غافلگیر نشوید! ال‌نینو در راه است

بارش‌ها جسته گریخته آغاز شده‌است و از آنجا که رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور گفته « انتظار می‌رود بارش تجمعی مناطق مختلف کشور در پاییز و نیمه اول زمستان امسال، به‌خصوص در نیمه‌غربی به مقدار نرمال و بیشتر از نرمال برسد.» حالا استان‌های غربی باید خود را برای فعال شدن پدیده ال‌نینو آماده کنند تا بار دیگر مسئولان از باران‌های یکباره غافلگیر نشوند.
ال‌نینو پدیده‌ای است که هر چند سال یک‌بار باعث ایجاد نابهنجاری‌های بزرگی در آب و هوای سراسر کره‌زمین می‌شود و امسال طبق پیش‌بینی‌ها قرار است پاییز و زمستان پربارشی را برای ایران رقم بزند.به گفته دانشمندان هواشناسی، نابهنجاری‌های فشار و دمای اقیانوسی نقش مهمی در گردش‌های جوی و آب و هوا در مقیاس‌های کوچک و بزرگ ایفا می‌کند که می‌تواند تحت عنوان ال‌نینو و لانینا به ویژه در فصول سرد به صورت سامانه‌های جوی پرفشار نمایان شوند.
     
در انتظار روزهای پربارش و مرطوب
سال ۱۳۹۴ بود که نام ال‌نینو برای نخستین بار در اخبار ایران جای گرفت و مردم با روزهای پربارشی مواجه شدند که نتیجه فعال شدن این پدیده بود. حالا بعد از هشت سال، یک‌بار دیگر اعلام شده ایران تحت تاثیر ال‌نینو قرار می‌گیرد. از همان ماه‌های اول امسال و هنگامی‌که بارش‌های شدید و سیل‌آسای گاه و بیگاه استان‌های مختلف را تحت تاثیر خود قرار می‌داد، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به حرکت جریان لانینا به سوی ال‌نینو اعلام کرد از جمله تاثیرات این جریان آغاز پاییز بهنگام و بارش‌های مناسب و البته تابستانی گرم‌تر از سال گذشته است. بعد از این حرف‌ها در تابستان هم چند باری باران بارید و حتی در مناطق خشک ایران موجب بروز سیل شد. ولی با به پایان رسیدن روزهای گرم سال، پاییزی که منتظرش بودیم از راه رسید و با توجه به اتفاقات آب و هوایی در دیگر نقاط دنیا، باید گفت ال‌نینو در ایران هم فعالیت خود را آغاز کرده و روزهای پر بارش و مرطوبی در راه است.
     
کاهش برق و افزایش باران
حالا و به گفته کارشناسان سازمان هواشناسی این رخداد بزرگ اقلیمی و آب‌وهوایی راه ایران را در پیش گرفته، آبان‌ماه از طرف اقیانوس آرام وارد ایران می‌شود و استان‌ها باید از الان در آماده‌باش باشند. آن‌طور که مدیرکل هواشناسی لرستان عنوان کرده: «ورود ال نینو و فعالیت‌هایش برای آسمان لرستان پیش‌بینی شده و حتما ماه‌های پاییز و زمستان باید منتظر اتفاقات زیادی در این منطقه باشیم.»
بهروز مرادپور با توضیح این‌که ال‌نینو و لانینو، دو پدیده‌ای اقلیمی هستند که در نواحی استوایی اقیانوس آرام رخ می‌دهد و ۲۰هزار کیلومتر با ما فاصله دارد، ادامه می‌دهد: «گرم‌شدن دوره‌ای آب‌های استوایی اقیانوس آرام را ال‌نینو می‌نامند و آثار مستقیم این پدیده در کشورهای فیلیپین، استرالیا، اندونزی، چین، روسیه و آفریقای جنوبی مشاهده می‌شود. وقتی دما در نقاط استوایی اقیانوس آرام افزایش می‌یابد ال‌نینو و زمانی که دمای سطح آب کاهش می‌یابد نیز پدیده دیگری به نام لانینا رخ می‌دهد.»به گفته این مسئول، وقتی لانینا رخ می‌دهد، بارش‌ها در ایران به حد نرمال یا پایین‌تر از نرمال می‌رسد اما امسال وارد فاز ال‌نینو می‌شویم؛ بنابراین انتظار داریم بارش‌ها در کشور و لرستان نرمال یا بیشتر از حد نرمال باشد.چندی پیش رئیس سازمان هواشناسی کشور هم با تایید فعالیت پدیده ال‌نینو در ایران اعلام کرده‌بود بارندگی‌های پاییز امسال زودتر از سال‌های گذشته شروع می‌شود و علاوه بر این‌که تقریبا تمام نقاط ایران از نزولات آسمانی بهره‌مند خواهندشد، بارش‌ها در غرب کشور فرانرمال خواهدبود.

لرستان در آماده‌باش
بر اساس آخرین داده‌ها، نابهنجاری ال‌نینو در حال رشد بوده و وقوع یک رویداد متوسط تا قوی مورد انتظار است که تأثیرات گسترده‌ آب و هوایی در ماه‌های آینده در مناطق مختلف جهان و ایران خواهدداشت. کارشناسان هواشناسی در ایران هم با استناد به نتایج بررسی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که به جز در جنوب و جنوب‌شرق کشور در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس، خراسان‌جنوبی و یزد که شرایط بارشی نرمال و اندکی بالاتر از نرمال خواهند داشت، دیگر بخش‌های کشور با افزایش بارش و شرایط فوق‌نرمال مواجه هستند.وقوع چنین شرایط فوق‌نرمال در فاز ال‌نینو، خبر از وقوع بارش‌های سنگین و سیل‌آسا دارد و در صورت تحقق پیش‌بینی‌های فصلی، انتظار می‌رود بخش عمده کشور بارش‌های شدید و رودخانه‌های سیلابی را تجربه کنند.بارش‌های شمال کشور طی هفته‌های اخیر و سیلاب‌های ویرانگری که آستارا و روستاهای اطراف را در برگرفت، بخشی از فعالیت ال‌نینو است که هشداری برای دیگر نقاط است.مدیرکل هواشناسی لرستان، با بیان این‌که در ماه‌های باقیمانده سال به‌ دلیل افزایش دمایی که در نیمه مهر و آبان‌ داریم به احتمال زیاد برف کمتری خواهیم‌داشت و بیشتر بارش‌ها به شکل مایع خواهدبود، می‌گوید: «همین بارش‌ها و نامناسب بودن زیرساخت‌ها ممکن است باعث سیلابی شدن مسیل‌ها و آب‌گرفتگی معابر شود.»به گفته مرادپور، انتظار می‌رود مجموعه مدیریت بحران استان تدابیر لازم برای پیشگیری از خسارات احتمالی را مدنظر قرار دهند.البته استاندار لرستان نیز چند روز قبل در جلسه ستاد پیشگیری از حوادث و مدیریت بحران لرستان، گفته‌بود: «طبق گزارش‌ها دستگاه‌های ذی‌ربط احتمال بارش نزولات آسمانی از نیمه دوم پاییز جاری در حد بالاتر از نرمال بسیار زیاد است و مسئولان دستگاه‌ها باید آمادگی لازم را داشته‌باشند.»فرهاد زیویار با تاکید براین‌که برای آمادگی کامل مقابله با بحران‌های احتمالی دستگاه‌ها باید با هم هماهنگ باشند، ادامه داد: «باتوجه ‌به وضعیت جغرافیایی لرستان ممکن است بحران فقط در بخش‌هایی از استان رخ دهد که در این صورت باید تمامی امکانات در آن بخش‌ها مستقر شوند.»