VAR هست اما کم!

داستان ورود کمک داور ویدئویی به لیگ برتر در سال‌های گذشته اینطور بود که هم فدراسیون و هم وزارت ورزش با قاطعیت از ورود آن به فوتبال گفتند اما اجرای این پروژه کاملا کند بود. سرانجام بعد از برملا شدن فساد اخیر در فوتبال، کیومرث هاشمی، وزیر ورزش با ابراز نگرانی از اشتباهات داوری، به شرکت تجهیز و توسعه دستور اکید داد تا بودجه‌ای ۱۱۰میلیاردی برای ورود کمک داور ویدئویی در اختیار فدراسیون فوتبال قرار دهد. این بودجه در دوران ریاست جمهوری شهید آیت‌ا... رئیسی تصویب شد. 
 
کدام ورزشگاه‌ها میزبان VAR هستند
اگر تصور می‌کنید قراراست تمام بازی‌های فصل جدید لیگ برتر باکمک داورویدئویی برگزارشود،اشتباه می‌کنید.هنوز زیرساخت‌ها برای VAR در بعضی ورزشگاه‌ها مهیا نیست. احتمالا ایران با الگوی کشورهای اروپایی از جمله هلند پیش می‌رود. به طور مثال این کشور ابتدا ۳۰ بازی لیگ خود را زیر نظر کمک داور ویدئویی برگزار کرد. فدراسیون فوتبال علاقه‌مند است تمام بازی‌ها با VAR باشد اما این تکنولوژی امکاناتی می‌خواهد که هنوز به طور کامل مهیا نیست. اگر هم بعضی ورزشگاه‌ها زیر ساخت لازم را دارند فقط و فقط به دلیل فشار کنفدراسیون فوتبال آسیا و برگزاری بازی‌های ملی و لیگ قهرمانان است. به طور مثال ورزشگاه آزادی به طور قطع فصل آینده کمک داور ویدئویی دارد. یعنی نیمی از بازی‌های استقلال و پرسپولیس با این فناوری برگزار می‌شود. استادیوم آزادی سال گذشته وقتی مجهز به VAR شد که AFC اعلام کرد رقابت‌های لیگ قهرمانان فقط با کمک داور ویدئویی برگزار خواهد شد. این اتفاق در اصفهان هم رخ داد. به دلیل فشار کنفدراسیون، تجهیزات لازم به این ورزشگاه منتقل و زیر ساخت‌های لازم مهیا شد.بنابراین نیمی از بازی‌های فصل جدید سپاهان هم قطعا با کمک داور ویدئویی برگزار می‌شود. در تبریز هم وضعیت خوب است. با توجه به این‌که مس رفسنجان نتوانسته مجوز حرفه‌ای کسب کند، از همین حالا سپاهان مجوز حضور در لیگ نخبگان را به دست آورده است. تراکتور هم به عنوان تیم چهارم لیگ برتر، به لیگ دو قهرمانان آسیا می‌رود. این یعنی تبریزی‌ها باید ورزشگاه یادگار امام(ره) را به کمک داور ویدئویی مجهز کنند. مذاکرات و مکاتبات اولیه صورت گرفته و به طور قطع این فناوری به تبریز هم می‌رسد. بنابراین تمام بازی‌های خانگی تراکتور در فصل جدید هم با این سیستم خواهد بود.دو ورزشگاه فولاد آره‌نای اهواز و شهید سلیمانی سیرجان که میزبان بازی‌های فولاد و گل‌گهر هستند نیز پتانسیل برگزاری بازی‌های لیگ برتر با کمک داور ویدئویی را دارند. در مقابل ورزشگاه خانگی تیم‌هایی چون ذوب‌آهن، ملوان، آلومینیوم اراک، شمس‌آذر قزوین، نساجی، هوادار، استقلال خوزستان، چادرملو اردکان و خبیر خرم‌آباد برای فصل جدید بستر لازم را برای تجهیز به این تکنولوژی ندارند و بازی‌ها به روال فصل‌های گذشته در آنها برگزار خواهد شد. بنابراین میزان بازی‌هایی که در فصل جدید بدون VAR برگزار می‌شود به مراتب بیشتر از بازی‌هایی‌ است که با کمک داور ویدئویی خواهد بود. 
 
لازمه‌های دیگر VAR
ورود تکنولوژی VAR به تنهایی کافی نیست. خیلی از کشورها پول خرید این سیستم را دارند ولی مولفه‌های دیگری هم باید در اختیار داشته باشند. ایران در بخش تکنولوژی ضعف دارد. یعنی اکثربازی‌های لیگ برتر با حداقل دوربین‌ برگزارمی‌شود و بنابراین صحنه‌های مهم از دست می‌رود. 
یکی ازلازمه‌های VAR دوربین سوپر اسلو(SUPER SLOW)است که ایران فقط دو نمونه ازآن را در اختیار دارد. دوربین‌‌های دیگر هم باید کیفیت بالایی داشته باشند.
دومین موضوع مهم، نیروی VAR است که باید از فیفا مدرک رسمی بگیرند. مدرک گرفتن نیز به سادگی نیست و باید پروسه‌ای طی شود. در بازی‌هایی که VAR در آن به کار گرفته شد، معمولا فدراسیون از خارج از ایران متخصص می‌آورد. در حال حاضر در ایران فقط دو سه نفر چنین تخصصی دارند وبرای تکمیل کادر باید نیروهای بیشتری را به دوره‌های آموزشی فرستاد.
سومین مورد نیز آموزش داوران است.اکثر داوران ایران دوره‌های لازم رانرفته‌اند وبایددر این زمینه هم آموزش‌های لازم را ببینند.
سه موضوع تکنولوژی،متخصصان VAR و آموزش داوران بایدهمزمان پیش برود تا بتوان درفصل جدید به صورت گسترده‌ از این تکنولوژی استفاده کرد. به گفته بعضی مسئولان فدراسیون فوتبال بهترین اتفاق در فصل جدید برگزاری ۵۰ درصد مسابقات لیگ با این تکنولوژی است. 

VAR سیار!
البته چاره دیگرهنگام برگزاری بازی‌های حساس آنجا که ورزشگاه میزبان بستر مناسب ندارد؛ خرید سیستم سیار است، مثل سیستم سیار تلویزیون. فدراسیون فوتبال قصد دارد حداقل دو دستگاه واحد سیار VAR خریداری کند تا برای بعضی از بازی‌های حساس به کار گرفته شود. البته دوربین‌های باکیفیت هم باید در ورزشگاه باشد تا بتوان بازی‌ها را زیر نظر کمک داور ویدئویی برگزار کرد.