آغاز سنجش سلامت کلاس اولی ها

هدف از اجرای این طرح البته فقط جداسازی دانش آموزان از یکدیگر نیست، بلکه طرح سنجش سلامت به دنبال این است تا وضع جسمی و روانی نوآموز در آستانه ورود به مدرسه را بسنجد و در قالب شناسنامه سلامت به اطلاع والدین و اولیای مدرسه برساند تا شروع تحصیل او در مدارس عادی با کمترین دشواری رو به رو باشد.

در این طرح که از دیروز آغاز شده است نوآموزان بابت دید رنگ، گفتارسنجی، بینایی سنجی، شنوایی سنجی، آمادگی تحصیلی، وزن و قد و اختلالات دهان و دندان، رفتاری و ستون فقرات مورد سنجش قرار می گیرند و در نزدیک به یک ساعتی که معاینه می شوند صلاحیتشان برای تحصیل در مدارس عادی سنجیده می شود.

طرح سنجش سلامت نوآموزان از سال 72 تاکنون اجرا می شود که ابتدا از سه شهر شروع شد و حالا به گفته رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، 7100 نیروی متخصص در 850 شهر و 18 هزار روستا، سلامت نوآموزان را بررسی و در صورت تائید برایشان شناسنامه سلامت صادر می کنند.

داشتن شناسنامه سلامت برای نوآموزان که در آستانه ورود به کلاس اول قرار دارند ضروری است چون نبود این شناسنامه هم از نظر اداری در ثبت نام ها مشکل ساز است و هم تائید سلامت نوآموزان خیال مدیران مدارس را از بابت آمادگی تحصیلی آنها جمع می کند. این در حالی است که والدین نیز با شرکت در این طرح از وضع جسمی و رفتاری کودک خویش مطلع می شوند و اگر نوآموزشان نیاز به درمان داشته باشد در این جهت حرکت می کنند.

به گفته نامدار عبداللهیان، رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور به طور میانگین هر سال 6 درصد از نوآموزان به واسطه داشتن اختلالات مختلف به مدارس استثنایی معرفی می شوند که این رقم نیز اهمیت شرکت در این طرح را ثابت می کند.

او به فارس گفته است که سال گذشته 5932 نوآموز به مدارس استثنایی ارجاع داده شده اند و 514 نفر نیز که با وجود داشتن درجاتی از اختلال قادر به تحصیل در مدارس عادی بوده اند به صورت تلفیقی در کنار بقیه دانش آموزان قرار گرفته اند که گفته های او نشان می دهد اگر طرح سنجش سلامت اجرا نمی شد شرایط برای این گروه از دانش آموزان استثنایی و البته همکلاسی های آنها در مدارس عادی و نیز معلمان تا چه حد سخت می شد.

پیگیری مهم تر از تشخیص

طرح سنجش سلامت دانش آموزان با این حال هنوز هم طرح کامل و خالی از اشکالی نیست. نقص اول این که بعد از گذشت 20 سال از آغاز اجرای این طرح هنوز پوشش طرح سنجش سلامت به صورت صد درصدی محقق نشده و به گفته عبداللهیان در سال 91، 93 درصد از نوآموزان مورد سنجش قرار گرفته اند و هفت درصد از این طرح جامانده اند، به طوری که از مجموع یک میلیون و 250 هزار نوآموزی که به کلاس اول رفته اند، یک میلیون و 150 هزار نفر تحت پوشش سنجش رفته اند و صد هزار نفر باقیمانده از قافله غربالگری جامانده اند.

نقص دوم نیز به محدود بودن بخش هایی که برای این طرح پیش بینی شده مربوط می شود که مواردی غیر از 13 مورد فعلی نیز می تواند به آن اضافه شود، مثل بررسی اختلالات یادگیری که در این طرح، ابزاری برای سنجش آنها وجود ندارد.

البته آن طور که معاون سلامت و تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش به جام جم می گوید اکنون برنامه ای برای افزایش این بخش ها وجود ندارد، اما وضع کیفی این طرح به حدی از بلوغ رسیده که امسال همه اطلاعات پس از ورود به رایانه بسرعت تجزیه و تحلیل می شود و نوآموزان مشکل دار بسادگی شناسایی می شوند.

با این حال به نظر می رسد به همان اندازه که بحث تشخیص اختلالات در نوآموزان مهم است پیگیری وضع سلامت آنها پس از ورود به مدارس عادی نیز با اهمیت است، گرچه کیومرث هاشمی می گوید وظیفه آموزش و پرورش فقط آگاه کردن خانواده ها از مشکلات دانش آموزان است و وظیفه پیگیری تا درمان کامل بر عهده افراد است.

با وجود این هاشمی توضیح می دهد که اگر نوآموزی دچار اختلال ستون فقرات بود و این اختلال مادرزادی نبود آموزش و پرورش وظیفه خود می داند تا از طریق معلمان ورزش، عادت های غلط زندگی را که به اختلالات اسکلتی منجر می شود، به او یاد بدهد و با آموزش حرکات اصلاحی، او را به سمت درمان قطعی سوق دهد.

کلاس اولی های چاق

امسال پیش بینی می شود تعداد دانش آموزان کلاس اولی رقمی نزدیک به آمار سال قبل باشد یعنی یک میلیون و 250 هزار نفر که همه آنها نیز قد و وزن استانداردی ندارند همان گونه که سال گذشته نداشته اند.

روز گذشته علی یزدیخواه، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران در گفت و گو با ایسنا به نتایج طرح سنجش سلامت نوآموزان سال گذشته اشاره کرد و توضیح داد، در سال تحصیلی 92 ـ 91 نوآموزان در حالی به کلاس های درس رفتند که 15 درصد از آنها چاق و گرفتار توده شکمی بودند.

این آمار نشان می دهد در سال تحصیلی که گذشت 187 هزار و 500 نفر از دانش آموزان از مشکل چاقی رنج می بردند که به احتمال زیاد امسال نیز وضعی مشابه در جریان است و همین نکته، ضرورت آموزش های تغذیه ای در مدارس، توجه جدی به ورزش و تحرک بدنی و نیز نظارت دقیق تر بر بوفه مدارس را الزامی می کند.

تک فرزند ها و والدین پا به سن گذاشته

در سال تحصیلی گذشته اطلاعات جالب دیگری نیز از جمعیت نوآموزان به دست آمده که تک فرزند بودن 35 درصد کلاس اولی ها و میانگین سنی 38 سال برای والدین نوآموزان از جمله آنهاست.

به گفته یزدیخواه در سال تحصیلی گذشته 97.4 درصد پدران و 96.4 درصد مادران نوآموزان نیز باسواد بودند و در عین حالی که به گسترش سواد در کشور اشاره دارد به وجود جمعیت بی سواد در گروه سنی کمتر از 49 سال نیز دلالت دارد.