با وجود اینکه ۴۵ دقیقه زودتر به محل میرسم، محوطه روبهروی در ورودی مرکز همایشها نسبتا شلوغ است و این نشان میدهد که اکران بهدور از انتظار، تنها مختص عوامل سریال، اصحاب رسانه و هنرمندان نخواهد بود. بسیاری از خانوادهها در این جمع حاضرند و حضور بچهها به وضوح مشهود است؛ بهگونهای که اگر اطلاعاتی از ژانر و گروه سنی سریال نداشته باشید، ممکن است تصور کنید که این سریال مختص کودکان و نوجوانان است. از سوی دیگر، حضور خانمها در بین مهمانان نیز بسیار چشمگیر است. هریک از آنها پس از مراجعه به تیم تشریفات و پرسیدن شرایط ورود، در گوشهای از محوطه با گوشیهای همراه سرگرم هستند و گاه و بیگاه به ورودی نگاه میکنند تا مبادا ورودشان با مشکل یا تاخیر مواجه شود.
ورود خبرنگار به اکران
به سمت میز تشریفات ورودی میروم. پس از معرفی خود بهعنوان خبرنگار، با جوابی منطقی مواجه میشوم که آیا آفیش شدهاید؟ با توجه به دعوتنامهای که از طرف روابط عمومی سریال دریافت کردهام، دوباره می گویم که دعوت شدهام اما به نظر میرسد که روابط عمومی سریال برای آنها ناشناخته است و باید شخصا پیگیری کنم. به هر حال، این وضعیت نشان میدهد که نام اصحاب رسانه در دعوتنامهها عنوانی زینتی بیش نیست که البته عدم هماهنگیها و همکاری نکردن تیم تشریفات از مشکلات همیشگی ماست. به هر حال، با روشهای غیرمرسوم موفق میشویم به همراه دوستان و آشنایانی که از پیش هماهنگیهای لازم برای ورودشان انجام شده، وارد سالن همایشهای برج میلاد شویم و این گونه خبرنگار جامجم هم به اکران ویژه سریال یزدان راه پیدا میکند. در بدو ورود از جایگاه ویژه عکاسی سراغ میگیرم؛ جایی که در ابتدای مراسمهای اکران بازیگران و مهمانان ویژه مراسم در آنجا حاضر شده و رسما حضورشان در رسانهها ثبت و اعلام میشود. به سمت فرش قرمز میروم و عکاسان را در حال تست و تنظیم دوربین در جلوی جایگاه میبینم. ورودی فرش قرمز با چند استند احاطه شده است. زمینه تصاویر روی استندها قرمز است و نمایی از سایه مردان و زنان (ناشناس) جلوی سازههای بلند شهری ایستاده است. بالای استندها نوشته شده است: «تو این شهر، قصههای زیادی گم شده...» و در پایین استند نام سریال، کارگردان و تهیهکننده به چشم میخورد؛ یزدان. کارگردان: منوچهر هادی و تهیهکننده: سلیم ثنایی.
