شهر دقیانوس شاید در ذهن برخی از مردم تنها یک افسانه باشد اما این شهر با کشف باقیمانده های شهری تاریخی در حاشیه رودخانه هلیل رود در جنوب استان کرمان رنگ واقعی گرفت.
در جریان حفاری های صورت گرفته در جنوب کرمان تپه های کنار صندل شمالی و جنوبی با ساختار زیگوراتی، دشت مطوط آباد و شهر تاریخی جیرفت کشف شد، تمدنی غنی که گفته می شود با توجه به کشف الواح مختلف مخترع نخستین خط بوده است.
تمدنی قدرتمند از نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی که یکی از کهنترین تمدنهای جهان محسوب می شود هر چند طی سالهای گذشته به دلیل کمبود شدید بودجه باستانشناسی و مطالعه در خصوصش متوقف و یا به کندی انجام می شود اما گویی قاچاقپیان و موزه داران اروپایی به غنای آن بیشتر پی برده اند و هر کاری برای به دست آوردن اشیای این تمدن انجام می دهند.
متاسفانه این تمدن ابتدا به وسیله غارتگران کشف شد و نتیجه اش انجام هزاران حفاری غیر مجاز در دست مطوط آباد جیرفت بود و هزاران قطعه تاریخی تمدن ارت به تاراج برده شد هر چند سعی شد این اشیاء بار دیگر جمع آوری و با متخلفان برخورد شود اما هنوز هم حفاران غیر مجاز و قاچاقچیان در کمین این آثار هستند.
نمونه عینی این مسئله کشف یک باند قاچاق عتیقه طی روزهای اخیر توسط سربازان گمنام امام زمان (عج) بود و با هوشیاری آنان از خروج اشای تاریخی که کارشناسان هنوز نتوانسته اند به واسطه قدمت و ساختارشان روی آنان قیمت بگذارند از کشور جلوگیری کردند و اگر هوشیاری سربازان امام زمان نبود شاید در روزهای آینده بار دیگر شاهد برگزاری یک حراجی در اروپا و امریکا برای فروش این اشیاء بودیم.
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان جیرفت در این خصوص گفت: با نفوذ اطلاعاتی در باندهای قاچاق اشیاء تاریخی، 32 اثر قبل از اینکه طعمه ی غارتگران بشوند کشف شدند.
مجید رستمی صبح امروز در جمع خبرنگاران ضمن ابراز تشکر و قدردانی از سربازان گمنام امام زمان(عج) در ردیابی و کشف اشاء تاریخی افزود:اشیاء کشف شده قبل از این که طعمه غارتگران بشوند با تلاش های اطلاعاتی سربازان گمنام امام زمان (عج) کشف و بعد از طی مراحل قانونی تحویل موزه جیرفت داده خواهند شد.
وی تصریح کرد: اشیای مکشوفه از جنس مفرغ و سفال می باشند که اشیاء مفرغی نیز شامل سرپیکان ها، سنجاق و اتبر با قدمت بیش از پنج هزار سال هستند.
رستمی بیان کرد: اشیای سفالی از لحاظ دوره تاریخی، با پنج هزار سال پیش به دوره اشکانی متعلق می باشند.
این مقام قضایی در جیرفت تصریح کرد: اشیای سفالی مربوط به دوران پیش از تاریخ می باشند که کوزه های سفالی، با نقوش هندسی سطوح آنها تزئین شده است.
وی اظهارداشت: اشیای سفالی مربوط به دوران اشکانی از نوع ریتون ها می باشند، یعنی اینکه ظروفی که انتهای آنها به بدن و یا سر یک جانور منتهی می شود.
رستمی تصریح کرد: اشیای یاد شده نیز منقوش می باشند و از زیباترین و جذابترین اشیاء باستانی محسوب می شوند.
دادستان عمومی و انقلاب جیرفت خاطر نشان کرد: در بین اشیای مکشوفه ظروفی وجود دارند که انتهای آن به بدن یک شیر ختم می شود که نمونه مشابه این اشیاء در منطقه رمشک به دست آمده است.
وی همچنین از تائید اصالت و هویت تاریخی اشیاء مکشوفه توسط باستانشناسان خبر داد و افزود: برای قدمت و هویت داشت ها و کشفیات تاریخی یک تمدن نمی توان ارزش گذاری ریالی بیان کرد ولی با همه این اوصاف ارزش این اشیاء، ارقام نجومی می باشد که قابل محاسبه نخواهند بود.
دادستان جیرفت افزود: کشف این اشیاء علاوه بر تائید هویت و تاریخی منحصر بفرد منطقه می باشد و روز به روز غنای فرهنگی حوزه هلیل رود و تمدن کهن جیرفت را آشکار می سازند.
وی ضمن هشدار جدی به کسانی که چشم طمع به میراث و تمدن تاریخی و هویت ملی دوخته اند، اظهارداشت: با توجه به اینکه مردم این اشیاء را هویت فرهنگی خود می دانند به شدت در حفظ و نگهداری آنها کوشا هستند ولی اگر کسی به صورت اتفاقی به چنین آثاری دسترسی پیدا کرد بدون اینکه تحت تعقیب قضایی قرار بگیرد باید نسبت به تحویل آنها به مراجع ذیصلاح اقدام کند.اقدام اینگونه افراد نادیده گرفته نخواهد شد و مورد تشویق نیز قرار خواهند گرفت. در سایه تلاش های نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی حفاریها در حوزه هلیل رود به صفر رسیده اند.
دادستان جیرفت بیان کرد: با دلالان هویت فرهنگی با قاطعیت،جدیت و صریح برخورد بازدارنده خواهد شد.
وی ضمن ابراز تاسف از روند کند اجرایی شدن موزه جیرفت و همچنین تشکیل اداره میراث فرهنگی با توجه ها پتانسل های موجود، اظهارداشت: مسئولان باید در این زمینه پاسخ گو باشند و بنده به عنوان مدعی العموم به صورت جدی پیگیر علت تعلل در ساخت موزه و راه اندازی اداره میراث فرهنگی هستم.
رستمی بیان کرد: اینکه بعضا نظرشان بر این است که اشیاء و کشفیات تاریخی باید در دیگر مناطق به غیر بستری که کشف شده اند برای معرفی بیشتر نگهداری شوند، افزود: باید اشیاء در بستری که کشف شده اند نگهداری شوند برای تحقق اهداف باستانشناسی باید به صورت چرخشی در دیگر موزه ها نیز به نمایش گذاشته شوند.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد