رفع دلتنگی با زیارت مجازی

امسال با توجه به غالب بودن پویش زندگی با آیه‌ها، به‌وضوح می‌توان دید که هرکدام از شبکه‌ها تلاش کرده‌اند نمادهایی از زندگی با این آیه‌های آسمانی را در متن برنامه خود پیاده کنند. این مسأله در برنامه افطارگاهی شبکه افق مشهودتر است کما‌این‌که نام این برنامه هم با عنوان زندگی با آیه‌ها و براساس صحبت‌های حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان است. شبکه افق در یک بازه زمانی آخر شبی نیز ارتباط دوباره‌ای با کربلای معلی برقرار می‌کند تا با برنامه تکیه، میزبان مخاطبان از بین‌الحرمین باشد. هردوی این برنامه‌ها به تهیه‌کنندگی علی‌اصغر اصغرزاده است که تلاش کرده چهره برنامه‌ بیشتر از این‌که مزین به حضور چهره‌ها شود، با نام و یاد شهدایی گره بخورد که حالا سبک زندگی آنها براساس آیات قرآنی به مخاطب ارائه می‌شود. 
     
رفع دلتنگی با یک پیام 
علی‌اصغر اصغرزاده، تهیه‌کننده برنامه افطار و شبانگاهی شبکه افق، درخصوص تولید این دو برنامه به جام‌جم می‌گوید: برنامه تکیه، برنامه مناسبتی افق است که برای دومین سال پیاپی، برای ماه مبارک رمضان تدارک دیده شده است. این برنامه به‌صورت مستقیم از کربلای معلی روی آنتن می‌رود و محوریت آن، پویش «زندگی با آیه‌ها» است. برنامه فوق با مشارکت مرکز هنری و رسانه‌ای نهضت تولید شده است. محوریت این فصل از تکیه، متمرکز بر زندگی شهدا براساس آیات قرآن کریم است. در واقع تلاش کردیم روایت زندگی شهدا را در برنامه بر‌اساس روایت‌های مهمانان بیان کنیم. 
وی درخصوص راویان برنامه هم عنوان می‌کند: دهه اول حسین کاجی، دهه دوم محمد احمدیان و دهه آخر علیرضا دلبریان راویان دفاع‌مقدس در برنامه حضور دارند تا از خاطرات شهدا و روزهای دفاع‌مقدس بگویند و از تطابق زندگی شهدا با آیات قرآن صحبت می‌کنند. در عین‌حال در برنامه یک بخش داریم که مرتبط با رفع دلتنگی مخاطبان است. چند سال است وقتی کربلا می‌رویم، این پویش را با نام دلتنگی نایب‌الزیاره اجرا می‌کنیم. بر این اساس مخاطبان می‌توانند عدد ۱ را به ۳۰۰۰۱۱۵۵ ارسال کنند تا پیام یا صدای آنها در کربلا پخش شود. درواقع با این کار،فراتر از یک لفظ، حضور مجازی آنها را در کربلا رقم می‌زنیم. این‌که صدا و دعای آنها در فضای کربلا پخش شود، کار تازه‌ای بود که در برنامه افق انجام دادیم. مجری این برنامه آقای امیدواریان است و به‌صورت مستقیم از کربلا روی آنتن می‌رود. 
     
یک پژوهش دو‌ساله 
اصغرزاده درخصوص تلاش‌های صورت گرفته برای تولید این برنامه، تصریح می‌کند: محتوای برنامه از یک دبیرخانه دوساله جمع‌آوری شده است. این قرارگاه با پیگیری مرکز هنری رسانه‌ای نهضت از جای‌جای ایران محتواهای مرتبط با شهدا و خانواده آنها را جمع‌آوری کرده و کار پژوهش و اجرای آن با راویان دفاع‌مقدس بوده است. در نهایت تکیه روایتگر این محتواها خواهد بود. عطف کار ما این است که از زندگی شهدا براساس گفته‌های قرآنی بهره بگیریم تا در زندگی استفاده کنیم. در واقع خواستیم الگوبرداری از زندگی شهدا صورت گیرد. پرداختن به زندگی شهدا به شکل موضوعی است و بخشی از روایتگری‌ها براساس خاطراتی بوده که از این شهدا ثبت شده است؛ یعنی اصلا بنا نداریم شهدای شاخص را مدنظر قرار دهیم، بلکه سراغ همه آنها می‌رویم. حتی شهدای مقاومت را هم لحاظ کردیم. این را هم باید عنوان کنم که کتابی از این پژوهش به نام «شهادت آیه‌ها» استخراج و منتشر شده که کاری از گروه فرهنگی شهید ابراهیم هادی است. 
این تهیه‌کننده همچنین عنوان می‌کند: امسال دومین سالی است که در ماه مبارک رمضان با تکیه همراه مخاطبان هستیم. اما این برنامه یک سابقه هفت ساله دارد که پیش از این، بیشتر ویژه‌برنامه‌های شهادت را پوشش می‌داده است. یکی از بخش‌های مهم برنامه ارائه بخشی از زندگی شهدا و خرده‌روایت‌های مرتبط به شکل کمیک‌موشن است. چهره‌هایی که به برنامه می‌آیند همین روایتگران هستند. در واقع قصد نداریم چهره‌ها یا سلبریتی‌های مذهبی بیاوریم. امسال چهره‌ها همین شهدا هستند که از سلوک آنها در برنامه صحبت می‌‌کنیم. تکیه ۳۰ قسمت ۶۰ دقیقه‌ای خواهد بود. از مداح و شاعران به تناسب محتوای برنامه استفاده خواهیم کرد. برنامه تکیه چند ویژگی اصلی دارد؛ یکی اتصال و زیارت نیابتی ما با مخاطبان، دیگری پرداختن به زندگی شهدا براساس آیات قرآنی و در نهایت فرهنگ قرآنی زندگی با آیه‌هاست که سه ضلع اصلی برنامه را شکل داده است. 
     
