عشایر درپس درهای بسته کوچ تشنه مانده اند

یک ماهی از بهار گذشته و عشایر بویراحمد و قشقایی هنوز در مناطق قشلاقی گچساران به سر می برند.

اگر چه فصل کوچ است اما راه کوچ به مناطق ییلاقی کهگیلویه و بویراحمد بر عشایر بسته شده و آنان به اجبار باید مصائب این روزهای قشلاق را تحمل کنند.

منابع طبیعی استان اعلام کرده که عشایر تنها از 25 اردیبهشت می توانند به مناطق ییلاقی کوچ کنند و با برپایی گشت ها و پایگاههایی در محورهای کوچ، از عبور عشایر کوچرو جلوگیری می کند.

این روزها گرمای زودرس تابستان بر مناطق قشلاقی گچساران سایه انداخته، مراتع عشایر به زردی گراییده و آب دلوارها خشکیده اند و اینک دام عشایر با مشکل آّب و علف مواجه است.

در کنار این خود عشایر نیز همچون این ماههای گذشته با کمبود آب شرب مواجه هستند و همه این ها دست به دست هم داده تا خاطر این مردمان سختکوش رنجیده شود.

شهرستان نفت خیز گچساران در نیمه گرمسیری استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد که علاوه بر تولید یک چهارم نفت و گاز کشور، زیستگاه بخش زیادی از عشایر بویراحمد و قشقایی در فصول پاییز و زمستان است.

یکی از عشایر منطقه دریلا در این خصوص می گوید: این روزها هم با کمبود آب مواجه هستیم و این در حالی است که روز به روز گرمای هوا بیشتر می شود.

ابراهیم حیدری افزود: یک روز تانکرهای امور عشایر برای آبادی ما آب آوردند اما آبش آنچنان تلخ بود که برخی از بچه های کوچک بیمار شدند.

وی اظهارداشت: منطقه قشلاقی عشایر در گچساران، منطقه ای نفت خیز است و آتش و دود چاههای نفت بر شدت گرما افزوده و شرایط را برای سکونت عشایر سخت کرده است.

این عشایر منطقه «دریلا» اظهار داشت: با این شرایط اجازه کوچ به عشایر نمی دهند و این در حالی است که عشایر برخی مناطق دیگر در اواسط فروردین به مناطق ییلاقی خود رفته اند.

حیدری افزود: ماندگاری اجباری در گرمسیر موجب وارد آمدن تلفات زیادی به دام های عشایر می شود.

وضعیت عشایر اسفبار است

یکی دیگر از عشایر بویراحمدی منطقه دریلا نیز وضعیت عشایر را اسف بار عنوان کرد و اظهار داشت: منابع طبیعی هیچ سراغی از عشایر نمی گیرد و تنها در زمان کوچ برای عشایر مشکل ساز می شود.

شکرالله سیفی گفت: از زمان آبا و اجدادمان کوچ آزاد بوده و عشایر با گرم شدن هوا در بهار اقدام به کوچ به سوی مناطق ییلاقی می کردند.

وی با بیان اینکه منابع طبیعی اجازه کوچ به عشایر گچساران تا 25 اردیبهشت نداده است، افزود: سایر استانها به این شکل جلوی عشایرشان را نمی گیرند.

سیفی اظهار داشت: اگر می گویند حضور عشایر کوچرو در ییلاق موجب تخریب مراتع می شود پس چرا دام روستاییان که اکنون در مناطق ییلاقی است به راحتی در مراتع ما چرا می کنند. آیا منابع طبیعی آغل های آنان را هم بسته تا وارد مراتع نشوند.

بدون حضور عشایر برای کوچ آنان تصمیم گیری می کنند

وی تصمیمات ستاد کوچ عشایر را کارشناسی ندانست و بیان داشت: چرا در جلساتی که برای عشایر تصمیم گیری می کنند از نمایندگان عشایر دعوت نمی کنند تا آنها نیز حرفهایشان را بزنند.

این عشایر منطقه دریلا افزود: اینکه به اجبار عشایر را تا 25 اردیبهشت در مناطق گرمسیری نگه دارند و اجازه کوچ ندهند، ظلم به عشایر است.

سیفی گفت: عشایر هم اکنون در تنگنا هستند و با کمبود آب شرب برای خود و دامهایشان مواجه اند.

وی افزود: اداره عشایری تانکر و راننده کافی برای آب رسانی به مناطق عشایری ندارد و سایر ادارات نیز با آن همکاری نمی کنند.

این عشایر منطقه دریلا در گچساران اظهارداشت: علاوه بر اینها حشرات موذی، کودکان و دامهای عشایر را مورد آزار قرار می دهند.

تولیداتمان را مصرف می کنند اما به فکرمان نیستند

یکی دیگر از عشایر شهرستان بویراحمد نیز گفت: همه جامعه از تولیدات عشایر از جمله گوشت، لبنیات، پشم و صنایع دستی عشایر استفاده می کنند اما کسی به فکر این قشر محروم نیست.

منصور رضایی افزود: اگر مسئولان واقعا به فکر عشایر و ماندگاری این نوع زندگی هستند باید عشایر را تقویت و حمایت کنند تا این قشر تولید کننده از بین نروند و تبدیل به مصرف کننده نشوند.

رضایی تصریح کرد: از جمعیت عشایری استان هم اکنون به علت تداوم خشکسالی و عدم حمایت مسئولان، تنها کمتر از 10 درصد مانده و بقیه ساکن شهرها و روستاها شده اند.

وی بیان داشت: وقتی عشایر پشتیبان نداشته باشند مجبورند دامشان را بفروشند و به سمت کارگری و کار بیل و کلنگی بروند و بر سر میادین شهرها بنشینند و دنبال کار بگردند.

جامعه عشایری به عنوان یکی از شاخصترین جوامع تولید کننده کشور هم اکنون با مشکلات فراوانی مواجه اند که این، ادامه زیست عشایری را با مشکل مواجه کرده و براین اساس سالانه از جمعیت عشایر کوچرو کم و بر جمعیت شهرها افزوده می شود.

هم اکنون 218 هزار خانوار عشایری با جمعیتی بیش از یک میلیون و 221 هزار و 131 نفر در کشور زندگی می کنند که این تعداد 22 میلیون راس دام دارند. عشایر یک چهارم دام سبک کشور را در اختیار دارند و نقش اصلی را در تامین گوشت مورد نیاز جامعه ایفا می کنند.

جامعه عشایری کهگیلویه و بویراحمد هم  با 11 هزار خانوار بیش از یک میلیون رأس دام دارند که 54 درصد گوشت قرمز و بیش از 50 درصد از شیر مورد نیاز استان را تامین می کنند.

اگرچه زندگی عشایری آمیخته با سختی ها و رنجهاست اما این بهانه ای برای عدم کمک دولت به این قشر تولیدکننده در وضعیت اسفبار کنونی نیست.

کاهش جمعیت عشایری به رغم افزایش جمعیت از 22هزار خانوار در سال 1346به 11هزار خانوار زنگ خطری است برای مسئولین که اجازه زوال تدریجی این جامعه تولیدکننده را ندهند.

در حالی که سالانه با افزایش جمعیت شهرها شاهد رشد مصرف گرایی و کاهش تولید هستیم، حمایت از جامعه عشایری می تواند بخش زیادی از مشکلات اقتصادی جامعه را مرتفع سازد.(مهر)