مسابقه زنده تلویزیونی «راز جزیره» یکی از برنامههای شاد، پرمخاطب و موفق رسانهملی برای قشر نوجوان کشور است که تاکنون ۱۱ فصل از آن تولید شده و فصل جدید این برنامه نیز هماکنون از شبکه امید سیما در حال پخش است. این مسابقه در قالب رقابتی مهیج و پویا برای نوجوانان طراحی شده و تلاش دارد با بهرهگیری از فضایی سرگرمکننده، سطح دانش و آگاهی شرکتکنندگان را ارتقا دهد.
سؤالات این مسابقه درحوزههای علمی،فرهنگی وهنری و براساس سرفصلهای آموزشی دانشآموزان دوره متوسطه طراحی میشود و در مناسبتهای تقویمی مختلف، انعطاف لازم در طراحی پرسشها و «رازها» لحاظ میشود. یکی از ویژگیهای منحصربهفرد رازجزیره،امکان حضورهمزمان خواهروبرادرهاوهمچنین دوقلوها دراین مسابقه است؛ ویژگیای که جذابیت و هیجان برنامه را برای مخاطبان نوجوان دوچندان کرده است. درمجموع، راز جزیره را میتوان یکی از متفاوتترین مسابقات تلویزیونی ویژه نوجوانان در رسانهملی دانست؛ برنامهای که با هدف تقویت هوش، افزایش آگاهی و رشد دانش این قشر از جامعه تولید شده است. تداوم تولید این مسابقه تا ۱۱فصل، نشاندهنده استقبال گسترده و رضایتبخش نوجوانان و دانشآموزان سراسر کشور از این برنامه زنده تلویزیونی است. فصل یازدهم این مسابقه در۷۰ قسمت و با زمان ۵۰ دقیقه برای هرقسمت طراحی شده ورازجزیره هرروز ساعت ۱۸ ازشبکه امید سیما پخش میشود. میروهابالدین عالمی، تهیهکننده، پیش از این نیز تهیهکنندگی برنامهها و مسابقات متعددی را درحوزه کودک و نوجوان برعهده داشته است. ازجمله آثار او میتوان به برنامه «خروسخون»، مسابقه «رخداد» از شبکه افق، مسابقه تلفنی «کتاب شیرین» از شبکه کودک (کانال نهال) و چند برنامه و مسابقه تلویزیونی دیگر برای کودکان و نوجوانان اشاره کرد. جامجم به بهانه موفقیت و استقبال کمنظیر خانوادهها و نوجوانان کشور از مسابقه زنده راز جزیره، گفتوگویی را با میروهابالدین عالمی، تهیهکننده این برنامه، انجام داده که در ادامه میخوانید.
تفریح در کنار آگاهیبخشی
میروهاب عالمی، تهیهکننده این مسابقه زنده، درباره اهداف تولید این برنامه ویژه نوجوانان کشور گفت: هدف اصلی از تولید راز جزیره، ایجاد فضایی شاد، سالم و مفرح برای نوجوانان است؛ فضایی که در عین پاسخگویی به نیازهای تفریحی این گروه سنی، جنبههای آموزشی وآگاهیبخش رانیز درخود جای داده باشد.دراین برنامه تلاش کردهایم باطرح پرسشهایی در محورهای مختلف، هم به مسائل درسی نوجوانان بپردازیم و هم موضوعات روز جامعه را مدنظر قرار دهیم. توجه به رویدادهای جاری کشور، ایرانشناسی، اولویتهای بهروز ملی و همچنین معرفی استعدادها و ظرفیتهای متنوع کشور ازجمله محورهایی است که در مسابقه راز جزیره به آن پرداخته میشود. ما سعی کردهایم این برنامه را بهگونهای پیش ببریم که علاوه بر سرگرمی، نگاه نوجوانان را نسبت به توانمندیهای ایران تقویت کند.عالمی با اشاره به پخش فصل یازدهم این مسابقه از شبکه امید سیما گفت: درحالحاضر فصل یازدهم راز جزیره روی آنتن شبکه امید قرار دارد و سؤالات این فصل عمدتا بر مبنای مباحث درسی دانشآموزان نوجوان طراحی شده است. تلاش ما بر این بوده که نوجوانان کشور را با ظرفیتها، پتانسیلها و توانمندیهای ایران در حوزههای مختلف آشنا کنیم. تهیهکننده «راز جزیره» ادامه داد: رویکرد اصلی این برنامه، معرفی ظرفیتهای علمی کشور وپرداختن به اتفاقات مهمی است که در سالهای اخیر در ایران رخ داده است؛ از جمله موضوع شرکتهای دانشبنیان، شناسایی مشاهیر و بزرگان تاریخ معاصر اعم از دانشمندان و شاعران و همچنین دستاوردهای کشور در حوزه فناوری هستهای.
وی تصریح کرد: با توجه به ورود سازمان صداوسیما به دوره تحول جدید و تمرکز بر رویدادی با عنوان «ایرانجان»، ما نیز تلاش کردهایم همگام با این رویکرد جدید حرکت کنیم. سعی کردهایم در مسابقه «راز جزیره» توجه ویژهتری به استان گلستان (که اخیرا ایرانجان در آن برگزار شد) داشته باشیم. در این برنامه تلاش شده ظرفیتهای استان گلستان و اتفاقاتی که در این استان رخ میدهد بهشکل گسترده معرفی شود؛ از جمله معرفی مشاهیر و بزرگان، اماکن دینی، غذاهای محلی شاخص استان، رویدادهای مهم تاریخی و فرهنگی و همچنین پرداختن به تعداد شهدای اهل سنت و شیعه استان گلستان. همانطور که بارها تاکید شده، گلستان «نگارستان ایران» است؛ استانی با تنوع اقوام که در کنار یکدیگر و با همدلی زندگی میکنند. ما نیز کوشیدهایم این ویژگیها را در قالب رویداد «ایرانجان گلستان» و بهطور ویژه در مسابقه «راز جزیره» منعکس کنیم. این رویکرد در رویدادهای آینده «ایران جان» نیز ادامه خواهد داشت و برای استانهایی مانند سیستان و بلوچستان و دیگر استانهای کشور، پرسشها و محتوای متناسب طراحی میشود تا اطلاعات مفید و جذابی در اختیار نوجوانان و دانشآموزان قرار گیرد و آنها بیش از پیش با استانهای مختلف کشورمان آشنا شوند. این تهیهکننده بیان کرد: مخاطبان اصلی این مسابقه نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ ساله از سراسر کشور هستند. این نوجوانان میتوانند با ارسال پیامک به سامانه ۳۰۰۰۰۹۶۵ و یا از طریق پیامرسان «شاد» و کانال مسابقه تلفنی «راز جزیره» ثبتنام کنند. پس از آن، همکاران برنامه به قید قرعه با شرکتکنندگان تماس میگیرند و آنها میتوانند بهعنوان شرکتکننده در مسابقه «راز جزیره» حضور پیدا کنند. یکی از دغدغههای اصلی ما، افزایش مشارکت و تعامل نوجوانان با این مسابقه بوده است. به همین منظور، دو بخش جدید نیز طراحی شده است. نخست مسابقه «راز کلبه» که در آن یک موضوع مشخص، مانند استان گلستان، انتخاب میشود و همراه با مخاطبان بهسراغ چهار کلبه میرویم و در طول برنامه اتفاقات جذاب و هیجانانگیزی رقم میخورد. بخش دیگر «راز فانوس» است؛ در این بخش، در هر قسمت یک کتاب یا منبع علمی معرفی میشود و از آن منبع پنج سؤال طراحی و در پیامرسان شاد مطرح میشود. دانشآموزان بهصورت برخط به پرسشها پاسخ میدهند و در نهایت، به قید قرعه نفرات برتر انتخاب شده و جوایزی به آنها تعلق میگیرد. وی ادامه داد: به لطف الهی و تلاش همه همکاران این مسابقه، همچنین همراهی و مشارکت نوجوانان و دانشآموزان سراسر کشور، سبب شده است که این برنامه بهخوبی دیده شود و بازخوردهای بسیار مثبتی دریافت کند. استقبال چشمگیر خانوادهها و نوجوانان کشورمان از مسابقه «راز جزیره» موجب شده است که این برنامه تا یازده فصل ادامه پیدا کند و این تداوم، نشاندهنده برقراری ارتباط مؤثر با نوجوانان عزیز کشور و پذیرش این برنامه در میان آنان است. اینکه نوجوانان ما را در جمع خود پذیرفتهاند و به برنامه علاقه نشان دادهاند، لطف الهی بوده و ما قدردان این اعتماد هستیم. تمام تلاش ما بر این است که کیفیت مسابقه را بهطور مستمر افزایش دهیم و نسبت به فصلهای گذشته، تفاوتهای لازم را از نظر گرافیک، بازی، دکور و همچنین سایر بخشها ایجاد کنیم. مسابقه راز جزیره در یک فضای واحد و از دو بخش اصلی تشکیل شده است: بخش نخست شامل بازیهایی است که نوجوانان در آن شرکت کرده و رقابت را پیش میبرند و بخش دوم به پرسشهایی اختصاص دارد که متناسب با مسائل روز کشور و محتوای درسی دانشآموزان طراحی شدهاند.
