نکته اینجاست که مردم با افزایش قیمت هر چیز معمولا کنار میآیند، ولی با گران شدن کتاب نه و این کنار نیامدن را میشد از استقبال مردم از نمایشگاه کتاب امسال فهمید که اصلا راضیکننده نبود. یعنی مردم براحتی وقتی کتاب گران میشود با یار مهربان، نامهربان شده و کتاب نمیخرند.
از گرانی کاغذ که بگذریم به بحث ممیزی یا به عبارتی کارشناسی اداره کتاب میرسیم که همواره با اعتراض مولفان و مترجمان و جامعه نشر مواجه بوده است.
طولانی بودن فرآیند بررسی کتاب و تقریبا متمرکز بودن کارشناسی آن در تهران از معضلات این حوزه است.
شاید یکی از راههای کاهش مدت زمان این فرآیند واگذاری و برونسپاری کارشناسی کتاب یا حداقل بخشی از آن به ناشران باشد.
ناشرانی که سالهاست در حوزه کتاب فعالیت میکنند و بخصوص در حوزه علوم انسانی، که بیشترین حساسیت ممیزی کتاب هم در همین حوزه متمرکز است، قطعا پیش از فرستادن کتاب برای اخذ مجوز نشر کتاب را یک بار ارزیابی و کارشناسی میکنند و برای آن یک ارزش متوسط در نظر میگیرند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همانقدر که به کارشناسان خود در اداره کتاب اعتماد دارد باید به کارشناسان ناشرانی که خود به آنها مجوز داده است نیز اعتماد کند و روند زمانی و میزان خطای کارشناسی و ممیزی کتاب را در اداره کتاب کاهش دهد ، وگرنه این معضل همچنان به قوت خود باقی خواهد بود.
بارها شنیدهام که اهالی فرهنگ، کتاب و روزنامه را با هم قیاس کردهاند و گفتهاند که چرا روزنامه ابتدا منتشر شده و بعد کارشناسی میشود، ولی کتاب ابتدا باید کارشناسی شده و بعد منتشر شود.
در صورتی که شمارگان روزنامه و سرعت توزیع و اثرگذاری و انتشار مطالب آن به مراتب از کتاب بیشتر است و گاهی قابل قیاس نیست، که همواره جواب مدیران فرهنگی هم این بوده که کارشناسی پیش از چاپ روزنامه به دلیل سرعت آن عملا امکان پذیر نیست و اگر روزنامهای از قانون مطبوعات عدول کند، معمولا بعد از انتشار با تذکر و برخوردهای قانونی مواجه خواهد شد.
به نظر میرسد روند فعلی صدور مجوز برای کتاب که گاهی با آمد و رفت دولتها به اعمال سلیقههای فرهنگی و سیاسی هم دچار میشود، نیاز به یک بازبینی اساسی دارد و قانون نشر بیش از هر چیز باید به کیفیت و بار معنایی کتاب ارزش دهد تا این که مواظب خط قرمزها باشد.
بارها شاهد نشر کتابهایی بودهایم و بخصوص کتابهای شعر که از نظر فنی هیچکدام شعر نبوده و انتشار آنها فقط به باد دادن کاغذ و بودجه بوده است؛ چرا که قانون نشر درخصوص ارزش معنایی کتاب همواره سکوت کرده است.
سعید بیابانکی - شاعر و ترانه سرا
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت