راهکارهای کیفی‌سازی مدارس دولتی

بااین‌حال مهدی نویدادهم، عضو شورای عالی آموزش‌وپرورش در گفت‌وگویش با جام‌جم می‌گوید که انتخاب، آموزش و تربیت و نگهداشت معلمان ازجمله عواملی است که می‌تواند به کیفیت مدارس دولتی کمک کند.اما حالا باید ببینیم که سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش که تقریبا ۱۳سال پیش به تصویب رسیده است، دردی از نظام آموزشی کشور دوا می‌کند یا نه؟ مسأله‌ای که به‌دنبال‌آن موضوع گفت‌وگوی تفصیلی ما را با  نوید  ادهم  فراهم کرد.

آقای نویدادهم، چندی پیش نفرات برتر کنکور اعلام شدند و در این میان شاهد حضور بیشتر دانش‌آموزان مدارس غیردولتی در بین افراد برتر بودیم. آیا فراهم‌کردن شرایط بهتر برای دانش‌آموزان مدارس دولتی، تغییری در نتایج کنکور حاصل می‌کند یا نه؟
اکثریت قریب‌به‌اتفاق دانش‌آموزان کشور در مدارس دولتی تحصیل می‌کنند. اگر زمینه ارتقای کیفیت مدارس دولتی بیشتر فراهم شود، قطعا کشور از نیروهای توانمندتری برخوردار خواهد بود. گاهی در خصوص این موضوع یک خطایی رخ می‌دهد که تصور می‌شود همه مدارس دولتی ضعیف‌ترند یا همه مدارس غیردولتی از همه مدارس دولتی قوی‌ترند؛ اما واقعا این‌گونه نیست، چراکه ما مدارس دولتی بسیار قوی، توانمند و دارای کیفیت آموزشی بالایی هم داریم. از آن طرف تعداد قابل‌توجهی مدارس غیردولتی ضعیف داریم، اما چون ۹۰هزار مدرسه دولتی داریم که در شهرها و روستاهای مختلف  پراکنده‌اند، این مسأله باعث می‌شود که میانگین کیفیت پایین این مدارس نیز به‌طورکلی مورد توجه قرار گیرد.
 
با عنایت به صحبت‌های شما، پس چه راهکاری برای ارتقای کیفیت آموزش در مدارس دولتی راهگشاست؟
برای ارتقای کیفیت مدارس دولتی باید به راهکارهای متعددی اندیشید و نمی‌توان تک‌عاملی بود. یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌ها و راهکار برای آن، خود معلمان هستند که باید روی این قشر سرمایه‌گذاری کرد. انتخاب، آموزش و تربیت و نگهداشت آنان ازجمله عواملی است که می‌توان به آن امیدوار بود تا مدارس دولتی از کیفیت لازم و مورد انتظار برخوردار باشند.
 
به نقش معلمان در این خصوص اشاره کردید. این امر چگونه محقق می‌شود؟
ما در سنوات قبل شاهد این بودیم که برخی افراد به‌عنوان معلم واردآموزش وپرورش می‌شدندکه شرایط لازم رابر اساس استانداردها و مصوبات شورای عالی این سازمان نداشتند. حضور این تعداد یعنی ایجاد خلل و ضعف در فرآیند تعلیم و تربیت. کسانی که از نظر استعداد، مهارت، توانمندی، رشته تحصیلی و سن ویژگی لازم را نداشتند و صرفا به سبب این‌که معلم قراردادی یا معلم نهضت بودند، با تصویب مجلس به استخدام درآمدند، که این تصمیم آسیب‌های جدی به بدنه آموزش‌وپرورش وارد کرد.
 
با توجه به نقش معلمان، چه استانداردهایی را باید برای حضور آنها در مدارس دولتی رعایت کنیم؟
یکی از موارد، آموزش به معلمان است. طبق قوانین و مقررات و پس از تاسیس دانشگاه فرهنگیان، هرکسی خواهان ورود به آموزش‌وپرورش است باید از مجرای این دانشگاه عبور کند. متاسفانه شاهد این موضوع بودیم که عده‌ای این مسیر را طی نکردند. بحث بعدی هم نگهداشت معلم است. اگراین قشرمنزلت اجتماعی و معیشت‌شان تامین شود وحقوق مناسب داشته باشند و ازسوی دیگر بتوانند انرژی خود راصرف کلاس درس ومدرسه کنند، می‌توان انتظاریک مدرسه با کیفیت خوب داشت، اما اگر مشکلات معیشتی آنها حل نشود نمی‌توان به این امر امیدوار بود. 
 
آیا ورود مجلس به‌عنوان یک مطالبه در این موضوع خاص، می‌تواند موثر باشد؟
اگر کیفیت پایین مدارس دولتی را به‌عنوان یک مطالبه بپذیریم، مجلس می‌تواند برای حل آن مشارکت داشته باشد و چاره‌اندیشی کند. به‌عنوان‌مثال مجلس می‌تواند با تامین منابع، امکانی فراهم کند تا همه مدارس دولتی دارای کتابخانه باشند و کادر مدرسه نیز با این فضا مأنوس شوند و از آن‌طرف‌ هم دانش‌آموزان را به کتابخوانی دعوت کنند و این را در دستورکار قرار دهند. همه هنرستان‌ها و مدارس ما باید تجهیزات لازم را داشته باشند. 

کیفیت فدای کمیت
بی‌شک یکی از مهم‌‌ترین نیازهای هر کشور، حرکت به سمت اعتلای کیفیت آموزشی مدارس است که پیشرفت‌‌های چشمگیری را در افزایش اثربخشی و بهبود کارآمدی فرآیند یادگیری به‌دنبال خواهد داشت. از این رودرراستای تحقق راهکارهای سند تحول بنیادین در زمینه عدالت آموزشی- تربیتی و با عنایت به فراگیری تعداد دانش‌‌آموزان در مدارس دولتی کشور، توجه به تقویت و کیفیت‌‌بخشی به این مدارس حائز اهمیت است.  دولت چهاردهم هم بارها از ناعدالتی‌های آموزشی میان دانش‌آموزان مناطق برخوردار و نابرخوردار گلایه کرده و تامین عدالت‌ آموزشی در سراسر کشور را از اولویت‌های اصلی خود برشمرده‌است.