بهرهگیری از منابع مختلف
وی تاکید کرد: مسابقه راز جزیره توسط شبکه امید سیما تهیه و پخش میشود و برای طراحی پرسشها از منابع متنوعی استفاده میکنیم که محور اصلی آنها کتابهای درسی دانشآموزان است. در کنار این منابع، تلاش داریم اطلاعات عمومی نوجوانان را ارتقا دهیم و نکاتی را که معتقدیم برای آنان مفید است، در قالب پرسشها و محتوای برنامه ارائه کنیم.
در مسابقه تلویزیونی راز جزیره سعی کردهایم تعامل بیشتری با دانشآموزان و نوجوانان برقرار کنیم و به طرح مسائلی بپردازیم که میتواند به آنها در شناخت مسیر درست زندگی کمک کند. همچنین، پیامهایی در قالب برنامه گنجانده میشود که به نوجوانان کمک میکند تا از یکسو با توانمندیهای فردی خود آشنا شوند و از سوی دیگر، ظرفیتها و قابلیتهای ملی را بهتر درک کنند. این شناخت، زمینه را برای انتخاب آگاهانهتر مسیر پیشرفت و نقشآفرینی در جامعه فراهم میسازد. ما تلاش کردهایم با استفاده از منابعی که در دسترس نوجوانان قرار میدهیم، ازجمله پرسشهای بخش «راز فانوس»، به آنان کمک کنیم تا شناخت عمیقتری از ظرفیتها و توانمندیهای ایران در عرصههای گوناگون بهدستآورند. درمجموع، هدف ما ارائه مسیری روشن و درست به نوجوانان است؛ مسیری که به رشد آگاهی، افزایش دانش و تقویت امید و انگیزه آنان برای آینده منجر شود.
تلاش برای جذابیت بیشتر مسابقه
این تهیهکننده تأکید کرد: به باور من، مسابقات تلفنی تلویزیونی همچون راز جزیره که از شبکه امید سیما پخش میشود، رویدادهایی زنده و اثرگذارند که میتوانند ارتباطی پویا و مؤثر بین نوجوانان و تلویزیون ایجاد کنند.
این نوع برنامهها با ایجاد حس تعامل دوطرفه میان مجری و شرکتکننده، نقش مهمی در جلب توجه مخاطبان نوجوان دارند و به اعتقاد من، این ارتباط مستقیم و زنده، تأثیر مثبتی بر میزان همراهی و اعتماد آنها به رسانهملی میگذارد. فصل جدید مسابقه تلویزیونی راز جزیره با تغییرات ویژهای تولید خواهد شد تا جذابیتهای بیشتری برای نوجوانان و دانشآموزان کشورمان داشته باشد. همانطور که در فصل یازدهم شاهد بودیم، تغییرات قابلتوجهی در بخش گرافیک برنامه اعمال شد و ساختار مسابقه نیز توسعه پیدا کرد. دراین فصل، ۶ ــ ۵جزیره در قالب یک مجمعالجزایر هدفمند طراحی شد که بهصورت منطقی به یکدیگر متصل بودند. همچنین توجه ویژهای به سقف امتیازها و روند مسیر مسابقه صورتگرفت تا فرآیند رقابت به شکلی جذابتر برای شرکتکنندگان به تصویر کشیده شود. تلاش ما این بود که مراحل مسابقه با هیجان و کشش بیشتری پیشبرود و درعینحال، نکات آموزنده و مفیدی نیز برای نوجوانان در دل رقابتها گنجانده شود. این رویکرد در فصلهای آینده نیز با جدیت بیشتری دنبال خواهد شد تا راز جزیره همچنان بهعنوان یکی از برنامههای موفق و اثرگذار حوزه نوجوان در رسانهملی باقی بماند.