غدیر؛ میعادگاه همبستگی
میدان امامحسین(ع) تا میدان آزادی در روز عید غدیر تنها یک مسیر شهری نیست؛ مسیر انسجام و مشارکت مردمی است. چهارمین دوره از مهمانی ۱۰کیلومتری غدیر، امسال درحالی برگزار میشود که این حرکت خودجوش، از یک جشن مناسبتی فراتر رفته و به الگوی قابلتأملی برای مشارکت مدنی در سطح جامعه تبدیل شده است.
در نشست خبری روز گذشته که در «مجتمع فرهنگی سرچشمه» برگزار شد، ساسان زارع، سخنگوی ستاد مردمی جشن غدیر، در تشریح ابعاد این رویداد گفت: شاید سال اول کسی فکر نمیکرد در سال چهارم، این حرکت در بیش از ۵۰۰ شهر برگزار شود. او با بیان اینکه سال گذشته مهمانی در وسعتی ۳۵۰کیلومتری برگزار شد، افزود: واقعیت این است که اصلا برنامهریزی نظاممندی هم نشده بود، اما جذابیت این جشن باعث شد خودش ادامه پیدا کند، تا جایی که حالا فراتر از مرزهای ایران هم رفته است و تاکنون ۲۰کشور اعلام کردند که امسال این جشن را برگزار خواهند کرد.
زارع در پاسخ به پرسش جامجم مبنی بر اثرگذاری برگزاری اینگونه جشنها در حوزه همبستگی و نشاط اجتماعی و نحوه سنجش آن افزود: نتایج افکارسنجیهای علمی نشان میدهد اکثریت قاطع مردم، چه شرکتکنندگان در جشن و چه غایبان، بر ضرورت برگزاری این رویداد تأکید دارند و بیش از ۹۰ درصد از کیفیت برگزاری سال گذشته اعلام رضایت کردهاند. این اعداد و ارقام، گواهی است بر تحقق اهداف فرهنگی جشن؛ نمایش تدین جامعه و ارتقای نشاط و انسجام اجتماعی در شرایطی که تهران با چالشهای شهری و جمعیتی روبهروست.
مردم؛ میزبان غدیر
غدیر چند سالی است به نمایش باشکوهی از مشارکت مردمی تبدیل شده. از استقرار ۲۴۰۰موکب در تهران تا همراهی هزاران خادم و پویشهای اطعام، همه چیز از یک حقیقت خبر میدهد: مردم خود برگزارکننده این مهمانی بزرگ هستند. زارع با تأکید بر مردمیبودن این رویداد گفت: امسال در تهران ۲۴۰۰موکب مردمی مستقر خواهند شد. این حاکی از وجه تمایز غدیر با دیگر مناسبتهاست، چراکه مهمان و میزبان در این جشن مردم هستند و دستگاهها تنها وظیفه بسترسازی دارند. استقرار این تعداد موکب درحالیبود که امسال یک بازه زمانی بدون اطلاعرسانی عمومی قرار داده شد که در همان زمان کوتاه بیش از ۴۰۰۰ مورد برای برپایی موکب ثبتنام کردند که به دلیل استقبال زیاد و محدودیت فضا ناچار به ادغام آنها شدیم. غیر از استقبال برای موکبداری، تعداد خادمین این جشن نیز قابل توجه است، چراکه فقط در تهران صدهزار نفر در این روز خدمت میکنند. به گفته زارع، امسال بیش از ۳۰هزار دیگ غذای گرم در کشور بار گذاشته میشود که برابر با ۹میلیون پرس غذاست. کسانی هم که توانایی موکبداری ندارند، با شرکت در پویش «لقمه میلیونی» و ارسال عدد یک به سامانه ۳۰۰۰۶۰۳۰ میتوانند در این پویش شرکت کنند و درحد بضاعت خود در مهمانی غدیر شریک شوند. آنطور که او توضیح داد سال گذشته ۶۷۰هزار تراکنش مالی برای کمک به مهمانی غدیر انجام شده و امسال هم علاقهمندان میتوانند با ارسال عدد یک به ۳۰۰۰۴۰۴ در این مهمانی سهیمباشند.
برپایی ۵۰۰ موکب فرهنگی
غدیر امسال، فقط یک جشن نیست؛ یک مهمانی بزرگ با چاشنی فرهنگ برای تمام شهر است. از شهربازیهای خیابانی برای کودکان تا موکبهای فرهنگی و هنری برای نوجوانان و بزرگترها، تهران در روز عید غدیر به خیابانی از شادی، روایت و نور تبدیل میشود. این رویداد مردمی آمده تا دلها را به هم نزدیکتر کند و شادی همگانی را چندساعتی به همه هدیه دهد. جشن غدیر امسال از ساعت ۱۶ تا ۲۲ برگزار خواهد شد. شهربازی در مسیر که یکی از جلوههای جشن غدیر است امسال میزبان یکمیلیون کودک تهرانی خواهد بود. البته هرچند همه امکانات برای شادی و میزبانی هرچه بهتر به کار گرفته شده اما زارع این مهمانی را صرفا شادپیمایی یا راهپیمایی نمیداند، چراکه این رویداد یک بعد فرهنگی پررنگ دارد و امسال خدمات مواکب تخصصی خواهند بود.
او در این خصوص توضیح داد: جشن به شکلی است که مردم تهران از هر مسیری وارد شوند در یک فاصله ۵۰۰متری از مواکب قرار میگیرند و میتوانند از خدمات ۵۰۰موکب در حوزه نقالی، شعر، داستان، کارهای تجسمی و حجمی، خدمات مشاورهای و طرح انس با نهجالبلاغه در مواکب فرهنگی بهرهمند شوند. علاوهبر آن چهار صحنه نمایش نیز در میادین امامحسین(ع)، فردوسی، انقلاب (بامحوریت کودکان) و آزادی پیشبینی شده و قرار است همزمان با برگزاری مراسم در روز شنبه، بزرگترین نورافشانی هم بین ساعت ۱۷ تا ۱۹ در تهران انجام شود.
مدیریت شهری وجه دیگر جشن غدیر
برگزاری رویدادهایی با مقیاس میلیونی، مثل جشن مردمی غدیر در تهران، بیتردید نیازمند برنامهریزی دقیق در حوزه مدیریت شهری است. امسال آنطور که سخنگوی ستاد مردمی برگزاری جشن غدیر به جامجم گفت با آسیبشناسی تجربههای پیشین و دریافت بازخوردهای مردمی، تغییراتی جدی در مدیریت شهری این رویداد اعمال شده است. زارع دراینباره ادامه داد: برای سال ۱۴۰۴ آسیبشناسی دقیقی در این حوزه انجام شد و حتی نظرات مخاطبان را هم گرفتیم و تا جایی که امکان داشت این نظرات در برنامهریزیها لحاظ شده است. البته باید اقتضائات شهر و زیرساختها را هم در نظر بگیریم. وقتی یک مسابقه با نیمی از ظرفیت ورزشگاه آزادی در غرب تهران برگزار میشود، عملا ترافیک سنگینی در آن منطقه شکل میگیرد. چون حدود ۱۰۰هزار نفر در حال تردد هستند. حالا تصور کنید جمعیتی چندین برابری از میدان آزادی تا میدان امامحسین(ع) در حرکت باشند. در چنین شرایطی نمیشود انتظار داشت ترافیک ایجاد نشود یا حجم زباله تولیدی افزایش نیابد. بالاخره خدماتی در حال ارائه است و این حجم خدمات تولید زباله هم دارد. اما نکته مهم این است که در این چندسال، بدون استثنا صبح روز بعد از جشن هرکسی که در این مسیرحضورداشته، دیده که معابر و فضاهای عمومی بهطور کامل پاکسازی شدهاند. یعنی واقعا تا جایی که مقدور بوده، برنامهریزی لازم برای هماهنگی با زیرساختهای شهری انجام شده است. وی در توضیح اصلاحات در مدیریت شهری جشن غدیر امسال نیز بیان کرد: یکی از مهمترین اصلاحات، افزایش تعداد پارکینگها بود. امسال، هر ساختمانی که میتوانست در قالب پارکینگ مورد استفاده قرار گیرد، شناسایی و موقعیت مکانی آن استخراج شد تا برای پارک خودروها هماهنگ شود. مورد بعدی، تقویت خدمات مربوط به استراحتگاهها و سرویسهای بهداشتی بود. در همین راستا، حدود ۱۰۰نقطه در مسیر تعیین شد تا بتوان به شکل مؤثرتری به نیازهای مردم پاسخ داد. از سوی دیگر، عدالت در توزیع خدمات مواکب یکی از چالشهای سالهای گذشته بود. پیشتر در برخی نقاط خدمات بیشتر و در برخی کمتر ارائه میشد اما امسال تلاش شد این خدمات به شکلی متوازن ارائه میشود تا هرکس از هر مسیری وارد میشود، بتواند از خدمات باکیفیت استفاده کند.