دارو زباله نیست!

بعضی وقتها ممکن است دوره بیماری طولانیتر شود ومابه جای یک پزشک به چند پزشک مراجعه کنیم. اینجاست که هرکدام از این پزشکان کیسهای دارو برایمان تجویزمیکنند وماهم معمولا به شکل انتخابی برخی ازاین داروها رامصرف میکنیم وبخش دیگری ازآنها هم باقی میماند.تازه اگر زودترهم خوب شویم،طبیعتا کاری به تکمیل دوره درمان نداریم وادامه درمان را رها میکنیم.اینگونه میشودکه دریخچال، کابینت یا گوشهوکنار کمدهرکدام ازما، کلی قرص، شربت،مسکن وآمپول پیدا میشود که گاهی وقتها برای خوددرمانی سراغشان میرویم و گاهی وقتها هم تاریخ انقضایشان میگذرد و باید آنها را کنار گذاشت. انبوه داروهایی که روی دستمان مانده!اغلبمادرخانههایمان یک پاکت پرازداروهای بلااستفادهداریم.داروهایی مانند انواع مسکن،قرصهای سرماخوردگی، آنتیبیوتیکها و حتی ویتامینها که برای روز مبادا درخانههایمان ذخیره کردهایم اما اگر به تاریخمصرفشان دقت کنیم، متوجه خواهیم شد تاریخ انقضای بسیاری از آنها گذشتهاست! برخی از این داروها هم هنوز تاریخ مصرف دارند اما چون معلوم نیست شرایط نگهداری آنها در خانه ما با شرایط استاندارد نگهداری از این داروها منطبق باشد، خیلی وقتها باید کنار گذاشته شوند؛ اما سؤال جدی در مواجهه با انبار داروخانههای خانگی این است که با این همه دارو باید چه کار کرد؟پویشهایی برای جمعآوری داروهرازچندگاه شاهد برپایی پویشهایی برای جمعآوری داروهای مازاد در منازل هستیم.سال گذشته هم دومین دوره پویش «دارو زباله نیست» با شعار «داروهای اضافی؛ تهدیدی برای محیط زیست» و با هدف حفظ سلامت شهروندان و جلوگیری از آسیب به طبیعت و محیط زیست و امحای اصولی داروها بهمنظور جمعآوری ودفع صحیح پسماند داروهای تاریخگذشته و بلااستفاده منازل انجام شد.براین اساس شهروندان باید داروهای تاریخگذشته وبلااستفاده منازل خودرا به داروخانههای منتخب اعلامی ومرکزمذکور تحویل میدادند تا در نهایت توسط شرکتهای امحاکننده با استفاده از روشهای استاندارد وعلمی امحا شوند و از این طریق محیط زیست و انسانها از آسیب پسماندهای دارویی در امان باشند.دارو؛ زبالهای خاص شاید برایتان جالب باشد این را بدانید که دارو جزو زبالههای خطرناک محسوب میشود و نباید داروهای مازاد در خانه یا تاریخ انقضا گذشته را در کنار سایر زبالهها به سطل آشغالریخت.داروها جزو زبالههای خاص محسوب میشوند و برای امحای آنها دستورالعملهای ویژهای وجود دارد که بهمنظور آسیبنزدن این مواد به محیط زیست و آلودهنکردن آب و خاک، باید دستورالعملها رعایت شود. اغلب ما اطلاعات کافی در اینباره نداریم و خیلی وقتها هنگامی که میخواهیم قفسههای خانه و آشپزخانه را مرتب کنیم و چیزهای اضافه را دور بریزیم، داروهای انباشتهشده در خانه را هم در کنار سایر زبالهها راهی سطل آشغال میکنیم.خطرات داروهای تاریخگذشته وجود داروهای مصرفنشده و تاریخگذشته در منزل، ازیک سو بروز مسمومیت دارویی را در اعضای خانواده، خصوصا کودکان و افراد سالمند افزایش میدهد وازسوی دیگردورریختن این داروها ازطریق فاضلاب وروشهای غیرایمن، به بروزآلودگیهای زیستمحیطی و منابع آبهای زیرزمینی و بروزخطربرای جانوران منجرخواهد شد.داروها حاوی مواد شیمیایی هستند که در برخی مواقع ممکن است به مواد سمی تبدیل شوند وازطرفی هم ورودبرخی داروهامانندآنتیبیوتیکها به محیط زیست،باعث بروز مقاومت میکروبی میشود.تفکیک داروها اما برای اینکه بخواهید داروهای مازادتان را به مراکز جمعآوری دارو مانند هلال احمر یا برخی داروخانهها تحویل دهید، لازم است ابتدا داروهایی را که دارای بطری شیشهای هستند، از سایر داروها جدا کنید. در مرحله بعد، داروها را درون کیسههای پلاستیکی قرار داده و در آنها را ببندید. سپس داروهای غیرقابل استفاده خود را به داروخانههای منتخبی که از سوی معاونتهای غذا و داروی دانشگاههای علوم پزشکی اعلام شده، تحویل دهید. باید توجه کرد دارویی که از داروخانه و نظارت داروساز خارج میشود، دیگر قابل برگرداندن به داروخانه نیست؛ بنابراین هیچ داروی خریداریشدهای، قابل برگشت به داروخانه یا هیچ مرکز دیگری نیست، مگر بهمنظور امحای آن.خطر دور ریختن دارو از آنجا که سیستم از بین بردن زباله در کشور، سیستم دفن زباله است، وقتی دارو داخل زباله معمولی قرار میگیرد، طبیعتا با بارش باران و عبور آبهای زیرزمینی، در سطح زمین حرکت میکند و مجددا از طریق گیاهان و آب به چرخه حیات بازمیگردد.به همین خاطرهم باید دارو را به مکانهای خاصی که از سوی وزارت بهداشت اعلام میشود تحویل داد تا آنها با روشهای صحیح امحای دارو، مانع از آلودگیهای زیستمحیطی و چالشهای اینچنینیشوند.