قصههای اجتماعی -معمایی یزدان
با توجه به خلاصه داستانی که در رسانهها از یزدان منتشر شده و کلیت طرح استندها، این تصور در ذهن مخاطب شکل میگیرد که امیرمحمد عبدی، نویسنده اثر در ۲۳ قسمت هر بار سراغ قصهای معمایی و مکاشفهای از مردان و زنان شهر تهران خواهد رفت. به سمت جایگاه عکاسی میروم و از همسانی طراحی استندها حدس میزنم قصهپردازی و ساختار معمایی خردهروایتهای یزدان، شانس زیادی در جذب مخاطب خواهد داشت. با توجه به بکگراند قرمز و مشکی تصاویر، انتظار میرود در خلال قصهپردازیها شاهد معضلات و نابسامانیهایی از گوشههای کمتر دیدهشده از پایتخت خواهیم بود. تا رسیدن به جایگاه، زن و مرد، کودک و پیر و جوان دوربین به دست اطراف فرش قرمز آماده ایستادهاند تا ورود عوامل سریال و بازیگران را از دست ندهند. از دختری ۱۱ساله که با هیجان از مادرش میخواهد تنظیمات دوربین گوشی را برایش انجام دهد میپرسم چند نفر از بازیگران سریال یزدان را میشناسد؟ او با شوق میگوید: سیما تیرانداز، فاطیما بهارمست و پژمان، بابای نفس... با نام آخر، از اینکه نسبتهای خانوادگی همچنان از ارزشمندترین عناصر رسانهای در جذب و ارتباط با مخاطب است بسیار شگفتزده میشوم. به جایگاه که میرسم و رو برمیگردانم تا مسیر آمدهام را مرور کنم، میبینم تصویر استندها از این زاویه متفاوت از پیش است. تصاویری از بازی منوچهر هادی، لعیا زنگنه، پژمان بازغی، سیما تیرانداز، دارا حیایی، کوروش ثنایی و فاطمیا بهارمست هرکدام به تفکیک روی هفت استند با بکگراندی از سازههای معروفی چون برج میلاد و آزادی و همچنان با ترکیب رنگ قرمز و مشکی ترسیم شده و مسیر برگشت به ورودیهای سالن سینما را مزین کردهاند. از هیبت تصاویر و البته تیزر و خلاصه داستانی که پیش از این منتشر شده، میتوان تصور کرد که «عماد» با بازی پژمان بازغی مامور شهرداری تهران بزرگ است و دارا حیایی نیز در روایتهایی که عماد با آنها درگیر است همکار و همراه اوست. از صحبت کوتاه با فاطیما بهارمست هم متوجه شدم که او زوج همبازی با دارا حیایی است. کوروش ثنایی هم که از نقشهای اصلی سریال یزدان است و سریال با نام او قرار است ۲۳ شب مخاطب را مجذوب و همراه کند. از بین تصاویر مسیر فرش قرمز نقش سه بازیگر، منوچهر هادی، لعیا زنگنه و سیما تیرانداز در هالهای از ابهام باقی میماند که با توجه به روایتهای مختلفی که ذکر شده این بازیگران از هنرمندان اصلی سریال هستند.
حضور بازیگران خاطرهساز
در هاگیر واگیر حدس و گمان خط داستانی و نقش بازیگران از روی طرح استندها به تماشای تقلای عکاسان برای داشتن بهترین تنظیم و زاویه، علیرضا خمسه را میبینم که پا روی فرش قرمز میگذارد. او که گشادهروییاش در محافل هنری زبانزد است برای ما دهه شصتیها، همچنان یادآور آیتمهای «هوشیار و بیدار» است. خمسه با خوشرویی برای عکاسان دست تکان میدهد و بوسه میفرستد. کوادکوپتر فیلمبرداری به سمت او نزدیک میشود و خمسه برایش دست تکان میدهد و خطاب به دوربین کوادکوپتر چیزی میگوید که هیاهوی جمعیت مانع از شنیدن آن میشود. رفتوآمد عوامل و بازیگران سریال و دیگر مهمانان هنرمند ادامه دارد. به همین اندازه بسنده میکنم که منوچهر هادی دست در دست محمدعلی مسیبی، پسر سندرم داونی، روی فرش قرمز میآید. این همراهی نشاندهنده آن است که حداقل یکی از قصههای سریال به این کودک خاص و توانخواه مرتبط است و باید دید نویسنده در خلال داستانش چه معضلی از حضور این توانخواهان مهربان را در دل شهر بزرگ تهران روایت و به مخاطبان گوشزد میکند. از دیگر بازیگران سریال یزدان که در این مراسم حاضرند و در خاطرم مانده میتوان به جعفر دهقان، فاطیما بهارمست، بهنوش بختیاری، پدرام کریمی،سیاوش مفیدی، هانیه غلامی، کوروش ثنایی (بازیگر نقش یزدان و پسر سلیم ثنایی، تهیهکننده اثر)، سعیده عرب، ساقی زینتی، مختار سائقی، شیوا خسرومهر، سانیا سالاری، نیلوفر پارسا، سیروس همتی، هدیه آزیدهاک، مهسا هاشمی و مریم شعبانی اشاره کنم. همچنین چهرههای دیگری همچون سروش جمشیدی، نعیمه نظامدوست، شاهد احمدلو، حسین ماهینی، الهه منصوریان و نگین صدقگویا نیز در این مراسم حضور دارند که با توجه به تعداد زیاد بازیگران و قصههای این سریال، احتمال حضور افتخاری یا بازی آنها در سریال هست. آنچه که در معاشرت بازیگران و عوامل سریال بیش از هر چیز بر دل مینشیند همراهی صمیمانه با کودکان در عکاسی است. نعیمه نظامدوست همیشه مهربان، بهنوش بختیاری و بیش از همه منوچهر هادی در حین پاسخگویی به سؤالات خبرنگاران توجهشان را هوشیارانه از بچهها نمیگیرند و با لبخند دعوت میکنند تا والدین از بچهها عکس بگیرند.
خانوادهمحور
در لحظهای فرصتی پیش میآید و از منوچهر هادی میپرسم با توجه به حضور بازیگران کودک و زن سریال میتوان حدس زد داستانها حول این دو میگذرد؟ هادی با ابروهای بالارفته میگوید: در یزدان، خانواده محور اصلی است و ما از ابتدا تا انتها بر حفظ انسجام خانواده تأکید داریم. از او میپرسم آیا یزدان نسبت به «پایتخت ۷» رکورد جذب مخاطب را خواهد شکست؟ او خیلی سریع میگوید با هیچیک از آثار رقابت نداریم و همگی در کنار هم هستیم. هدف رضایت مخاطب است و هرکس که بتواند در این امر مفید واقع شود نباید کمکاری کند.سلیم ثنایی، تهیهکننده یزدان آمده تا در کنار منوچهر هادی عکس بگیرد. از او درباره لوکیشنها و تامین منابع مالی میپرسم. ثنایی از تعداد لوکیشنهای زیاد یزدان در گوشهگوشه تهران متناسب با داستانها میگوید. او برجمیلاد، برجآزادی، بازار تهران و خیابان ولیعصر را از جمله لوکیشنهای یزدان اعلام میکند و بیش از هر ارگانی شهرداری را از همراهان و حامیان مؤثر سریال یزدان میداند. او با خنده اضافه میکند کمکهای زیادی برای تولید داشتهایم اما حق این است که خود شهرداری در همه حال کنارمان بود تا کار که با محوریت خانواده است خیلی حرفهای پیش برود.
هادی و بازگشت دوباره به تلویزیون
عکاسی که به پایان میرسد میزبان و مهمان راه سالن اکران را در پیش میگیرند. مراسم اکران با اجرای ایمان قیاسی آغاز میشود. مجری پس از خیرمقدم به حاضران، منوچهر هادی را با ذکر اینکه سالهاست از او اثری در تلویزیون ندیدهایم، روی سن دعوت میکند. منوچهر هادی در حین آمدن روی سن، با تعظیم عرض ادب میکند و در مرکز سن میایستد. هادی، از اینکه با افتخار به تلویزیون ملی بازگشته است میگوید و اضافه میکند که این دوری از تلویزیون به معنای دوری از کار نبوده و همچنان در بستر نمایش خانگی و سینما فعالیت داشته است. او با ابراز علاقه به فعالیت در تلویزیون ادامه میدهد که دوباره فرصتی پیشآمده تا از قاب تلویزیون مهمان خانههای هموطنانش باشد. هادی با اشاره به اینکه در سریال یزدان درواقع ۲۳ فیلم سینمایی ساخته شده که درمجموع یک داستان اصلی نیز دارد، از سختیهای کار نیز میگوید و با خنده و شانه بالاانداختن عنوان میکند که نمیتوانم بگویم کار پربازیگر و پرلوکیشنی نبوده و این وسعت و تعدد سختیهای خود را دارد، که البته با حمایت و همکاری شهرداری پیش رفته است. منوچهر هادی در ادامه پاسخ به این نکته اشاره میکند با توجه به اینکه مدیران شبکه کمافیالسابق در ارتباط مستقیم با پروژههای سریالسازی نیستند، و دیگر بین شبکهها برای مجوز پخش، رقابتی وجود ندارد، این امر باعث اختلالاتی در تولید شده است که میتواند سطح کیفی آثار را پایین بیاورد. هرچند که با خنده به مخاطبان میگوید میتوانم بگویم یزدان بهترین سریال ۱۰ سال اخیر خواهد بود و سطح کیفیاش متفاوت از دیگر آثار است. او از مخاطبان حاضر در سالن خواست جهت کمک و تسریع در دیدهشدن سریال هرکدام به مدت کوتاهی از مراسم بهصورت زنده در بستر مجازی پست بگذارند.
کار در سینما سختیهای خودش را دارد
سلیم ثنایی، دومین مدعوی است که روی سن دعوت میشود. او در صحبتهایش پیش از شروع اکران از شعار سریال میگوید و ادامه میدهد: شعار ما در سریال یزدان این بود: «تو این شهر قصههای زیادی گم شده ... .» ما قبل از ساخت این سریال تصور نمیکردیم که اداره شهر و کار در شهرداری به این میزان سخت باشد. البته به همین منوال کار در سینما و تلویزیون هم سختیهای خودش را دارد که با توجه به اینکه کارگردان باید فرمانده عملیات باشد، این خصوصیت از خصیصههای منوچهر هادی است. ثنایی هم از این تریبون ضمن تقدیر از مدیریت شهری و خانواده شهرداری برای همراهی و حمایت از این اثر، تاکید میکند که ما در سریال یزدان در کنار هم یک خانواده بودیم و تلاش کردیم به معضلات و آسیبهای اجتماعی که همه با آن دستوپنجه نرم میکنند بپردازیم.
بازیگران و شوق حضور مخاطبان
پس از این قیاسی بازیگران سریال را روی سن دعوت میکند و هریک به فراخور از ذوقی که بهواسطه دیدن آن وسعت از مخاطبان داشتند میگویند. خمسه به مخاطبان میگوید که به خاطر شوق و علاقه آنهاست که جلوی دوربین قرار میگیرد و از مشارکت در این اثر خوشحال است. او پیشبینی میکند یزدان یکی از سریالهای ماندگار تلویزیون شود. میکروفن که به دست جعفر دهقان میرسد سالن سراسر تبدیل به تشویق تمامنشدنی میشود و همه از شوق تماشاگران به وجد میآیند. دهقان از ابراز محبت تماشاگران تشکر میکند و میگوید بعد از سالها این تعداد مخاطب را میبیند و از حضور در کنارشان خرسند است. بهنوش بختیاری، دیگر بازیگر سریال، مانند دیگر همکارانش، به حاضرین ابراز محبت کرده و از حضورشان تشکر میکند. او هم یزدان را سریالی موفق و جذاب میداند که با توجه به ژانر اجتماعیاش بعد از سالها میتواند سریالی متفاوت در ژانری غیر از کمدی باشد. در این بین پژمان بازغی از حادثه بندرعباس یاد میکند و از حاضران میخواهد به احترام مردم شریف این شهر ایستاده یک دقیقه سکوت کنند. بعد از صحبتهای بازیگران نوبت به اجرای گرشا رضایی میرسد که به گفته قیاسی، تیتراژ سریال یزدان را هم او خوانده است. رضایی با اجرای چند اثر پرمخاطب و درنهایت تیتراژ سریال، مهمانان حاضر در سالن را برای دیدن قسمت اول یزدان بدرقه میکند. با توجه به گفتههای حاضران و البته حضور تیم بازیگری قوی و آنچه که از داستانهای اجتماعی معمایی یزدان میگویند امیدواریم پخش سریال جدید شبکه سه بتواند موفقیتی دیگر از حیث جذب مخاطب و همراهی ملی در تماشای اثری فرهنگی اجتماعی در سال ۱۴۰۴ باشد.