ضمن آنکه گوترش زمانی این ماده را فعال کرده که ۱۳۰نفر از نیروهای وابسته به سازمان ملل متحد در غزه جان باختهاند. طی دو ماه سپری شده از نبرد، محافل حقوقی مستقل بینالمللی از دبیرکل سازمان ملل خواسته بودند تا از اختیارات خود در این خصوص استفاده کند، اما با پاسخی صریح از سوی وی مواجه نشده بودند.
اقدام اخیر گوترش، ازیکسو مثبت است، زیرا تاکنون سابقه نداشته یک دبیرکل سازمان ملل متحد در مواجهه با جنایات مسلم رژیم اشغالگر قدس، ماده ۹۹ منشور سازمان ملل را فعال سازد. با این حال، اگر این فعالسازی به توقف جنایات رژیم اشغالگر قدس در نوار غزه منجر نشود، قطعا ناکافی و نمادین خواهد بود و ارزشی به لحاظ حقوقی و میدانی نخواهد داشت. این اقدام نادر از سوی دبیرکل در حالی صورت میگیرد که شورای امنیت هنوز هیچ قطعنامهای مبنی بر آتشبس بین حماس و رژیم صهیونیستی را تصویب نکرده است. شورای امنیت سازمان ملل با ۱۵عضوی که دارد، قدرتمندترین نهاد سازمان ملل محسوب میشود که وظیفه حفظ صلح و امنیت بینالمللی را بهعهده دارد. با این حال شورای امنیت بهواسطه حضور سه بازیگر تروریست و بحرانساز در نظام بینالملل یعنی آمریکا، فرانسه و انگلیس (سه عضو دائمی غربی شورای امنیت سازمان ملل متحد) خود تبدیل به عامل تولید و تصاعد بحرانهای امنیتی و جمعی در جهان شدهاست.
محتوای نامه گوترش
گوترش در جریان نامهای به رئیس دورهای شورای امنیت سازمان ملل متحد، با استناد به مسئولیت مذکور گفت که معتقد است اقدامات رژیمصهیونیستی میتواند تهدیدات موجود برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی را تشدید کند. گوترش از تاریخ ۱۸اکتبر خواستار برقراری آتشبی فوری در غزه شده و وضعیت غزه را همراه با «رنج وحشتناک انسانی و آسیبهای گسترده در سراسر سرزمینهای اشغالی» توصیف کردهاست. وی در حساب ایکس (توییتر) نوشت: «با در نظر گرفتن خطر از کار افتادن سیستمهای امدادرسانی انساندوستانه در غزه، من از شورای امنیت میخواهم که مانع از وقوع یک فاجعه انسانی شود و درخواست میکنم یک آتشبس انساندوستانه فوری را اعلام کند.»
نماینده امارات در شورای امنیت در پاسخ به نامه گوترش گفته است که پیشنویس قطعنامه جدیدی را به شورا ارائه کرده و خواستار تصویب فوری قطعنامه آتشبس دوستانه شدهاست. این در حالی است که امارات، از متحدان تلآویو در جنگ غزه محسوب میشود. اگر شورای امنیت تصمیم بگیرد که به توصیه گوترش عمل کند و قطعنامه آتشبس دوستانه را تصویب کند، برای اطمینان از اجرای قطعنامه مذکور اختیارات بیشتری خواهد داشت که قدرت اعمال تحریمها یا اجازه استقرار یک نیروی بینالمللی از این موارد است.
سایه وتوی غربیها
با این حال پنج عضو دائم شورای امنیت یعنی چین، آمریکا، روسیه، انگلیس و فرانسه حتی با وجود فعالسازی ماده ۹۹ میتوانند قطعنامه مذکور را وتو کنند. این اولین باری است که گوترش از زمان آغاز مسئولیتش در سازمان ملل از سال ۲۰۱۷ به ماده ۹۹ سازمان ملل استناد میکند. وی در توضیح اقدام خود گفته که وخامت شدید اوضاع امنیتی در غزه و عدم اقدام شورای امنیت، او را وادار به این اقدام کردهاست. گوترش دراین رابطه هشدار داده است که وضعیت در غزه بهسرعت بدتر شده و به سمت یک فاجعه با پیامدهای بالقوه غیرقابل بازگشت برای فلسطینیها و برای صلح و امنیت در منطقه همراه است. به گفته وی باید به هر قیمتی که شده از بدتر شدن وضعیت فعلی جلوگیری کرد.
خشم تل آویو از نامه بیسابقه گوترش به شورای امنیت
نامه دبیرکل سازمان ملل براساس ماده ۹۹ منشور این سازمان به شورای امنیت برای اقدام فوری برای بحران غزه، بار دیگر خشم وزیر خارجه رژیم صهیونیستی را برانگیخت. «دبیرکلی گوترش تهدیدی برای صلح جهانی است». این را الی کوهن، وزیر خارجه رژیمصهیونیستی گفت که بهشدت از نامه بیسابقه دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت درخصوص توقف جنگ در غزه، عصبانی است.
وی طی پستی درشبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دبیرکلی گوترش تهدیدی برای صلح جهانی است. درخواست او برای فعال کردن ماده۹۹ [منشور سازمان ملل متحد]و درخواست برای آتشبس درغزه، حمایت از سازمان تروریستی حماس و... است.»
وزیر خارجه کابینه نتانیاهو، همچنین طی پست دیگری در شبکه ایکس از اخراج نماینده سازمان ملل در فلسطین اشغالی خبر داد و نوشت: «ما دیگر در مقابل تعصب سازمان ملل ساکت نخواهیم نشست و تصمیم گرفتیم ویزای اقامت لین هستینگز، هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل در اسرائیل را لغو کنیم.» این نخستینبار نیست که گوترش از سوی رژیم صهیونیستی و شخص کوهن مورد حمله قرار میگیرد. وزیر خارجه کابینه نتانیاهو در ماه اکتبر گذشته نیز وی را فاقد صلاحیت برای رهبری سازمان بینالمللی توصیف کرده و از او خواسته بود که استعفا کند. کوهن حتی دیدار با گوترش در حاشیه نشست شورای امنیت را لغو کرد، زیرا وی نقض آشکار حقوق بشر و قوانین بینالملل در غزه را محکوم کرده و خواستار آتشبس فوری در این منطقه شده بود.
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد