رفتارهای سران ترکیه نشان میدهد روزی نبوده است که آنها در حمایت از مرسی موضع گیری نکرده باشند. حال این سوال مطرح است که چرا سران ترکیه تا این حد در حمایت از مرسی گام بر میدارند و چه اهدافی را دنبال میکنند.؟ در پاسخ به این پرسش برخی ناظران سیاسی به تحولات داخلی ترکیه اشاره میکنند. اردوغان که پایگاه مردمیاش متزلزل شده از آن هراس دارد تا سرنوشت مرسی برای وی تکرار شود و ارتش به بهانه اعتراض های مردمی سرنگونی اردوغان را رقم زند.
برخی دیگر نیز بر اصل روابط نزدیک ترکیه و مصر در دوران مرسی تاکید دارند. ترکیه از زمان سرنگونی مبارک تلاش بسیاری داشته تا خود را بازیگر اول مصر معرفی نماید چنانکه حتی مرسی به عنوان میهمان ویژه در نشست حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان شرکت میکند. در یک سال گذشته ترکیه تلاش کرده تا از مصر به عنوان متحدی برای حضور گسترده تر در غرب آسیا( خاورمیانه) و آفریقا بهرهگیرد در حالی که در حوزه نظامی نیز در کنار آنکارا بوده است.
نمود عینی این امر را در سوریه میتوان مشاهده کرد بگونهای که مصر به عنوان متحد ترکیه حتی حاضر به تعطیلی سفارت مصر در سوریه گردید. حذف مرسی به منزله حذف یکی از متحدان اردوغان در منطقه است. هزینههای این امر برای اردوغان زمانی بیشتر آشکار میشود که گزارشها و اسناد نشان میدهد که غرب گرایی و جاه طلبیهای اردوغان به انزوای وی در منطقه منجر شده است.
نکته مهم در روابط اردوغان و مرسی نگاه آنها به جریان اخوان میباشد. اسناد نشان میدهد که مرسی و اردوغان هر گرایشان گسترده اخوانی دارند و یکی از دلایل وتحرکات گسترده آنها در منطقه و آفریقا نیز تقویت جریان اخوان تشکیل میداد. امری که همواره از سوی غرب برای رودررو قرار دادن ترکیه و مصر در برابر جریان مقاومت و کل جهان اسلام مورد سوء استفاده قرار گرفته است. سقوط مرسی به منزله حذف یکی از متحدان اخوانی اردوغان است که هزینههای بسیاری برای آن به همراه خواهد داشت.
در نهایت میتوان گفت که نگرانی اردوغان از سرنگونی مرسی برگرفته از چالشهای داخلی و خارجی اردوغان است که تزلزل بیشتر موقعیت مردمی وی و انزوای اردوغان در صحنه جهانی از پیامدهای آن است که حیات سیاسی وی که خیز برداشتن برای ریاست جمهوری بر ترکیه است در ابهام قرار میدهد.
قاسم غفوری-جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد