راهآهن میانه-اردبیل، بخش کلیدی کریدور ریلی شمال-جنوب ایران است که پس از تکمیل و افتتاح، بندرعباس در جنوب کشور را مستقیما به بازارهای قفقاز و اروپا متصل میکند. حجم عظیم بار و مسافر پیشبینیشده برای این خط-که ساخت آن از اواسط دهه ۸۰ آغاز شده و همچنان ادامه دارد-آن را به یکی از مهمترین طرحهای زیربنایی و ملی کشور تبدیل کرده است.باایناوصاف و بعد از صدها وعده که طی این دو دهه اخیر برای زمان افتتاح آن داده شده و به سرانجام نرسیده، حالا وزیر کشور، آخر امسال یا اوایل سال آینده را بهعنوان موعد بهرهبرداری و اتصال این خط به شبکه ریلی سراسری اعلام کردهاست.سال ۱۳۸۴ بود که ساخت پروژه راهآهن میانهاردبیل با طول حدود ۱۷۵کیلومتر آغاز و حالا بعد از گذشت دو دهه، اعلام شده این پروژه با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰درصد، در مراحل پایانی قرار دارد.
برنامهریزیها برای جابهجایی حجم بالای بار و مسافر، نشان میدهد در سال اول بهرهبرداری، جابهجایی ۶۰۰هزار مسافر و ۲.۵میلیون تن بار و در افق ۲۰ساله ۱.۵میلیون مسافر و ۴.۵میلیون تن بار ازطریق این خط ریلی صورت بگیرد.
این پروژه یکی از پیچیدهترین طرحهای ریلی ایران به لحاظ فنی محسوب میشود و دلیل اصلی تأخیر طولانی در تکمیل آن، مشکلات اعتباری و شرایط سخت جغرافیایی مسیر اعلام شده است.
به گفته یکی از مهندسان این پروژه، مسیر این راهآهن از مناطق کوهستانی و صعبالعبور عبورمیگذرد و اجرای آن با دشواریهای متعددی همراه بوده است.حدود ۶۰درصد مسیر در مناطق کوهستانی قرار دارد و۲۹پل بزرگ با مجموع طول بیش از چهارکیلومتر و ۶۲ تونل در مسیر ساخته شده است. پل آرپاچای با ارتفاع پایه حدود ۸۱ تا ۸۵ متر، مرتفعترین پل ریلی ایران است.
در انتظار ۲۵۰۰میلیارد اعتبار
چند روز پیش که وزیر کشور برای شرکت درهمایش بینالمللی سرمایهگذاری اردبیل، به این استان سفر کرده بود از اتصال راهآهن اردبیل ــ میانه به خط ریلی سراسری تا پایان سالجاری یا اوایل سال آینده خبر داد و گفت: «بیشترین تاکید ما بر این است که از ظرفیتهای طبیعی، اقلیمی و تاریخی این منطقه استفاده شود تا جذب گردشگران بیشمار به این استان نیز محقق شد و زمینه سازی برای حرکتهای تحولی را شاهد باشیم.»
رئیس مجمع نمایندگان استان اردبیل که بههمراه علی نیکزاد، نایبرئیس و صدیف بدری، عضو هیاترئیسه مجلس و معاون وزیر راهوشهرسازی از روند پیشرفت پروژه راهآهن اردبیل ــ میانه بازدید میکرد، بر عزم جدی دولت و مجلس برای تکمیل و افتتاح هرچه سریعتر این پروژه تأکیدکرد.
احد بیوته با اشاره به اهمیت خطآهن اردبیل ــ میانه در توسعه اقتصادی و اتصال استان به شبکه سراسری حملونقل کشور اظهار کرد: «این پروژه در مرحله پایانی قرار دارد و با تخصیص ۲۵۰۰میلیارد تومان اعتبار جدید، مقدمات افتتاح آن در آینده نزدیک فراهم شده است.»
وی خاطرنشان کرد: «اتمام این پروژه نهتنها مسیر ارتباطی اردبیل با مرکز کشور را تسهیل میکند، بلکه زمینهساز رونق اقتصادی، توسعه گردشگری و افزایش سرمایهگذاری در استان خواهد بود.»
به راهآهن اردبیل نبایدفقط به چشم مسیری برای جابهجایی بار ومسافر نگاه کرد،زیراباحرکت قطاردراین مسیر، گردشگری منطقه هم رونق گرفته و توسعه مییابد؛ موضوعی که استاندار اردبیل هم به آن اشاره کرده و به جامجم میگوید: «این استان یکی از قطبهای گردشگری کشور است ودسترسی ریلی میتواند نقش مهمی درتحقق هدف جذب۱۵میلیون گردشگر خارجی تا پایان برنامه هفتم توسعه ایفا کند.»
مسعود امامییگانه بااشاره به مسأله ترانزیت و تجارت مرزی ادامه میدهد:«اتصال این خط به شهرستان پارسآباد و سپس به جمهوریآذربایجان، درهای تجارت با منطقه قفقاز را باز کرده و مسیر ارتباطی جدیدی برای کشور ایجاد میکند.»
این مسئول تصریح میکند: «وجود مناطق آزاد وویژه اقتصادی دراردبیل،اگربا اتصال ریلی همراه شود،جذب سرمایهگذار، راهاندازی صنایع تبدیلی وصادرات راشکوفا کرده وعلاوه برایجاداشتغال،توسعه بازارهایمرزی رابه ارمغانخواهد آورد.»