زندگی با آیه‌ها در افطار 
اصغرزاده همچنین می‌گوید: برنامه دیگر شبکه افق، برنامه افطار است که با نام زندگی با آیه‌هاست. این برنامه ۳۰ شب در ماه مبارک رمضان در خدمت حاج‌آقا پناهیان خواهد بود که هر شب ۶۰ دقیقه هنگام افطار از کربلا صحبت می‌کنند. باز هم هدف‌مان، زندگی با آیه‌هاست که آقای پناهیان مباحث اخلاقی را براساس آموزه‌های قرآن و آیات محوری نهضت ملی زندگی با آیه‌ها برای مخاطبان بیان می‌کند. سخت بود که وقت‌مان را با حاج‌آقا پناهیان هماهنگ کنیم اما به‌هر‌حال موضوع برای بسیاری از کارشناسان این حوزه مهم است و ایشان هم روی این موضوع تاکید داشتند. یک ماه با ایشان مذاکره و صحبت داشتیم تا بتوانیم به جمع‌بندی این حوزه برسیم. تیم برنامه بحث پرداختن به زندگی شهدا براساس آیات را مطرح کرد و ایشان هم استقبال کردند؛ چون معمولا مباحث اخلاقی براساس کتب زیارتی یا ادعیه انجام می‌شود اما این‌که مباحث اخلاقی بر‌مبنای متن قرآن مطرح شود، قدری مهجور واقع شده بود. آقای پناهیان هم علاقه به این فضا داشتند و استقبال کردند که مباحث اخلاقی را بر اساس آیات قرآنی و زندگی با آیه‌ها مطرح کنیم. در نهایت بعد از ۴۰ -۳۰ جلسه بالای ۱۲ نفره، به این نتیجه رسیدیم که هر شب آیات مختلف زندگی با آیه‌ها را هنگام افطار با ایشان داشته باشیم. 

نگاهی به افطار یک سال قبل 
نگاهی به برنامه شبکه افق در سال گذشته نشان می‌دهد که این شبکه تلاش کرده در سال‌های متوالی تنوع در تولید برنامه را محور کار خود قرار دهد. شبکه افق در سال گذشته، ویژه‌برنامه همسفره را روی آنتن برد که محور آن سفره‌داری و احسان در ماه مبارک رمضان بود. این برنامه سوژه‌های مردمی که سفره‌‌دار بودند را از کف جامعه به برنامه دعوت می‌کرد. همسفره سال قبل در یکی از آیتم‌های خود به میان مردم می‌رفت تا با آنها گفت‌وگو کند. در بخش دیگری هم سراغ مساجد تهران می‌رفت تا روایتگر تدارک سفره افطار باشد. سوژه‌های این برنامه در قالب سفره‌داران انتخاب شده بود تا بتواند فرهنگ‌ساز این سنت حسنه باشد. این برنامه به تهیه‌کنندگی میثم ریاحی و اجرای محمدمحسن آزادی در ایام ماه مبارک رمضان سال قبل، هنگام افطار روی آنتن می‌رفت. در سال‌جاری اما ویژه‌های شبکه افق به دو بخش افطار و شبانگاهی تقسیم شده تا در بخش اول روایتگر زندگی شهدا براساس آیات قرآنی باشد و در بخش دیگر تکیه را با حال و هوای معنوی پخش کند. این نکته را هم باید عنوان کرد که برنامه تکیه سابقه چند ساله در پخش تلویزیونی دارد. این برنامه پیش از این با حال و هوای مناسبتی و محرمی روی آنتن رفته بود تا در بخش‌های متنوعی، فضای یک تکیه و روضه خانگی را برای مخاطبان تداعی کند.