تورم، ۲۸ درصد، ۷۰ درصد یا ۱۱۰ درصد؟

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تولید ایرانی  بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نرخ تورم دی ماه را اعلام کرد. بنا بر اعلام بانک مرکزی تورم در دی ماه به ۲۸.‌۷ درصد رسیده است؛ آماری که حاکی از آن است که نرخ تورم نسبت به یک ماه پیش از آن یعنی آذر ماه معادل ۱.‌۴ درصد افزایش داشته است.

آمار بانک مرکزی در حالی اعلام می‌شود که بسیاری از کار‌شناسان بر این باورند که این آمار به هیچ وجه با واقعیات تورمی جامعه هم‌خوانی ندارد. پیش از این استیو هانکه در مطلبی اشاره کرده بود که تورم سالیانه در ایران برابر با ۱۱۰ درصد است؛ اما این موضوع منحصر به اقتصاددانان خارج از کشور نمی‌شود.

"مهدی تقوی" اقتصاد‌دان و استاد دانشگاه در خصوص تورم موجود در کشور و تناقض واقعیات تورمی با آمار اعلامی بانک مرکزی گفت: همه ما می‌دانیم که این آمار بیانگر واقعیت تورمی در جامعه نیست. زیرا می‌توان به آسانی دریافت که بسیاری از کالا‌ها در چند ماه اخیر، چهار برابر افزایش قیمت داشته‌اند.

تقوی بر این باور است که تورم در کشور دست‌کم نزدیک ۶۰ تا ۷۰ درصد است. وی دلیل آن که بانک مرکزی دست به اعلام آمار واقعی نمی‌زند این می‌داند که در صورت اعلام واقعی آمار تورم در کشور انتظارات تورمی به شکلی شدید بروز خواهد کرد.

تقوی می‌گوید: انتظارات تورمی عرضه را دچار مشکل می‌کند و با ایجاد اشکال در عرضه مجدداً نرخ تورم افزایش می‌ابد. بانک مرکزی نیز شاید به همین دلیل است که نرخ تورم را بسیار پایین‌تر از آنچه واقعاً در سطح جامعه احساس می‌شود، اعلام می‌کند، زیرا انتظارات تورمی که با اعلام تورم مثلاً ۷۰ یا ۸۰ درصدی در جامعه به وجود می‌آید، قابل کنترل نخواهد بود.

تقوی البته بر این باور است که استدلال استیو هانکه درباره محاسبه تورم در ایران و رقم اعلامی ۱۱۰ درصد نیز نمی‌تواند چندان درست باشد، زیرا فرمول مورد استفاده هانکه (PPP یا فرمول برابری قدرت خرید) که هانکه از آن استفاده کرده است، برای برآورد نرخ ارز از روی تورم است نه محاسبه تورم از روی نرخ ارز. تقوی تأکید دارد که نرخ تورم در کشور دست‌کم 60 تا 70 درصد است.

صرف نظر از رقم اعلامی تورم، اما موضوع مهم‌تر آن است که از آغاز سال جاری، نرخ تورم کشور همچنان در حال افزایش است و به رغم وعده‌های پیاپی دولت و بانک مرکزی برای مهار تورم، و حتی علیرغم توقف اجرای فاز دوم هدفمندی در سال جاری، آجرهای دیوار تورم همچنان روی هم چیده می‌شوند که پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و آسیب‌های عمیق آن بر بدنه جامعه مشهود است.