینده پنجاهمین سال تأسیس سازمان و سال برگزاری سی‌امین کنفرانس هسته‌ای است. اسفندماه گذشته در سفری که آقای گروسی داشت به وی اعلام کردیم که از سال آینده می‌خواهیم این کنفرانس را با مشارکت آژانس بین‌المللی کنیم و وی نیز صراحتا اعلام کرد همکاری خواهند کرد. این کنفرانس را سال آینده به‌عنوان اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در اصفهان به‌مدت سه‌روز برگزار خواهیم کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی عنوان کرد: همه خواسته آنها اجرای مطابق مفاد برجام به‌صورت یکطرفه و خلاف برجام است. در برجام موارد ادعایی و اتهامی تحت عنوانPMD  بسته شده است. برجام یک معامله است که طرفین در آن تعهداتی دارند. یکی از خروجی‌ها بسته‌شدن PMD و برداشتن تحریم‌ها بوده که البتهPMD بسته شده است. این‌که اکنون بار دیگر از داخل برجام برخی موارد و اطلاعات را استخراج کرده و به جمهوری اسلامی ایران فشار بیاورند، همان جریان سیاسی فشار برای ایجاد مزاحمت و امتیازگرفتن و کاری غیرقانونی و ظالمانه است.

تایم‌لاین رفت و برگشت‌های ایران و غرب 

سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان بعد از اقدامات متقابل هسته‌ای قانونی ایران که در واکنش به بدعهدی طرف‌های اروپایی برجام و آمریکا در عمل به وعده‌های‌شان صورت گرفته است، جمهوری اسلامی ایران را به نقض برجام متهم کردند. اقدامات متقابل هسته‌ای ایران درحقیقت در راستای بندهای۲۶و۳۶ برجام بوده است که به طرف‌های این توافق هسته‌ای اجازه می‌دهد در صورت بدعهدی طرف‌های مخالف، از تعهدات خود عقب‌نشینی کنند. تمام این مناقشات درحالی‌است که ایران بعد از برداشتن پنج گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده و تحقیق و توسعه) مواجه نیست لذا اقدامات ایران ذیل بندهایی از برجام انجام شده‌اند که به تهران حق می‌دهد در صورت عدم پایبندی طرف‌های دیگر به تعهدات و وعده‌هایش اجرای تعهدات خودش را کاهش دهد. تهران با وجود این بارها تأکید کرده است که گام‌های جبرانی این کشور برگشت‌پذیرند و در صورت عمل‌کردن آمریکا به تعهداتش، آنها را به عقب خواهد برگرداند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال‌های گذشته برخی از ادعاهای مطرح‌شده از سوی رژیم‌صهیونیستی درباره برنامه هسته‌ای ایران را مورد توجه قرار داده و تکرار کرده است. تهران این ادعاها را ساختگی دانسته و آنها را رد کرده است. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر مخالفت خود با اشاعه جنگ، تمامی اتهام‌زنی‌های کشورهای غربی درخصوص مشارکت در جنگ اوکراین از طریق ارسال پهپاد به روسیه را رد کرده است.