نگذارید شمشادها خشک شود

محو درختان شمشاد از جنگل‌های شمال سبب می‌شود تا عرصه‌های جنگل تنک شود. گسترش بیماری سوختگی شمشاد در ماه‌های اخیر در جنگل‌های شمال سبب شده تا بسیاری از گونه‌های درختی شمشاد دچار این آفت شده و آسیب ببینند و به تاکید کارشناسان، اگراین بیماری یک حمله بیوتروریستی نباشد، یک فرآیند منتهی به تغییرگونه در جنگل خواهد بود که به‌سرعت در شرف معرفی کردن یک توالی به جنگلبانان است.

رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران در این‌باره به مهر گفت: گسترش بیماری سوختگی شمشاد و میزان خسارت آن در پارک جنگلی سی‌سنگان نوشهر بسیار کمتر از دیگر مناطق آلوده به این بیماری بوده است و می‌توان گفت این پارک و ذخیره‌گاه جنگلی از بیماری سوختگی شمشاد جان سالم به در برد.

غلامحسن اشرفی‌نیا افزود: با این‌که اغلب توده‌های شمشاد موجود در شمال کشور که به این بیماری دچار شدند تا حد زیادی آسیب دیدند و در مواردی به طور کامل نابود شدند، درختان شمشاد پارک جنگلی سی‌سنگان مقاومت خوبی در برابر این بیماری نشان دادند.

وی اظهار کرد: آلودگی در بیشتر مناطق پارک سی‌سنگان تا ارتفاع یک و حداکثر 5/1 متری درختان شمشاد بالا رفته در حالی که در دیگر مناطق تا قسمت تاج درختان گسترش یافته است.

اشرفی‌نیا تاکید کرد: عوامل دیگری مانند نزدیکی توده‌های شمشاد به ساحل دریا و وجود جریان آزاد هوا بین توده‌ها و همچنین وجود پایه‌های مقاوم به بیماری در این پارک از فرضیه‌های ما درباره علت حفظ شمشاد در این منطقه است.رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ادامه داد: البته بررسی‌های ما هنوز به نتیجه قطعی نرسیده و یک گروه کارشناسی در قالب یک طرح پژوهشی مشغول تحقیق در مورد عوامل و تاثیر آن در شدت و توسعه و حتی کنترل این بیماری است که امیدواریم نتایج آن در آینده نزدیک منتشر شود.

درخت همیشه سبز می‌میرد

بیماری بلایت یا سوختگی شمشاد در ایران نخستین‌بار سال ۱۳۸۹ در جنگل‌های آستارا و تالش دیده شد و در جنگل‌های هیرکانی از غرب به شرق در حال گسترش است. این بیماری که عامل آن نوعی قارچ است باعث چروکیدگی و ایجاد لکه‌های قهوه‌ای در برگ گیاه و مرگ سریع و گسترده بافت‌ها در بخش عمده یا همه قسمت‌های هوایی گیاه می‌شود.

شمشاد هیرکانی درختی همیشه سبز و بومی در جنگل‌های هیرکانی در شمال ایران است که در فهرست گونه‌های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین‌المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار دارد.

به تاکید کارشناسان، این آفت رویشگاه‌های شمشاد در گیلان و مازندران و بخشی از جنگل استان گلستان را فراگرفته است و در صورت ادامه این روند، بزودی سراسر جنگل‌های شمال ایران به این بیماری مبتلا می‌شود.

آلودگی به این آفت در مشاهده اولیه عرصه جنگلی تلوشهر در شهرستان نور بیست و سوم تیر ماه امسال تائید شد و در بازدید 29 ـ 28 مرداد از جنگل‌ حوزه تالار قائمشهر و طرح‌های جنگلداری صنایع چوب و کاغذ مازندران نیز این بیماری مشاهده شد که نشان از سرعت انتشار آن دارد.

این بیماری قارچی به طور وحشتناک در سطح خیلی زیاد گونه‌های شمشاد منطقه از نهال‌های یک ‌ساله تا درختچه و درختان شمشاد را خشکانده یا در حال خشک شدن است. ریسه‌های هاگ این قارچ که از روزنه‌های برگ وارد درخت شمشاد می‌شود، می‌تواند بدون میزبان پنج تا هفت سال در خاک و لاشبرگ زنده بماند که در صورت غفلت، احتمال شیوع دوباره آن در سال‌های آینده نیز وجود دارد.