عملیات خیبر یکی از بزرگترین عملیاتهای تاریخ دفاع مقدس است که در دو جبهه آبی و خاکی انجام گرفت. این عملیات سرآغاز روشهای نو در جنگ کلاسیک بود که از جمله آن می توان به نیروهای غواص اشاره کرد.
سرهنگ سید اصغر تولیت کاشانی، یکی از کسانی است که در این عملیات نقشآفرینی کرده است و گوشهای از خاطرات خود از آن دوران را بازگو میکند.
سرهنگ سیداصغر تولیت کاشانی گفت: متولد 1336 تهران و محله مهدیه هستم. تحصیلات خودم را تا مقطع دیپلم در همین منطقه گذراندم و سال 57 به خدمت سربازی و در رسته نیروی هوایی اعزام شدم، اما پس از مدت یک سال به دستور امام(ره) از پادگان فرار کردیم. با پیروزی انقلاب، مجدداً باقی مانده خدمت سربازی را در مرکز آموزشهای هوایی گذراندم.
در سال 1358 بنا به دستور امام(ره) مبنی بر انجام کارهای جهادی در مناطق محروم به کردستان و منطقه سنندج رفتم، آن زمان ضدانقلاب محصولات کشاورزی مردم را آتش میزد تا مردم با کمبود مواد غذایی روبهرو شوند.
با تشکیل سپاه پاسداران در سال 58 به عضویت آن درآمدم و به دلیل اینکه آموزشی نظامی را دردوران سربازی گذرانده بودم و آشنایی کامل با آن داشتم، به گروههای آموزشی پادگان امام حسین(ع) رفته و به عنوان مربی آموزشی انتخاب شدم.
با آغاز جنگ تحمیلی با یک گروه 5 نفره به غرب کشور رفتیم و در ارتفاعات کوره موش و بازیدراز، اولین خمپارههای نصب شده سپاه را به سوی دشمن شلیک کردیم.
در آن زمان مسئول مستقیم ما شهید مهدی حاجیبابا بود. بنده عضو گردان حضرت قاسم در لشگر 10 سیدالشهداء بودم و در هنگام عملیات خیبر، فرمانده لشگر 10 سیدالشهداء بر عهده شهید کاظم رستگار بود و مسئولیت گردان حضرت قاسم نیز برعهده اسماعیل معروفی بود.
بعد از وارد شدن به منطقه جفیر و لشگر عاشورا و لشگر 27 محمد رسولالله(ص) به خط زدند و بعد از آنها نیز لشگر 10 سیدالشهداء با تعدادی قایق وارد جزایر شمالی مجنون شد.
به دلیل شرایط حساس منطقه، هیچکس سلاح سنگین با خود نداشت و تنها وسایل و ادوات سنگین ما که به جزیره مجنون میبردیم دو وانت و یک توپ 106 بود، اما عراقیها در مقابل با همه سلاحهای پیشرفته از جمله گلولههای لیزری و نفرزن، وارد جزیره شده بودند.
ما از طریق پاسگاه طلایه و جزایر مجنون حمله میکردیم، اما متأسفانه به دلیل آنکه منطقه را آب بسته بودند، امکان بردن تجهیزات نبود و موفق به ورود به جزایر جنوبی نشدیم.
یکی از ویژگیها و نکات تعجببرانگیز عملیات خیبر برای همه این بود که همه منطقه به صورت حور بود و امکان بردن تجهیزات سنگین وجود نداشت و قایقهای مورد استفاده از بلم بود که برای ماهیگیری استفاده میشد و ما با این وسایل جزئی به جزیره مجنون وارد شدیم و در کنار آن با کمبود پشتیبانی تدارکاتی و آتش روبهرو بودیم، اما آنها با سنگینترین آتش حمله میکردند و به قول صدام که گفته بود" آنقدر آتش میریزیم که درآن مور و ملخی وجود نداشته باشد."
در اثر شدت آتش، ازجمع سیصد نفره گردان ما تنها 18 نفر باقی ماندند که پس از بازگشت به منطقه جفیر و سازماندهی مجدد، به جزایر شمالی و سپس جنوبی حمله کردیم و همان قسمتهای گرفته شده توسط عراق را بازپس گرفتیم.
ویژگیهای عملیات خیبر
عملیات خیبر چند ویژگی داشت، در عمق خاک عراق اتفاق افتاد و موجب غافلگیری آنها شد و از نظر اقتصادی به دلیل وجود چاههای نفت در آن بسیار مهم بود.
عملیات خیبر پایه آزادسازی فاو بود و ما ثابت کردیم میتوانیم در طول هشتصد کیلومتر مرز خود با عراق، ناامنی ایجاد کنیم و هیچ نقطهای برای عراق امنیت ندارد.
همچنین به دشمن فهماندیم این موانعی که شما فکر میکنید برای ما مانع است، به هیچ صورت نیست و تواناییهایی که ایجاد کردهایم مانند جاده سیدالشهداء، پلهای خیبری و دسترسی ما به پشت دشمن از جمله آنها است و در واقع این عملیات پایهگذاری عملیاتهای دیگر جنگ شد و قایقسازیها در این عملیات تمرین و پایهگذاری برای عملیاتهای بعدی بود و هرچه در نیروی دریایی فعلی داریم درعملیات خیبر پایهگذاری شد.(باشگاه توانا)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد